Page 948 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)
P. 948
948 Ñòa chí Quaûng Yeân
Năm 1963, khu Hồng Quảng và tỉnh Hải Ninh hợp nhất thành đơn vị hành chính
mới, lấy tên là tỉnh Quảng Ninh. Xã Cẩm La thuộc huyện Yên Hưng, tỉnh Quảng Ninh.
Ngày 25/11/2011, thị xã Quảng Yên được thành lập theo Nghị quyết số 100/NQ-CP
của Chính phủ về việc thành lập thị xã Quảng Yên và thành lập các phường thuộc thị
xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. Từ đó, Cẩm La là đơn vị hành chính cấp xã thuộc thị
xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh.
3. Dân số và đặc điểm dân cư
Phần lớn cư dân Cẩm La có nguồn gốc là con cháu các vị Tiên Công - những người từ
vùng đồng bằng Sông Hồng đến đây định cư lập làng từ thế kỷ XV. Một số dòng họ Tiên
Công tiêu biểu như: họ Dương (Thủy tổ Dương Quang Tấn), họ Dương (Thủy tổ Dương
Quang Tín), họ Phạm (Thủy tổ Phạm Việt)...
Thời Lê sơ, có 17 người từ làng Kim Hoa, huyện Thọ Xương, phủ Hoài Đức, thành
Thăng Long (Hà Nội) đến vùng này định cư lâu dài. Họ quai đê lấn biển, thau chua,
rửa mặn, đào mương, đắp bờ giữ nước ngọt tạo ruộng đồng trồng lúa; từ đó lập nên thôn
xóm, hình thành khu đảo Hà Nam. Ghi nhớ công ơn của họ, nhân dân trong vùng cho
dựng miếu thờ và tôn làm Tiên Công, tức “Thập thất Tiên Công” .
(1)
Khi mới thành lập, dân số các thôn còn ít. Năm 1471, dân số các thôn Cẩm La, Phong
Cốc, Yên Đông và Trung Bản mới có 647 người .
(2)
Trải qua nhiều thế hệ, đến thế kỷ XVI, công cuộc khai hoang lấn biển, lập nên làng
xã ở Hà Nam căn bản hoàn thành. Vào thế kỷ XIX, thôn Cẩm La của xã Phong Lưu tách
ra thành xã Cẩm La với dân số gần 1.000 người.
Trong giai đoạn 1965 - 1967, thực hiện chủ trương của Huyện ủy Yên Hưng về việc
gắn công tác củng cố hợp tác xã nông nghiệp với công tác chuyển dân đi khai hoang,
Cẩm La đã chuyển 40 hộ dân với 70 lao động và 200 nhân khẩu lên khu vực Uông Bí để
định cư và xây dựng Hợp tác xã Cẩm Hồng.
Năm 1975, xã Cẩm La có 2.934 người. Năm 1978, tình hình quốc phòng, an ninh trên
địa bàn tỉnh Quảng Ninh có nhiều diễn biến phức tạp, nhiều người Việt gốc Hoa bỏ về
nước. Thực hiện yêu cầu của Tỉnh ủy Quảng Ninh và Huyện ủy Yên Hưng về việc đưa
dân ra định cư tại những nơi người Hoa bỏ về nước, Đảng bộ xã Cẩm La đã vận động
được 55 hộ xã viên với 125 lao động, 270 nhân khẩu ra xã Đoan Tĩnh, huyện Móng Cái
(nay là phường Hải Yên, thành phố Móng Cái) để tiếp quản nhà cửa, đồng ruộng, các
phương tiện sản xuất... do người Hoa để lại.
Tính đến ngày 31/12/2023, xã có 5.048 người với 1.496 hộ, cư trú tại 4 thôn: Cẩm Liên,
Cẩm Lũy, Cẩm Tiến và Cẩm Thành.
(1) Thập thất Tiên Công gồm: Vũ Song, Vũ Hồng Tiệm, Bùi Huy Ngoạn, Ngô Bách Đoan, Nguyễn
Phúc Cốc, Nguyễn Phúc Thắng, Nguyễn Phúc Vinh, Lê Khép, Lê Mở, Vũ Tam Tỉnh, Vũ Giai, Nguyễn
Nghệ, Nguyễn Thực, Bùi Bách Niên, Phạm Việt, Dương Quang Tấn và Dương Quang Tín.
(2) Lê Đồng Sơn (Chủ biên): Văn hóa Yên Hưng - Lịch sử hình thành và phát triển, sđd, tr.353.