Page 190 - Nobel_10.02.25_Neat

ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР

англатадики, сиз буни кузатиб боришингиз, сизга ҳеч бўлмаганда
электрон жадвал ёки бирор нарса лозим.

Эконометрик моделлар сиёсатчиларга маълумотлар оқи-
мига муносабат билдиришда ёрдам бериш учун мўлжалланган.
Менимча, бу ҳам муҳим. Ўрта мактаб ўқувчиларига статистика-
ни ўргатишнинг иложи йўқ, менимча, ўрта мактаб ўқувчилари
статистика ва эҳтимоллик билан стандартдан кўра кўпроқ тани-
шишлари керак. Агар иқтисодиёт ўқитилса, буни мувофиқлашти-
риш даркор. Уларга ўрта мактабда статистика ўқитилади, сиз
уларни боғлашингиз мумкин.

Мухбир: Хўш, агар мен сиздан иқтисодий моделлаштириш
соҳасига ишингизнинг асосий ҳиссасини ва эҳтимол анъанавий модель
билан боғлиқлигини тасвирлаб беришингизни сўрасам, буни қандай
таърифлаган бўлардингиз?

Кристофер Симс: Ўйлайманки, Нобель мукофоти одамлари
алоҳида таъкидлаган нарса монетаристлар ва кейнсчилар ўрта-
сидаги келишмовчиликни ҳал қилишга ёрдам берганлиги эди.
Улар қисман 60- ва 70-йилларнинг бошларида статистик модел-
лаштиришга янги ёндашувларни жорий этиш орқали монетарист-
лар бизнес циклининг ўзгаришининг асосий манбаи ёмон пул-кре-
дит сиёсати эканлигини даъво қилишди.

Пул-кредит идораси хатоларга йўл қўйган, пулнинг ўсиш
суръатларини ўзгартирган ва бу ўзгаришларнинг барчаси таназ-
зулга олиб келган. Агар пул ҳокимиятини иқтисодиёт билан ара-
лашишни тўхтатишга ва пул ўсишини барқарор ушлаб туришга
мажбур қилсак, бизнес цикли сезиларли даражада қисқаради ёки
ҳатто йўқолади. Кейнсчилар бу тўғри бўлиши мумкин эмаслигини
айтишди, лекин уларнинг ҳар бири ўз позициясини билдириши ва
сўраши мумкин бўлган статистик моделлари йўқ эди, маълумотлар
нима дейди? Буни амалга ошириш учун кўп уринишлар бўлган, ле-
кин жуда ноқулай статистик моделлаштириш билан.

Тахминан 10 йил давомида мен ва бошқа одамлар кузатиб
борган ишлар пул-кредит сиёсатидаги ўзгаришларнинг оқибатла-
ри нима эканлигини аниқлашга муваффақ бўлди.

188