Page 93 - Portrait Painting

อาจารย์อังคาร กัลยาณพงษ์
ี
อัจฉริยะภาพอันพิเศษของท่านอาจารย์ ส่วนผสมระหว่างจิตรกรรมกับกวีนิพนธ์ท่เติมเต็มซ่งกัน
ึ
และกันจนเกิดเป็นผลงานศิลปะที่มีศักยภาพสูงส่ง ล�้าเลิศ ด้วยการส�าแดงอารมณ์ (Expressionism)
�
อย่างดุดันรุนแรงในบทกวี และการทางานจิตรกรรมและวาดเส้นเกรยองแบบ (Improvisation) คือ
ความต่อเนื่อง ไม่มีภาพร่างต้นแบบเพื่อขยายขนาดสู่ผลงานจริง แต่เผชิญหน้าบนงานจริงเลยอย่างไร้

ึ
ความลังเล และเต็มไปด้วยความหาญกล้าดุดัน ซ่งแสดงให้เห็นถึงบุคลิกภาพภายในได้อย่างแจ่มแจ้งว่า
ั
่
้
ื
้
ั
ั
์
ทานมีทกษะชนสง ความชานาญในขนบแบบแผนอยกอนแล้วทงเรองโคลง ฉันท กาพย์ กลอน จตรกรรม
่
ู
่
�
ู
่
ิ
และวาดเส้น ก่อนที่จะพัฒนาฉันทลักษณ์และไวยากรณ์ ด้วยการสังเคราะห์เข้ากับยุคสมัยและตัวตน
ได้อย่างล�้าสมัย เรียกว่าท่านมีทั้งปัญญาญาณ และปรีชาญาณ อย่างสมบูรณ์
ด้วยเทคนิค Drawing ของผู้เขียนใช้บทกวีช่อ “เสียเจ้า” ท่มีใจความบางตอนเช่น “หากเจ้าอุบัต ิ
ื
ี
ี
ู
บนสรวงสวรรค์ ข้าขอลงโลกันตร์หม่นไหม้ สเป็นฟืนเราเป็นไม้ ให้ทาลายส้นถึงวิญญาณ เสยเจ้าราวร้าว
�
ิ
มณีรุ้ง มุ่งปรารถนาอะไรในหล้า มิหวังกระทั่งฟากฟ้า ซบหน้าติดดินกินทราย” มาเป็นแรงบันดาลใจใน
�
การเขียนภาพท่านอังคาร ผ่านเทคนิคการเขียนหมึกดาด้วยเหตุท่ว่าท่านอังคารก็ทางาน Drawing ด้วย
ี
�
และคุณลักษณะของหมึกด�าคือมีความเป็นธรรมชาติที่อ่อนไหว (Sensitive) กับอารมณ์ความรู้สึกของ
่
ั
ื
ิ
ึ
ั
้
�
ิ
มนุษย์มาก หมึกขยายตวไปในนาและยุตลงจากอุณหภูมความร้อน คราบของหมึกจงสอสารได้ท้ง
ความทุกข์ ความดุดัน เร่าร้อน และอ่อนโยน ผู้เขียนจึงใช้การ Control หมึกด�า ผงถ่าน เพื่ออธิบาย
�
�
ท่วงทานองของบทกวีอันทรงพลังดังกล่าวท่เปรียบเสมือนว่าเรากาลังเผชิญอยู่กับภัยพิบัติ ลมฝนพาย ุ
ี
อันแปรปรวนโหมกระหน�่า สายฟ้าก็ผ่าบาดถึงเลือดถึงเนื้อ เป็นท่วงท�านองที่กระชากอารมณ์รุนแรง
สัญลักษณ์และภาษาที่ใช้คือ
1. ภาพใบหน้าของท่านอาจารย์ เพื่อแสดงบุคลิกภาพภายนอกรูปธรรมและภาวะวิสัย
2. แสดงบุคลิกภายใน นามธรรม อัตวิสัย ด้วยกระบวนการประกอบสร้างและควบคุมเทคนิค
คือหมึกด�าและเกรยอง
3. ใช้น�้า ความร้อน การเคลื่อนที่เคลื่อนไหวและหยุดลงของปรากฏการณ์ของกรรมวิธี เพื่อ
สื่อไปถึงดิน, น�้า, ลม, ความร้อน อันเป็นธาตุสัจจะของโลกและจักรวาล เพื่อสื่อถึงพุทธิ
ปัญญาของท่านอาจารย์อักนัยหนึ่ง
ี
ึ
ื
4. ผู้เขียนใช้กระบวนการทางเทคนิค ท่คิดค้นข้นมาจากอัตลักษณ์ของท่านอาจารย์ เพ่อ
ั
แสดงอัตชีวประวัติและตัวตนของท่าน ท้งรูปและนาม โดยมิได้แสดงตัวตนของผู้เขียนเอง
ื
�
เป็นการลดตัวตนเพ่อเรียนรู้บุพพาจารย์ผู้สาคัญของชาติ ผู้ให้แรงบันดาลใจ และเป็น
อุดมคติของสังคม
ั
ึ
ี
5. เทคนิควิธีการท่คิดค้นข้นอย่างเจาะจงน้ก็ได้ใช้กับการวาดภาพท่านเพียงคนเดียวเท่าน้น
ี
ใช้กับคนอื่นไม่ได้ เพราะอัตลักษณ์ของบุคคลนั้นเป็นหนึ่งเดียวเสมอ
92 | จิตรกรรมภาพคน PORTRAIT PAINTING