Page 947 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)

Phaàn VI: Löôïc chí caùc xaõ, phöôøng  947

XII. Xã Cẩm La

1. Địa lý tự nhiên

Xã Cẩm La nằm ở phía Bắc đảo Hà Nam; phía Đông giáp phường Phong Hải, phía
Tây giáp phường Yên Hải và Nam Hòa, phía Nam giáp phường Phong Cốc, phía Bắc
giáp Sông Chanh.
Xã có tổng diện tích tự nhiên 420,64 ha; trong đó diện tích đất nông nghiệp 291,69 ha,
diện tích đất phi nông nghiệp 128,82 ha và 0,13 ha diện tích đất chưa sử dụng. Đất nông
nghiệp chiếm phần lớn diện tích, chủ yếu là đất phù sa màu mỡ, kết hợp với khí hậu
nhiệt đới ẩm gió mùa, lượng mưa dồi dào, độ ẩm không khí cao, tạo điều kiện thuận lợi
cho Cẩm La phát triển nhiều giống cây trồng, nhất là cây lương thực. Xã có vùng bãi bồi
cửa sông, ven biển và hệ thống sông ngòi, ao, hồ dày đặc, là điều kiện thuận lợi để phát
triển nghề nuôi trồng và đánh bắt thủy hải sản. Đặc biệt, Cẩm La còn có kênh chính
của công trình thủy lợi hồ Yên Lập đi qua và là xã đầu tiên của vùng Hà Nam được tiếp
nhận nguồn nước ngọt từ hồ, góp phần đảm bảo lượng nước phục vụ sản xuất và nhu
cầu sinh hoạt của người dân.
Trước đây, hệ thống đường giao thông của xã còn nhiều hạn chế nên việc đi lại của
người dân Cẩm La gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là vào mùa mưa. Ngày nay, được sự quan
tâm của Đảng và Nhà nước, hạ tầng giao thông trên địa bàn xã được đầu tư xây dựng
đồng bộ. Các tuyến đường liên thôn, liên xã được tu sửa, nâng cấp và mở rộng, đáp ứng
nhu cầu đi lại, giao thương buôn bán giữa Cẩm La với các địa phương trong và ngoài vùng.

Những thuận lợi trên là động lực để xã Cẩm La phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội,
góp phần nâng cao đời sống nhân dân và xây dựng địa phương giàu đẹp, văn minh.

2. Khái quát quá trình hình thành
Năm 1434, hưởng ứng lời kêu gọi khai canh lập ấp của vua Lê Thái Tông, một nhóm
người từ kinh thành Thăng Long đã xuôi dòng Sông Hồng tới cửa sông Bạch Đằng sinh
cơ lập nghiệp, lập phường Bồng Lưu (sau đổi thành xã Phong Lưu), gồm 3 thôn đầu tiên:
Cẩm La, Phong Cốc và Yên Đông. Đến năm 1472, thời vua Lê Thánh Tông, thôn Trung
Bản sáp nhập vào xã Phong Lưu. Năm 1482, Phong Lưu là đại xã của vùng Hà Nam,
thuộc huyện An Hưng, phủ Hải Đông, trấn An Bang; gồm 4 thôn, trong đó có thôn Cẩm
La. Thời Lê trung hưng, An Bang được đổi thành An Quảng. Đến năm 1709, An Quảng
được đọc thành Yên Quảng, An Hưng được đổi thành Yên Hưng.

Thời Nguyễn, trấn Yên Quảng được đổi thành trấn Quảng Yên, sau đổi thành tỉnh
Quảng Yên. Năm 1890, bốn thôn của xã Phong Lưu được tách thành 4 xã tương ứng.
Theo đó, thôn Cẩm La thành xã Cẩm La, thuộc tổng Hà Nam, huyện Yên Hưng, tỉnh
Quảng Yên.
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, địa bàn Cẩm La thuộc xã
Nam Hòa.

Năm 1957, xã Nam Hòa được tách thành 3 xã: Cẩm La, Yên Hải và Nam Hòa. Xã
Cẩm La lúc này gồm các xóm: Thượng Kiều (Nghệ La), Nhọ Nhồi, Quán Trong, Quán
Dưới, Quán Ngoài, Thầu Đâu, Đượng Trẩy, Ba Làng, xóm Trại, Cửa Lũy.