Page 13 - Ky yeu HDND - UBND huyen Tien Yen
P. 13
KYÛ YEÁU HOÄI ÑOÀNG NHAÂN DAÂN - UÛY BAN NHAÂN DAÂN HUYEÄN TIEÂN YEÂN (1945 - 2020)
Ngöôøi Kinh coù maët ôû Tieân Yeân töø raát sôùm, soáng chuû yeáu baèng
ngheà chaøi löôùi vaø laøm ruoäng. Moät soá di cö töø mieàn bieån ñoàng baèng
ra; moät soá khaùc tìm nôi aån naùu, traùnh söï truy naõ cuûa trieàu ñình
phong kieán. Hoï laø nhöõng gia ñình, doøng hoï chòu haäu quaû cuûa caùc
cuoäc chính bieán, khôûi nghóa choáng cöôøng quyeàn. Moät soá coù nguoàn
goác töø nghóa quaân Nguyeãn Höõu Caàu theá kyû XVIII. Hoï ñaõ tìm ñöôïc
ôû Tieân Yeân mieàn ñaát an cö laäp nghieäp vaø daàn trôû thaønh nhöõng cö
daân chính ôû vuøng naøy. Trong gia phaû caùc hoï Nguyeãn, Leâ, Toâ, Haø
ñeàu coù nguoàn goác töø Kieán An, Ñoà Sôn (Haûi Phoøng), Haûi Döông...
Ngöôøi Taøy (tröôùc ñaây goïi laø ngöôøi Thoå) ñònh cö laâu ñôøi vôùi baûn
laøng nhaø saøn doïc beân trieàn soâng, ñoù laø nhöõng daûi ñaát töông ñoái
thuaän tieän vôùi ngheà noâng. Nhoùm caùc daân toäc Dao, Saùn Chæ, Saùn
Dìu, Hoa ñeán cö truù sau, hoï soáng raûi raùc treân caùc söôøn nuùi, khe
suoái, thung luõng heïp, giao thoâng ñi laïi khoù khaên (tröø moät soá
ngöôøi Hoa ôû thò traán vaø caùc ñaàu moái buoân baùn).
Tröôùc Caùch maïng thaùng Taùm naêm 1945, ngöôøi Hoa coù daân soá
ñoâng thöù hai sau ngöôøi Kinh. Hoï ñeán ñònh cö ôû Tieân Yeân theo
nhieàu con ñöôøng khaùc nhau nhöng phoå bieán hôn caû laø nhöõng
ngöôøi sang tìm ñaát khai khaån vaø laùnh naïn ôû phöông Baéc, sinh
soáng trong moät quaù trình laâu daøi. Nhieàu hoï toäc ngöôøi Hoa cuõng
ñaõ Vieät hoùa, trôû thaønh ngöôøi baûn ñòa. Tuy nhieân, nhöõng naêm
1978 - 1979, do söï kích ñoäng, xuùi giuïc töø beân ngoaøi, ngöôøi Hoa
ñaõ rôøi boû Tieân Yeân ra ñi. Ngaøy nay ôû Tieân Yeân, nhöõng ngöôøi
Vieät goác Hoa coøn laïi raát ít, haàu heát laø nhöõng ngöôøi coù quan
heä hoân nhaân. Naêm 1978, Nhaø nöôùc toå chöùc thöïc hieän di daân
kinh teá môùi, ñoàng baøo töø Tieân Laõng (Haûi Phoøng) vaø moät soá ñòa
phöông khaùc ñaõ ñeán Tieân Yeân xaây döïng kinh teá môùi.
Laø vuøng ñaát coù nhieàu daân toäc anh em sinh soáng neân maûnh
ñaát Tieân Yeân cuõng coù nhieàu baûn saéc vaên hoùa ñaëc tröng cho moãi
daân toäc, laø nôi keát noái saéc maøu caùc daân toäc vuøng Ñoâng Baéc.
Tín ngöôõng daân gian cuûa ngöôøi daân Tieân Yeân chuû yeáu laø thôø
cuùng toå tieân, coi vieäc ñoù cao hôn caû tín ngöôõng toân giaùo, ngoaøi
ra, coøn thôø sôn thaàn, thuûy thaàn, thaønh hoaøng vaø caàu mong söï an
laïc vaø thònh vöôïng. Baûn saéc vaên hoùa mang nhieàu saéc thaùi rieâng:
12