Page 67 - Bahan Ajar Kelas XI S.1 oke pdf
P. 67
Modul Kimia Berbasis Higher Order Thinking
∑∆H◦f kanan : 1 X ∆H◦f Na2CO3 = 1 x 120 = 120 kJ/mol
1 X ∆H◦f H2O = 1 x 80 = 80 kJ/mol
1 X ∆H◦f CO2 = 1 X 75 = 75 kJ/mol +
∑∆H◦f kanan = 270 kJ/mol
∑∆H◦f kiri : 2 x ∆H◦f NaHCO3 = 2 x 95 = 190 kJ/mol
∆H = ∑∆H◦f kanan - ∑∆H◦f kiri
= 275 – 190 = + 85 kJ/mol
3. Apabila ∆H pembakaran gas propane (C3H8) berharga -539 kkal/mol dan ∆Hf untuk
H2O dan CO2 masing-masing berharga -57 dan -98 kkal/mol.
Berapakah ∆Hf C3H8 ?
Jawab :
Reaksi pembakaran C3H8(g) :
C3H8(g) + 5 O2(g) → 3 CO2 + 4 H2O ∆H = -538 kkal/mol
∆H = ∑∆H◦f kanan - ∑∆H◦f kiri
-539 = { (3 x ∆H◦f CO2) + ( 4x ∆H◦f H2O) } – { (1 x ∆H◦f C3H8) + 0 }
-539 = { (3 x (-98) + (4 x (-57) } – { 1 x ∆H◦f C3H8 }
-539 = { -294 + (- 228 )} - ∆H◦f C3H8
-539 = -522 - ∆H◦f C3H8
∆H◦f C3H8 = -522 + 539
= +17 kkal/mol
4. Diketahui perubahan entalpi sebagai berikut :
∆H◦f CH4 = -75,1 kJ/mol
∆H◦f CO2 = -393,5 kJ/mol
∆H◦f H2O = -285,8 kJ/mol
Hitunglah perubahan entalpi pembakaran 3,2 gram gas metana!
(Ar C = 12, H= 1)
Penyelesaian :
CH4(g) + 2 O2(g) → CO2(g) + 2 H2O(g)
∑∆H◦f kanan = 1 X ∆H◦f CO2 = 1 x -393,5 = -393,5 kJ/mol
1 X ∆H◦f H2O = 2 x -285,8 = -571,6 kJ/mol
∑∆H◦f kanan = -965,1 kJ/mol +
∑∆H◦f kiri = 1 x ∆H◦f CH4 = 1 x – 75,1 = 75,1 kJ/mol
∆H = ∑∆H◦f kanan - ∑∆H◦f kiri
= -965,1 – (- 75,1)
= -890 kJ
mol = = 3,2 = 0,2
16
maka ∆H = 0,2 − 890 = − 178
16
64
untuk kelas XI SMA/MA Nofrianto, S.Pd. 6 4