Page 128 - Deniz Altındaki Muhteşem Dünya

DENİZ ALTINDAKİ
MUHTEŞEM DÜNYA

Kan Akışının Ayarlanması

Bilim adamları dalış yapan fokların oksijen tüketimini azaltmak için kanın kaslara, do-
kulara ve iç organlara akışını aşamalı olarak kapattıklarını; kan dolaşımlarını beyin ve mer-
kezi sinir sistemleriyle sınırlandırdıklarını tespit etmişlerdir. Kanlarını ciğer, mide gibi da-
ha az oksijene ihtiyaç duyan ve hayati olmayan organlardan, beyin, omurilik gibi önemli
ve kaslar gibi yüzmek için gerekli organlara yönlendirirler. 76
Ayrıca foklar depoladıkları oksijeni de tasarruflu tüketebilirler. Dalma refleksi kalp

atışını yavaşlatır ve buna bağlı olarak oksijen tüketiminde bir azalma olur. Kalp ritmini ve
metabolizmalarını yavaşlatarak, enerji tüketimini minimuma indirirler; böylece vücutları
"rölanti"de çalışır. Foklar kalp atışlarını dakikada 120 atıştan 30-35'e kadar aşamalı olarak
77
azaltabilmektedirler. Gri fok balığı kalbini 60 saniye boyunca durdurabilir. Böyle bir oran,
insanlar için kalp yetmezliği sınırıdır. 78 Hortumlu fok balıklarının kalbi ise kısa süreli ola-
rak dakikada 2-3 atışa kadar dahi yavaşlayabilir.
Fokların dalışları sırasında metabolizmalarını %40-50 yavaşlatmaları, oksijeni daha ik-
tisatlı kullanmalarını ve böylece su altında daha uzun süre kalabilmelerini sağlar. Ancak

126