Page 65 - หนังสือเรื่องเล่าเมืองปทุม
P. 65
การร้องลำพาข้าวสารจะมีพ่อเพลงแม่เพลงเป็นต้นเสียงร้องเชิญชวน
และผู้ที่ร่วมเรือกันมาจะเป็นลูกคู่ คําร้องจะมีโครงตามแบบแผนและผู้ร้อง
สามารถพลิกแพลงเนื้อเพลงให้เข้ากับสถานการณ์ได้ เป็นความเชี่ยวชาญและ
ปฏิภาณของผู้ร้อง เนื้อเพลงมักขึ้นต้นว่า
“เจ้าขาวลาว ระลอกเอย มาหอมดอก ดอกเอ๋ย ลําไย
แม่เจ้าประคุณ พี่เอาส่วนบุญมาให้”
จากนั้นทุกคนในเรือก็จะร้องรับเป็นทํานองเห่เรือว่า
“เอ๋ เอ เอ้ หล่า เอ๋ หล่า ขาว เอย”
ลำกลอนถัดจากนี้ก็จะเป็นการเชิญชวนให้คนมาร่วมทำบุญด้วยการ
นําข้าวสารมาบริจาค แล้วก็สรรเสริญบุญของการบริจาคทานว่าจะส่งผลบุญ
ใหญ่หลวง เช่น “ทำบุญกับพี่แล้วเอยขอให้ทรามเชยมีความสุข นึกถึงเงิน
ขอให้เงินมากอง นึกถึงทองขอให้ทองไหลมา เอ๋ เอ เอ้ หล่า เอ๋ หล่า ขาว เอย”
เป็นต้น
การลำพาข้าวสารของชาวมอญเมืองปทุม เดิมเนื้อร้องเป็นภาษามอญ
ต่อมาพระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าวัชรีวงศ์พระเจ้าหลานเธอในรัชกาลที่ ๒
(พระองค์เจ้าขาว) พบการร้องเพลงบอกบุญเป็นภาษามอญ พระองค์จึงทรง
นิพนธ์เนื้อเพลงเป็นภาษาไทยขึ้นโดยใช้ทำนองเพลงเดิม เพื่อจะได้ร้องบอก
บุญแก่คนไทยได้ด้วย ตั้งแต่นั้นมาเพลงบอกบุญของคนมอญที่เป็นภาษาไทย
จะเรียกว่า “เพลงเจ้าขาว” ตามพระนามเดิมของพระองค์
๕๙
เล่าเรื่องเมืองปทุม
