Page 140 - Üst Akıl İngiliz Derin Devleti'nin İç Yüzü 1. Cilt

138

ya'yı sokarak Çar'ı anlaşmadan çekilmeye ikna ederken, diğer yandan
Osmanlı'ya Mehmet Ali Paşa ve Rus tehdidine karşı askeri destek teklifi
sundu. Elbette İngiltere'nin bu hizmeti karşılıksız olmayacaktı. Bu hiz-

mete karşılık 1838'de Osmanlı, İngiltere'ye yönelik bir nevi genişletilmiş
kapitülasyonlar anlamına gelen "Serbest Ticaret Antlaşması"nı (Baltali-
manı Antlaşması) imzaladı. Bir İngiliz hayranı olan Sadrazam Mustafa
Reşit Paşa'nın da, ölüm döşeğindeki Padişah'ın antlaşmayı imzalamaya

ikna etmede önemli rolü oldu.

İngilizlerin sözde "batılılaşma", "liberalleşme", "gelişme" sloganlarıy-
la oldubittiye getirdiği bu antlaşma, gerçekte, Osmanlı'nın yıkımının
habercisiydi. Bu anlaşma sayesinde İngiltere, yarı-sömürge haline getir-
diği imparatorluğu, çöküşüne kadar belini doğrultamayacağı bir ekono-

mik yıkımın içine sürüklemekteydi. Baltalimanı Antlaşması'yla, başta
İngiltere olmak üzere Batı ülkelerine, kapitülasyonların bile çok daha
ötesinde haklar ve imtiyazlar tanındı. Osmanlı Devleti, önce İngilizlerin
sonra tüm Avrupa'nın açık pazarı haline geldi.

ÜST AKIL İNGİLİZ DERİN DEVLETİNİN İÇYÜZÜ