Page 356 - Di san van hoa An Duong
P. 356
(1924), sắc là “Hiển ứng, Anh thông, Linh tế, Linh diệu, Địch cát, Khác tĩnh, Dực
bảo Trung hưng, Quý Minh Thượng đẳng thần”.
Vị Thành hoàng thứ 2, Ngài Nguyễn Trung Thành.
Nguyễn Trung Thành có tiên tổ nguyên quán ở đạo Sơn Nam Hạ, cao tổ
ông lấy vợ người Cam Lộ, nên di cư về làng Cam Lộ, huyện Hiệp Sơn, phủ Kinh
Môn, tỉnh Hải Dương. Thân phụ của Nguyễn Trung Thành là Nguyễn Công
Vượng, thân mẫu là bà Vũ Thị Hân người làng Cam Lộ. Năm ông 16 tuổi, cha mẹ
đều qua đời. Năm 24 tuổi, văn, võ của Nguyễn Trung Thành đã tinh thông. Thời
gian đó, vua Lý Thánh Tông yết bảng tìm người hiền tài. Ông Thành về kinh ứng
tuyển, ông thể hiện được tài năng xuất sắc, vua rất vui và nói: “Trời đã giúp ta
nên đã sinh ra người tài giúp nước”. Vua ban phong cho ông chức Gián nghị Đại
phu. Ông Thành làm việc rất cẩn trọng, lại có công tiễu trừ đạo tặc giữ yên vùng
Đông Hải. Ông thấy vùng Kinh Môn, nạn binh đao làm người dân lao khổ, phiêu
tán khắp nơi, nên ông tâu lên vua để lập lại bình yên tại nơi đây. Vua ban cho
ông chức Chiêu phủ Kinh lược Đại sứ, phủ dụ phương dân. Ông lĩnh mệnh đến
các nơi phủ dụ, giúp dân trở về xây dựng cuộc sống an cư lạc nghiệp. Tại xã
Hoàng Mai, người dân phiêu tán khắp mọi nơi đến quá nửa làng. Ông đến đây
kêu gọi, giúp đỡ mọi người trở về quê cũ, chiêu mộ thêm những người dân nơi
khác tới, lo cho người dân bình yên sinh cơ, lập nghiệp. Ông chu cấp cho nhà ở,
nhân công làm nhà, ruộng, vườn, trâu cầy cho người dân có phương tiện, ruộng
đất sản xuất, quần áo, lương thực cho những người khó khăn, đói rét. Mọi người
đều cảm ơn công đức to lớn của ông. Nhân dân nơi ông trị nhậm yên bình, no
ấm, mọi người coi ông như là người thứ hai sinh ra mình. Người dân tâm niệm
sau này khi ông hóa sẽ phụng thờ ông mãi mãi. Thời kỳ đó, Nguyễn Trung
Thành đặt tên cho các hương ấp là Hoàng Mai, Song Mai và Tê Chử. Ngài còn
lệnh cho người dân xây một ngôi chùa nhỏ mang tên chùa Phật Sinh (chùa Bụt
Mọc), với mong muốn giữ được ý nghĩa hương ấp như được Phật cho hồi sinh.
Mọi việc ổn thỏa Ngài về triều, vua rất vui mừng thưởng cho Ngài một pho
tượng quý hình con voi. Sau đó hai năm, giặc Chiêm Thành sang xâm lược, vua
thân làm tướng mang binh đánh giặc. Ông Thành được vua cử làm tướng tiên
phong, đánh giặc ở mặt trước, vua dẫn binh đánh vu hồi, ứng chiến mặt sau.
Giặc Chiêm đại bại, chúa giặc là Chế Củ bị bắt. Chế Củ xin chuộc tội chết bằng
ba châu cho nước Đại Việt. Sau thời gian đó, có giặc Tống sang xâm lược, ông
cùng Lý Thường Kiệt đánh tan quân Tống trên phòng tuyến sông Như Nguyệt.
DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN AN DƯƠNG 356