Page 207 - Gizli El Bosna'da
P. 207
‹SRA‹L BA⁄LANTISI 205
bir göstergesidir. Tito'nun Üçüncü Dünyac› d›fl politika mentalitesi nedeniyle
kopmufl olan iliflkiler, S›rbistan'›n geleneksel "Çetnik" kimli¤ine geri dönmesi
ile birlikte yeniden ortaya ç›km›flt›r.
Dahas›, 1989 sonras›ndaki S›rbistan'a bakan bir gözlemci, kolayl›kla, bu
iki halk aras›nda "psikolojik bir ittifak" kuruldu¤unu söyleyebilir. Bu psikolo-
jik ittifak, S›rp toplumundaki milliyetçi kanad›n neredeyse tümü ve hatta "so-
kaktaki adam" için dahi geçerlidir. ‹srail'de yay›nlanan The Jerusalem Report
dergisinin Belgradl› Yahudiler ile ilgili yapt›¤› bir araflt›rma bu konuda ilginç
bilgiler ortaya koymaktad›r. Dergi muhabiri Vince Beiser'in Belgrad'da görüfl-
tü¤ü insanlar›n hemen hepsi, S›rplar ve Yahudiler aras›ndaki tarihi dostluk ve
yak›nl›ktan söz etmektedir.
Örne¤in Vojkan Abraham Simsi¡ adl›, Saraybosna do¤umlu bir S›rp flöy-
le demektedir: "Bizler ve Yahudiler tarih boyunca ayn› düflmanlara sahip ol-
11
duk: Almanlar, H›rvatlar ve Müslümanlar." Belgrad haham› Danon da ayn›
görüfle kat›l›r ve S›rp ve Yahudilerin birbirlerine karfl› duyduklar› "tarihsel
sempati"den bahseder. 12
The Jerusalem Report'un haberinde, ‹srail'in askeri gücünün S›rplar tara-
f›ndan hayranl›k ve takdirle izlendi¤i de vurgulanmaktad›r. S›rplar, kendileri-
ni Müslümanlara karfl› "cesurca" savaflm›fl militer bir ulus olarak görmekte ve
‹srail'i de kendilerine benzetmektedirler. Belgrad Yahudi cemaatinin lideri Bra-
ne Popovi¡ flöyle demektedir: "Alt› Gün Savafl›'n›n ertesinde tüm S›rp komflu-
lar›m›z bizi sokaklarda tebrik etmifllerdi. ‹srail'in zaferinden çok hofllanm›fllar-
d›. Bu, anlad›klar› bir dildi." 13
Belgradl› Yahudiler Bosna-Hersek'teki savaflta da oldukça ateflli bir bi-
çimde S›rplar› tutmaktad›rlar. Eski bir Tito Partizan› ve flu anda Belgrad Yahu-
di cemaati sekreteri olan Albert A§kenazi, savaflta Müslümanlar›n de¤il, S›rp-
lar›n ma¤dur oldu¤unu savunmakta, ancak gerçeklerin çarpt›r›ld›¤›n› iddia
etmektedir. 14
‹ki halk aras›ndaki bu psikolojik ittifak, Arnold Sherman'›n Perfidy In
The Balkans adl› kitab›nda da çok aç›k bir biçimde gözlemlenmektedir. Ken-
disi "S›rp hayran› bir ‹srailli" olan Sherman, "‹srail hayran› S›rplar"la yapt›¤›
görüflmeleri uzun uzun aktar›r. Örne¤in Kosova'daki Pirifltine Üniversitesi'nin
S›rp Rektörü Prof. Radivoje Papovic ateflli bir Milo§evi¡ taraftar›d›r ve ‹srail'e
de büyük bir sempati beslemektedir. S›rplar ile Yahudiler aras›ndaki iliflkiyi
"ayn› oyunun farkl› oyuncular taraf›ndan oynanmas›" olarak tan›mlar. Ayn›
görüfller Sherman'a rehberlik eden Bosko Drobjak adl› S›rp gazeteci taraf›ndan
da paylafl›lmaktad›r. 15
‹ki halk aras›ndaki psikolojik ittifak› paylaflan çok önemli bir baflka isim
ise, General Ratko Mladi¡'tir. Bosnal› S›rplar›n askeri lideri ve on binlerce Müs-
lüman sivilin ölüm emrini veren bir savafl suçlusu olan General Ratko Mladi¡,