Page 215 - Hayalin Diğer Adı Madde

Ad nan Ok tar

sa on lar bi zim ma vi gör dü ğü mü ze mi ye şil der ler, bu nu as la öğ ren me im ka nı mız
yok tur. Çün kü da ha ön ce de be lir til di ği gi bi, zih ni mi zin dı şın da renk ler yok tur. Dı -
şa rı da sa de ce ışı ğın fark lı dal ga boy la rı var dır ve bu dal ga boy la rı nı renk le re çe vi ren
bey ni miz dir. Do la yı sıy la renk ler bi zim içi miz de olu şur lar ve bir baş ka ki şi nin bi zim
bey ni miz de olu şan ren gi gör me im ka nı ola maz. Bu ko nu bir çok fel se fe ci ve bi lim
ada mı ta ra fın dan da tar tı şı lan bir ko nu dur ve bi lim adam la rı nın or tak ka naa ti şu -
dur: "Biz bi zim kır mı zı de di ği miz bir gü lü, ya nı mız da ki ki şi de bi zim gör dü ğü müz
gi bi mi gö rü yor, yok sa o bi zim ma vi de di ği mi ze mi kır mı zı di yor hiç bir za man bi le -
me yiz." Bu sa de ce renk ler için de ğil, tüm al gı la rı mız için ge çer li dir. Ör ne ğin Da ni el
Den net, bu ko nu hak kın da ki dü şün ce le ri ni ve me ra kı nı şöy le ifa de et mek te dir:

Nes ne le rin gö rün tü le ri nin, ses le ri nin ve ko ku la rı nın ba na gel me şe kil le ri var dır. Bu
ka da rı açık tır. Yi ne de nes ne ler di ğer in san la ra da ba na gö rün dü ğü gi bi gö rü nü yor
mu me rak edi yo rum.
... Bir şe ye bak tı ğı mız da si zin ve be nim ay nı öz nel ren gi gör dü ğü mü zü ne re den bi le bi -
li rim? İki mi ze de renk isim le ri, ge nel ola rak renk len di ril miş ci sim ler de gös te ri le rek
öğ re til miş tir, ta ma men fark lı öz nel renk de ne yim le ri ya şa sak da, ke li me sel dav ra nış la -

rı mız uya cak tır. Ör ne ğin kır mı zı şey le rin ba na gö rün me si, ye şil şey le rin si ze gö rün -
me si gi bi ol sa bi le. 50
Har vard Üni ver si te si'nden psi ko lo ji pro fe sö rü Drew Wes ten ise, bi lim sel açı -
dan, bir di ğer ki şi nin bir gü lü bi zim le
ay nı şe kil de al gı la yıp al gı la ma dı ğı nı
bi le me ye ce ği mi zi şöy le açık lar:
Eğer al gı, ya ra tı cı ve ya pı sal bir sü reç se
in san lar dün ya yı han gi de re ce ye ka dar
ay nı şe kil de al gı la mak ta dır lar? Kır -

mı zı, bir in sa na gö zük tü ğü gi bi di -
ğer in sa na da ay nı mı gö rün mek -

Kır mı zı la le le re ba kan iki in san,
bir bi riy le tı pa tıp ay nı ton da bir
kır mı zı mı gö rü yor bu nu as la
tes pit ede me yiz.

Mad de nin Ger çe ği Ko nu su na Ge len İti raz la ra Ce vap lar 213