Page 611 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)
P. 611
Phaàn V: Vaên hoùa - Xaõ hoäi 611
Tiền đường gồm 3 gian, 2 chái, diện tích 61,2 m , mái lợp ngói tây, bờ nóc đắp gờ nổi
2
hình lưỡng long chầu nhật, hai đầu đao đắp nổi hoa văn, chính giữa đắp nổi cuốn thư 3
chữ “Nguyễn Thống từ” (nhà thờ họ Nguyễn Thống). Hệ thống vì kèo tại bái đường kiểu
giá chiêng. Nền tiền đường được xây thành 3 bệ ở 3 gian, cao 30 cm, phía trên bệ được
lát gạch để con cháu ngồi bái lễ tổ tiên.
Hậu đường gồm 3 gian, 2 chái, có diện tích 61,2 m , mái lợp ngói mũi hài, hai đầu hồi
2
đắp hình chiếc khánh cách điệu, ở giữa là hình hổ phù, vì kèo kiểu giá chiêng được chạm
nổi hình bông sen mãn khai và hoa văn vân xoắn, nền hậu đường lát gạch hoa.
Nhà thờ họ lưu giữ nhiều hiện vật điêu khắc, đồ thờ tự có giá trị cao như: bức đại tự
sơn son thếp vàng, 1 cuốn gia phả chữ Hán, 1 sắc sao khai canh cho thủy tổ, án gian sơn
son thếp vàng, lọ lộc bình, bát hương sành, đỉnh hương đồng, chân nến đồng, bức cửa
võng mạ vàng, bức trướng thờ và các đồ tế khác.
Nhà thờ họ Nguyễn là nơi sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên trong dòng
tộc. Vào những ngày giỗ thủy tổ, thứ tổ hay lễ, tết theo phong tục của Việt Nam như: rằm
tháng Giêng, tết Thanh minh, tết Đoan ngọ... con cháu trong dòng họ lại sum họp đông
đủ, chuẩn bị lễ vật dâng lên tiên tổ, thể hiện tấm lòng hiếu nghĩa, hướng về cội nguồn.
Với giá trị về văn hóa, lịch sử, ngày 27/12/2001, Bộ Văn hóa - Thông tin ban hành
Quyết định số 51/2001/QĐ-BVHTT xếp hạng nhà thờ họ Nguyễn (Thủy tổ: Nguyễn Thực,
Nguyễn Nghệ) là Di tích lịch sử - văn hóa quốc gia.
2.14. Nhà thờ họ Nguyễn (Thủy tổ: Nguyễn Thực, Nguyễn Nghệ)
Nhà thờ họ Nguyễn (hay còn gọi Nguyễn Đại) thuộc khu 3, phường Yên Hải, do con
cháu trong họ xây để thờ Thủy tổ là các cụ Nguyễn Thực và Nguyễn Nghệ cùng các
(1)
thế tổ của dòng họ.
Nhà thờ họ Nguyễn được xây dựng từ thời Lê sơ. Đến khoảng thế kỷ XVIII, con cháu
đóng góp xây dựng lại nhà thờ. Dù là công trình trải qua trùng tu, sửa chữa nhưng nhà
thờ họ vẫn giữ được phong cách cũ với kiến trúc chữ Nhị (二), gồm bái đường và hậu cung.
Bái đường gồm 3 gian, 2 chái, có diện tích 59,85 m , kiến trúc đơn giản, chắc chắn.
2
Cửa dựng bạo ngưỡng đóng cánh cửa gỗ, vì kèo kiểu chồng rường con nhị, bẩy tiền bẩy
hậu bào trơn đóng bén.
Hậu cung có diện tích 59,85 m , vì kèo kiểu chồng rường con nhị, hệ thống xà ngang,
2
xà dọc cột cửa đều sơn son.
Hiện nay, nhà thờ còn lưu giữ trên 100 hiện vật là những đồ thờ tự quý giá, gồm: ban
thờ gỗ, cây nến đồng, nến gỗ, mâm bồng sơn son, lọ hoa sứ, quán tẩy, trướng thờ, bộ bát
bửu, đặc biệt là bức đại tự treo chính diện bái đường đề 4 chữ “Vạn đại trường tồn”. Bức
đại tự chữ Hán bằng gỗ, viền khung tạo gờ chỉ đường biên, chạm nổi hoa văn gấm, chạm
phù điêu 8 con chim phượng trong các tư thế rất sinh động, hoa văn hoa sen, hoa mai,
cúc dây...
(1) Nguyễn Thực và Nguyễn Nghệ là 2 vị Tiên Công cùng các vị Tiên Công phường Kim Hoa, thành
Thăng Long (nay là phường Kim Liên, thành phố Hà Nội) đến vùng đất này quai đê lấn biển năm 1434.
