Page 14 - Ky yeu HDND - UBND huyen Tien Yen
P. 14
KYÛ YEÁU HOÄI ÑOÀNG NHAÂN DAÂN - UÛY BAN NHAÂN DAÂN HUYEÄN TIEÂN YEÂN (1945 - 2020)
ngöôøi Dao coù leã caáp saéc, leã nhaûy löûa; ngöôøi Taøy coù haùt then -
moät loaïi hình dieãn xöôùng ñöôïc UNESCO coâng nhaän di saûn vaên
hoùa phi vaät theå; ngöôøi Kinh coù tuïc thôø Thaønh hoaøng; ngöôøi Saùn
Dìu coù leã Ñaïi Phan vaø haùt sooïng coâ; ngöôøi Saùn Chæ coù leã caàu
muøa vaø haùt sooùng coï. Ngoaøi nhöõng saéc thaùi rieâng, do gaén boù
laâu ñôøi neân caùc daân toäc anh em ôû Tieân Yeân töø nhieàu theá heä ñaõ
coù söï giao thoa veà vaên hoùa, cöù moãi ñoä xuaân veà hay heø ñeán, moïi
ngöôøi laïi cuøng nhau toå chöùc leã hoäi xuoáng ñoàng, leã caàu muøa, leã
côm môùi...
Trong lòch söû, bôûi laø vuøng ñaát ñòa ñaàu phía Ñoâng Baéc neân
Nhaân daân caùc daân toäc ôû Tieân Yeân thöôøng xuyeân phaûi ñöông
ñaàu vôùi caùc cuoäc chieán tranh xaâm löôïc cuûa caùc trieàu ñaïi phong
kieán phöông Baéc, ngoaøi ra coøn coù naïn thoå phæ, haûi phæ. Trong
hoaøn caûnh aáy, ñeå baûo toàn söï toaøn veïn laõnh thoå thieâng lieâng,
ngöôøi Tieân Yeân coù truyeàn thoáng ñoaøn keát, loøng yeâu nöôùc, yeâu
queâ höông maõnh lieät. Ñieàu naøy ñöôïc theå hieän roõ neùt trong quaù
trình chieán ñaáu choáng laïi cöôùp boùc, xaâm laán laõnh thoå cuûa boïn
thoå phæ, choáng quaân xaâm löôïc cuûa daân toäc. Nhieàu theá heä ngöôøi
daân Tieân Yeân ôû nôi “ñaàu soùng ngoïn gioù” cuûa Toå quoác ñaõ goùp coâng
söùc vaø caû xöông maùu cuûa mình cuøng vôùi quaân ñoäi caùc trieàu ñaïi
phong kieán ñoùn ñaùnh, truy queùt taøn quaân cuûa caùc ñoäi quaân xaâm
löôïc treân ñöôøng thaùo chaïy veà bieân giôùi. Tieâu bieåu laø Ñöùc OÂng
Hoaøng Caàn - töôùng nhaø Traàn ñaõ coù coâng lao trong vieäc baûo veä
vöõng chaéc vuøng bieân aûi cuûa Toå quoác.
Theá kyû XIX, Tieân Yeân thöôøng bò caùc ñoái töôïng töø nhaø Thanh
sang cöôùp phaù caû treân boä vaø treân bieån, nhaát laø naêm Ñinh Maõo
(1867), thaùng naøo cuõng bò cöôùp phaù. Thaùng 10 naêm ñoù, daân Tieân
Yeân ñaùnh 400 teân cöôùp, dieät ñöôïc 40 teân vaø ñöôïc vua Töï Ñöùc
ban thöôûng.
Trong nhöõng ngaøy ñaàu thöïc daân Phaùp ñaët chaân leân ñaát Tieân
Yeân, chuùng ñaõ vaáp phaûi söï choáng traû quyeát lieät cuûa ñoàng baøo
caùc daân toäc nôi ñaây. Phong traøo luùc bí maät, luùc coâng khai nhöng
dieãn ra lieân tuïc vaø gaây cho ñòch nhöõng toån thaát naëng neà, chuùng
aên khoâng ngon, nguû khoâng yeân.
13
