Page 23 - suhu & kalor

b. Kalor Lebur dan Kalor Beku
(41>=6:07 4A 38?0=0A:0= ?030 AC7C I 30= B4:0=0= C30@0 0B<>A54@
4A <C;08 <4=208@ &030 A00B 4A <4=208@ 381CBC7:0= :0;>@ (C7C :4B8:0 4A <4=
208@ 38A41CB B8B8: ;41C@ (410;8:=G0 98:0 08@ B4@A41CB =30 38=68=:0= 08@
8BC 0:0= <4<14:C &4@8AB8E0 ?4<14:C0= 8=8 38A4@B08 34=60= ?4;4?0A0=
:0;>@ (C7C :4B8:0 08@ <4<14:C 38A41CB B8B8: 14:C 0=G0:=G0 :0;>@ G0=6
381CBC7:0= 0B0C 38;4?0A:0= >;47 AC0BC H0B C=BC: <4=208@ ?030 B8B8:
;41C@=G0 0B0C <4<14:C ?030 B8B8: ;41C@=G0 A410=38=6 34=60= <0AA0 H0B
Pembahasan Soal 8BC 30= 14@60=BC=6 ?030 :0;>@ ;41C@ 14:C H0B B4@A41CB
"%' " *' 030;07 ! "%' . $ & '"*! $ *$)*! # $ * ,* * !
Sebanyak 320 gram campuran es dan
air pada suhu 0°C berada dalam bejana / ) & ) # $ ' & ) ) ! " *'$. 30?C= ! "%' !* 030;07 : "%'
yang kapasitas kalornya dapat . $ " & (! $ *$)*! # $ * ,* * ! / ) ' # $ & ) !0;>@
diabaikan. Kemudian, dimasukkan 79g
uap air yang bersuhu 100°C ke dalam ;41C@ AC0BC H0B A0<0 14A0@ 34=60= :0;>@ 14:C H0B B4@A41CB
bejana tersebut. Suhu akhir menjadi 8:0 :0;>@ ;41C@ :0;>@ 14:C AC0BC H0B 030;07 C=BC: <4;41C@
79°C. Jika kalor lebur es 79,0 kal/g dan <4<14:C H0B G0=6 <0AA0=G0 # ?030 B8B8: ;41C@ B8B8: 14:C 0:0= <4
kalor penguapan air 540 kal/g, maka
banyaknya air mula-mula adalah ... <4@;C:0= :0;>@ A410=G0:
gram. # J
a. 4 d. 65 (7)
b. 10 e. 79
5.1
c. 35 "#&- <4=C=9C::0= B8B8: ;41C@ 30= :0;>@ ;41C@ 14@10608 H0B ?030
SPMB, 2002 B4:0=0= 0B<>A54@ &4;090@8 B014; B4@A41CB H0B <0=0:07 G0=6 <4<8;8:8
Pembahasan B8B8: ;41C@ B4@4=307
silahkan kirim jawaban kalian
Diketahui:
5.1
m ke e-mail berikut, untuk "#&-
= 320 gram, T = 0°C
es + air
menadapat point nilai :
m = 79 gram, T = 100°C
uap )8B8: "41C@ 30= !0;>@ "41C@ 4@10608 -0B ?030 )4:0=0= 0B<
Kalor lebur es, L = 79,0 kal/gram
Kalor penguapan air , L = 540 kal/gram !"5 *5*, ? "-03 ? ,(
T = 79°C ;
akhir
Kalor yang di lepas uap air (100°C) 4;8C< J K
Q = m L + m c T
lepas uap uap 83@>64= J K
= (79) (540) + (79) (1) (100 – 79) $8B@>64= J K
= 79 (561) kalori
Q = m L + m c T + m c T %:A864= K
terima es es air ;:>7>; J K
= (320 – m ) 79 + (320 – m ) (1)
air air '0:A0 J K
(79 – 0) + m (1) (79 – 0)
air 8@ K
= (640 – m ) 79
air (C;5C@ K
Asas black : Q = Q
lepas terima )8<07 78B0< K
79 (561) = (640 – m ) 79
air =B8<>= K
m = 79 gram &4@0: K
air
Jawaban : E <0A K
)4<1060 K
Sumber: Physics for Scientist & Engineer, (2000).
c. Perubahan Wujud Es Menjadi Uap
Suhu (°C) 8:0 A49C<;07 <0AA0 4A G0=6 AC7C=G0 38 10E07 I 38?0=0A:0=
3814@8:0= :0;>@ 78=660 AC7C=G0 38 0B0A I A49C<;07 <0AA0 4A B4@A41CB
14@C107 EC9C3 A4;C@C7=G0 <4=9038 C0? &4@C1070= EC9C3 4A <4=9038
C0? 30?0B 380<0B8 ?030 ".#"3
5.1
100 !4B4@0=60=
D E
J (49C<;07 :0;>@ 3814@8:0= :4?030 4A A478=660 AC7C 4A =08: 30@8 J) I

0 B C Energi <4=9038 I (4;C@C7 <0AA0 <0A87 14@14=BC: H0B ?030B G08BC 4A
J (49C<;07 :0;>@ 3814@8:0= C=BC: <4=6C107 EC9C3 H0B A478=660 4A
A
t 1
5.1
Gambar 7.3 <4=9038 08@ 34=60= AC7C B4B0? G08BC I
Pemanasan es pada tekanan 1 J (49C<;07 :0;>@ 3814@8:0= C=BC: <4=08::0= AC7C 30@8 I 78=660 08@
atmosfer. <4=38387 ?030 AC7C I (4;C@C7 <0AA0 <0A87 14@14=BC: EC9C3
H0B 208@ G08BC 08@
18 Mudah dan Aktif Belajar Fisika untuk Kelas X
152