Page 50 - Hayat Boyu Çalışan Mucize Makine Enzim
P. 50
Harun Yahya
20. yüzy›l›n tan›nm›fl bilim adamlar›ndan Isaac Asimov, canl›lar›n
sahip oldu¤u bu büyük protein çeflitlili¤ini flu sözlerle aç›klam›flt›r:
Vücuttaki binlerce reaksiyondan her biri belirli bir enzim taraf›ndan ka-
talize edilir.... Her seferde farkl› bir tane... Ve her enzim proteindir, farkl›
bir protein. ‹nsan vücudu binlerce farkl› enzime sahip olma konusunda
yaln›z de¤ildir – farkl› türdeki her varl›k buna sahiptir. ‹nsan hücrelerin-
de meydana gelen reaksiyonlar›n pek ço¤u, baflka canl›lar›n hücrelerinde
de meydana gelmektedir. Baz› reaksiyonlar, kendi hücrelerimizdekiler gi-
bi, gerçekten de evrenseldir. Bunun anlam›, bir enzim, kendi hücreleri-
mizde oldu¤u kadar, bir kurdun, bir ahtapotun, bir yosunun ve bir bak-
terinin hücresindeki belli bir reaksiyonu katalize etme özelli¤ine sahiptir.
Ve bu enzimlerin her biri, tek ve belli bir reaksiyonu katalize etme yete-
ne¤ine sahip olmalar›na ra¤men, türlere özeldirler. Bunlar›n tümü birin-
den di¤erine de¤ifliklik gösterebilir. Bunu, her türe ait canl›n›n binlerce
enziminin bulundu¤u ve bu enzimlerin her birinin farkl› oldu¤u gerçe¤i
takip etmektedir. Yeryüzünde yaklafl›k bir milyon farkl› tür oldu¤una gö-
re, -sadece enzimlerden yola ç›karak– milyonlarca farkl› proteinin varl›¤›
oldukça yüksek bir ihtimaldir. 24
Bütün bunlar›n yan› s›ra enzimlerin birbirine tamamen ba¤lant›l›
bir sistem dahilinde çal›flt›klar›n› da hat›rlatmakta fayda vard›r. Bir en-
zim sadece olay› bafllat›r, sonras›nda devreye giren say›s›z enzim var-
d›r. Metabolik yol dedi¤imiz bu aflamalarda enzimler aras›nda mükem-
mel bir koordinasyon ve kontrol söz konusudur. Bir sistemin tam ola-
rak iflleyebilmesi için, birbirini harekete geçiren enzimlerin görevlerini
ve zamanlamay› tam olarak bilmeleri flartt›r.
Belirlenen metabolik yol içinde bir enzim, kendisinden önceki en-
zimin ortaya ç›kard›¤› ürünü, substrat olarak almaktad›r. Bir baflka de-
yiflle bir enzimin gerçeklefltirdi¤i reaksiyonun sonucu, bir baflka enzi-
min kendi reaksiyonunu bafllatmas› için gereklidir. Bütün bu zincir ta-
mamland›¤›nda ortaya ç›kan son ürün ise bu zinciri bafllatan enzimler-
den bir tanesinin inhibitörü yani engelleyicisidir. Böylelikle bütün bu
48
