Page 303 - Gizli El Bosna'da

SAVAfiIN KARANLIK YÜZÜ 301

Savafl, bir yandan ölümlere, katliamlara, tecavüzlere direnmeyi gerektirirken, bir
yandan binbir zorluk içinde hayatta kalmaya çal›flan Müslümanlar açl›kla ve yok-
lukla mücadele ediyorlard›.

söylemifllerdi. 68 Oysaki böyle bir fleyin talep edilmesi mümkün de¤ildi. Bos-
na’daki Müslüman yard›m kuruluflu Merhamet’in yetkililerinin belirtti¤ine
göre, tren ya da otobüs ile yolculuk edenler dahi son derece periflan flartlar al-
t›ndayd›lar. Daha önce mültecilerle görüflmüfl olan bir yetkilinin aktard›¤›na
göre, bir yük trenine bindirilerek dört gün boyunca gece gündüz, yiyeceksiz
ve susuz olarak yolculuk yapt›r›lan mülteciler, bir da¤ bafl›nda b›rak›lm›fllard›.
Bütün gece boyunca yaklafl›k 15 mil yürüyerek Maglaj’a varabilmifllerdi. Yol-
da iki kad›n do¤um yapm›fl, bir yafll› da ölmüfltü. 69
Bunun bir baflka örne¤i ise Srebrenica’da yaflanm›flt›. S›rp ordusu 2 Tem-
muz günü Srebrenica’y› ele geçirdikten hemen sonra h›zla halk› evlerinden ç›-
kartmaya giriflmiflti. Binlerce kad›n ve çocuk otobüslere doldurulup Tuzla ci-
var›ndaki s›n›r fleridinde indirilmifl ve Müslüman tarafa yürüyerek geçmeleri
söylenmiflti. 18 Temmuz Sal› günü asker ve sivilden oluflan 5000 kiflilik ilk ekip
tepeden düfle kalka inerek Tuzla’ya ulaflm›fllard›, ancak bu befl günlük yürü-
yüfl boyunca yüzlerce kifli açl›ktan ve S›rp pusular› yüzünden yolda ölmüfltü.
Yine Bosna’n›n bir baflka bölgesi olan Kozara¡ kasabas›ndan yaklafl›k 4000 kifli
de iki yük trenine bindirilerek yola ç›kar›lm›fl ve trenler Zagreb’e varmadan
boflalt›lm›flt›. S›n›r d›fl› edilen bu insanlar yol boyunca insanl›k d›fl› muamele-
lere tabi tutulmufllard›. ‹çinde bulunduklar› vagon, bo¤ucu derece s›cakt› ve
hiç hava alm›yordu. Yolcular s›caktan tüm elbiselerini ç›karmak zorunda kal-