Page 118 - 8.SINIF ETKİNLİK KİTABI_Neat

Karayolu: Yerleşim merkezlerini karadan birbirine bağlayan yoldur. Trafik için, kamunun yararlan-
masına açık olan arazi şeridi, köprüler ve alanlardır.

1769 yılında Fransız mühendis ve topçu yüzbaşı Joseph Cugnot, kendi başına hareket edebilen ilk
kara taşıtını icat eden kişi oldu. Kara taşıtları teknolojisini tümden değiştirecek olan gelişme ise , İlk seri üreti-

mi 1908 yılında Amerikalı Henry Ford tarafından yapılan T modeli adındaki otomobil olmuştur.

Karayolları Araçlarında Gelişen Ulaşım Teknolojiler
Sürücüsüz (Otonom) Araçlar: Otomatik kontrol sistem donanımları sayesinde insan faktörüne ihtiyaç

duymadan yolu, trafik durumunu ve çevre şartlarını algılayarak gidebilen otomobillerdir.
Hibrit Araçlar: Benzin motoru ve elektrik motorunu kullanmakta ve bu sayede çevreye zararı minimize
etmek üzere tasarlanmış iki motora sahip araçlardır.

İleri Trafik ve Yolcu Yönetim Sistemi: Trafik yoğunluğu ve yolcuların ulaşım üzerindeki ihtiyaç duyduğu

bilgiler akıllı sistemler, telefon aracılığı ile araçlara entegre edilmiş teknolojilerdir.
Araç Kontrol Sistemleri: Araçların yolu kontrol edebildikleri, kazaları algoritmik hesaplar ile önleyebildiği ,
ulaşacağı noktaya navigasyon aracılığı ile yönlendirme yapan sistemlerdir.

Bir aracı tasarlarken tek bir "doğru" yol yoktur. Tasarımcı bilgisini kullanarak, hayal ettiği aracını tasarla-

makta özgürdür. Ancak , bir aracı tasarlarken bilmemiz gereken önemli aksamları vardır. Teknoloji ve tasarım
dersinde bir araç tasarlarken de bu aksamlar göz önünde bulundurulmalıdır.

Şasi: Aracın , gövdesini oluşturan yapıdır, iskeletidir.
Akslar: Tekerlekleri destekleyen ve dönmesini sağlayan düz, sert çubuklardır.
Rulman: Şasiye aksları bağlamak ve aksın dönmesine izin veren parçadır.

Motor: Aracın hareket etmesini sağlayan parçadır.

Şaft: Motordan aldığı dönme hareketini tekerleklere iletir.
Güç: Aracın hareketini sağlayan enerjinin nasıl temin edildiği ve üretileceğini ifade eder.

Aracın hareketini sağlayan en önemli parçalardan olan şanzımanın üç türü vardır.

Motor şaftındaki bir disk Motor şaftındaki bir disk, bir Motor şaftı üzerindeki bir

doğrudan aks üzerindeki baş- kayışla aks üzerindeki bir diske dişli, aks üzerindeki bir dişli ile

ka bir diske sürtünür. bağlanır. birbirine geçer.