Page 136 - Gerçekler 2. Cilt
P. 136
134 GERÇEKLER II
S‹N‹R HÜCRELER‹N‹ KORUYAN M‹KROSKOB‹K
KILIFLAR
‹nsan›n hem beynindeki hem de omurili¤indeki sinir liflerinin etraf›,
koruyucu bir madde ile sar›l›d›r. "Miyelin" olarak adland›r›lan bu madde
sinir liflerini bir k›l›f gibi korur. Miyelin, bir elektrik kablosunun etraf›n›
saran plasti¤e benzetilebilir. Nas›l ki plastik, elektrik iletiminde oluflabile-
cek k›sa devreleri önlemeye yar›yorsa, miyelin de sinir hücrelerinde ger-
çekleflen elektrik iletiminde bir yal›tkan görevi yapar.
Miyelin k›l›f, ayn› zamanda sinir hücrelerinin
uzant›lar› olan aksonlar›n uyar› iletimini de kat kat
art›r›r. Sinir liflerindeki iletim h›z›, miyelinsiz
liflerde 0.25 m/sn iken, çok kal›n miyelinle kap-
l› olan liflerde 100 m/sn kadard›r. Bu h›z,1 sani-
ye içinde uyar›lar›n bir futbol sahas›n›n uzunlu-
¤u kadar mesafeyi gidip gelmesiyle eflde¤er bir
h›zd›r.
Mikroskobik miyelin k›l›flar›n›n h›z art›rma
özelli¤i bizim için hayati önem tafl›r. Bu k›l›f zarar
gördü¤ünde beyinden ç›kan ya da beyne giden elekt-
miyelin
k›l›f rik ak›mlar›nda yavafllama olur. Bunun sonucunda
da elektrik ak›mlar› ilgili yerlere gerekti¤i anda ulafla-
maz ya da yanl›fl yerlere do¤ru yönlenir. Bu ise vücu-
dun çeflitli yerlerinin hissizleflmesi hatta ilerleyen saf-
halarda yürüyememe gibi çok daha ciddi problemle-
rin ortaya ç›kmas›na neden olmaktad›r.
Ya¤a benzeyen bir maddenin insan›n sinir siste-
mi için bu kadar hayati önem tafl›mas› elbette ki te-
sadüflerle aç›klanmas› mümkün olmayan bir du-
rumdur. Yaln›zca miyelin k›l›f›n›n eksikli¤i dahi insan›n
bedeninin ifllevlerini yerine getirememesi için yeterli bir nedendir. Miye-
linin sahip oldu¤u özellikler, bulundu¤u yer ve sinir hücreleri üzerindeki
etkisi gibi detaylar›n tümü özel olarak tasarlanm›flt›r. Miyelindeki bu ku-
sursuz tasar›m Allah'a aittir.