Page 114 - Darwin DNA'yı Bilseydi

Ha run Yah ya

112

Bir hüc re de, bel li bir pro tei nin üre til me si ge rek ti ğin de, RNA po li me raz isim li
bir en zim, hüc re nin bil gi ban ka sı olan DNA'ya gi der ve DNA'dan üre ti le cek
pro te in le il gi li bil gi le ri bu la rak ken di si ne bir kop ya sı nı alır. Her şey den ön ce,
3 mil yar harf ten olu şan DNA mo le kü lü nün için den, üre ti le cek pro te in le il gi li
ge rek li harf le ri se çip al ma sı ge rek mek te dir. Po li me raz en zi mi nin 3 mil yar
harf ten olu şan DNA mo le kü lü nün için den, bir kaç sa tır lık bir bil gi yi bu lup çı -
kar ma sı, 1.000 cilt lik bir an sik lo pe di nin her han gi bir say fa sı na sak lan mış,
bir kaç sa tır lık özel bir ya zı yı hiç bir ta rif ol ma dan o an da bul ma ya ben zer.
An cak ba zen tek bir pro te in le il gi li bil gi ler, DNA'nın fark lı böl ge le rin de da ğı -
nık ola rak bu lu nur. Bu ne den le, RNA po li me raz en zi mi bil gi nin baş la dı ğı
yer den bit ti ği ye re ka dar olan bö lü mün ta ma mı nı kop ya la dı ğın da, ara da işi -
ne ya ra ma yan yer le ri de kop ya la mış olur. Ara lar da ge rek siz bil gi le rin bu lun -
ma sı ise, fark lı ve işe ya ra maz bir pro tei nin üre til me si ne ne den ola cak tır. İş -
te bu aşa ma da "spli ce oso me" isim li en zim ler yar dı ma ge lir ler ve bü yük bir
us ta lık la yüz bin ler ce bil gi nin için den ge rek siz olan la rı ke sip çı kar ta rak, ka -
lan par ça la rı bir bir le ri ne ek ler ler.
RNA'nın ke sil me si iş le min de, bir kaç ato mun bir leş me siy le mey da na ge len
mo le kül ler, çok mu ci ze vi bir dav ra nış gös ter mek te dir ler. Ade ta bir re dak tör
gi bi ça lı şa rak, ya zı da ki ek sik le ri, ha ta la rı dü zelt mek te dir ler. Bu atom lar,
RNA po li me raz'ın han gi pro tei ni üret me ye ça lış tı ğı nı bil mek te, bu pro tei nin
mey da na gel me si için ge rek li ve ge rek siz olan bil gi yi bir bi rin den ayırt ede -
bil mek te, üs te lik yüz bin ler ce bil gi ara sın da hiç ha ta yap ma dan bu işi ger -
çek leş ti re bil mek te dir ler. Ay rı ca, ken di le ri ne her ih ti yaç ol du ğun da bu nu he -
men an la ya rak hiç ge cik me den olay ye ri ne ge lip, gö rev le ri ne baş la mak ta -
dır lar.
İn san DNA'sın da yer alan bil gi le rin okun ma sı için dün ya ça pın da yü rü tü len
İn san Ge no mu Pro je si (Hu man Ge nom Pro ject) da hi lin de, dün ya nın ön de
ge len yüz ler ce bi lim ada mı, en ge liş miş ve en yük sek tek no lo ji ile do na tıl -
mış la bo ra tu var lar da, 10 yı lı aş kın sü re dir yo ğun şe kil de ça lı şa rak DNA'da ki
bil gi yi oku ya bil miş tir. Üs te lik han gi harf le rin han gi pro tei nin ya pı mı için kul -