Page 131 - Darwin DNA'yı Bilseydi
P. 131
Ad nan Ok tar
129
"va lin" de ni len bir baş ka ami no asit ola rak de ğiş ti ri lir se, pro te in de ip
gi bi lif ler olu şa cak ve al yu var la rın do la şı mı na en gel olup, "orak hüc re
ane mi si" de ni len has ta lı ğa yol aça cak tır. 94
Baz la rın eş leş me sı ra sın da ki kim ya sal se çi ci li ği öy le si ne güç lü dür
ki, yal nız 100.000 baz da bir ha ta ya izin ve ri lir. Bu nun da öte sin de DNA
po li me raz, ha ta la ra kar şı çok du yar lı dır. Eğer yan lış bir baz eş leş me si
ger çek le şir se, he men yok edi lir ve ye ri ne doğ ru baz yer leş ti ri lir. DNA
po li me raz işi ni bi tir dik ten son ra da, ay rı bir ta mir en zi mi, ye ni olu şan
DNA şe ri tin de ha ta ka lıp kal ma dı ğı nı de net ler.
* Ha ta la ra kar şı aşı rı has sas: DNA Nük le az
Bu en zim ade ta bir re dak tör (ya zı dü zel ten ki şi) gi bi DNA'da ki ha -
ta yı tes pit eder ve ha ta lı har fi ye rin den çı kar tır. An cak bu nun so nu cun -
da DNA sar ma lın da bir boş luk olu şur. Bu so run la da bir baş ka en zim
il gi le nir.
* DNA'da ki ko puk luk la rı ta mir eden: DNA Li gaz
DNA nük le az, tes pit et ti ği ha ta lı kıs mı ko part tı ğın da, DNA sar -
ma lın da olu şan boş luk "DNA li gaz" adı ve ri len en zim ta ra fın dan ta mir
edi lir. En son aşa ma da el de edi len ku sur suz luk sa ye sin de mil yar nük -
le otid de yal nız bir ha ta ya izin ve ri lir. Bu ha ta ora nı bil gi sa yar la rın de -
ne ti min de ki her han gi bir bil gi sis te min den kat kat da ha üs tün dür. Mil -
yar da bir ha ta, bin ler ce ki ta bı kop ya lar ken yal nız ca tek bir ha ta yap -
95
mak an la mı na ge lir. Bu oran da, göz le gö rül me yen bir bo yut ta ne ka -
dar ola ğa nüs tü bir de ne tim me ka niz ma sı ol du ğu nu biz le re gös te rir.
* DNA'nın dü ğüm ol ma dan çö zül me si ni sağ la yan:
To po izo me raz
DNA şe rit le ri, uzun luk la rın dan bin ler ce kez kü çük alan lar da pa -
ket len miş ler dir. DNA bu kü çük alan içe ri sin de ha re ket eder ken, bu
şek lin den do la yı bir çok so run la kar şı la şır. Ör ne ğin DNA sar ma lı, üze -
