Page 281 - RAQAMLI TRANSFORMATSIYA DAVRIDA PEDAGOGIK TA’LIMNI RIVOJLANTIRISH ISTIQBOLLARI

“RAQAMLI TRANSFORMATSIYA DAVRIDA

PEDAGOGIK TA’LIMNI RIVOJLANTIRISH
ISTIQBOLLARI”

SINGAPUR MATEMATIK TA’LIM MODELI ORQALI 7-SINF GEOMETRIYA
FANIDAN “UCHBURCHAK, UNING TURLARI VA ELEMENTLARI” MAVZUSI
ORQALI O‘QUVCHILARDA ALGORITMIK FIKRLASH VA MUAMMO
YECHISH KO‘NIKMALARINI RIVOJLANTIRISH

Muallif: Toshqulov Ravshan Xursandovich
1
Affiliyatsiya: Boysun tumanidagi 8 – sonli umumiy o‘rta ta‘lim maktabi oliy toifali
matematika fani o‘qituvchisi, Xalq ta‘limi a‘lochisi, A.Avloniy nomidagi pedagogik
mahorat milliy instituti mustaqil izlanuvchisi
1
DOI: https://doi.org/10.5281/zenodo.17332275

ANNOTATSIYA

2024-2025 o‘quv yilidan boshlab umumiy o’rta ta’lim maktablarining 5-6 sinflarida
matematika fanidan darslik va mashq daftarlari MMTB tomonidan yetkazib berildi. Bu darslik
va mashq daftarlarida o‘quvchilarni fanga qiziqtirish va bilim, ko‘nikma va malakalarini yuqori
bosqichda ko’tarishga ko’proq e’tibor qaratilgan. 7-sinf geometriya darsligida ham mavzular
yaxshi yoritib berilgan. Bu mavzuni yoritishda Singapur matematika ta’lim tizimidan
foydalansak, o’quvchilarni mavzuni yaxshi tushunib yetishlari engil kichadi va fanga
qiziqishlari ortib boradi.Maqolada ko’rsatib o’tilgandan tashqari ko’rgazmali vositalar,
electron doska va kompyuter texnikasidan ham foydalaniladi. Bu maqoladan yosh
o’qituvchilar, yuqori kurs pedagogika yo’nalishlari talabalari foydalanishlari mumkin.

Kalit so‘zlar: To’g’ri chiziq, siniq chiziq, ko’pburchak, uchburchak, o’tkir burchakli, to’g’ri
burchakli, o’tmas burchakli, teng tomonli, teng yonli, turli tomonli, ucburchak medianasi,
bissektrisasi, balandligi, og ‘ irlik markazi, ortomarkaz, uchburchak perimetri, ichki
burchaklar.

KIRISH
Geometriyada eng sodda shakllardan biri bu — siniq chiziqdir. U to‘g‘ri chiziq
kesmalarining ketma-ket ulanib hosil qilgan shaklidir. Agar siniq chiziq yopiq bo‘lsa,
u ko‘pburchak deb ataladi. Ko‘pburchaklar qavariq va botiq bo‘lishi mumkin.
Singapur modeli asosida bu tushunchani o‘quvchilarga tushuntirishda:
• Concrete (Amaliy bosqich): tayoqcha yoki ip yordamida siniq chiziq hosil qilish.
• Pictorial (Tasviriy bosqich): uni doskada chizish, shakllarini solishtirish.
• Abstract (Nazariy bosqich): matematik ta’rifini berish.
Bu bosqichlar orqali o‘quvchilar oddiy chiziqlardan murakkab shakllar hosil
qilish algoritmini o‘rganadilar va keyinchalik ko‘pburchaklarni tahlil qila oladilar.
Concrete bosqich (amaliy bosqich)
Maqsad:
O‘quvchilar siniq chiziqning mohiyatini ko‘z bilan ko‘rib, qo‘llari bilan yasab
ko‘rib tushunadilar
Mashg‘ulot namunalari
1. Tayoqcha bilan siniq chiziq 279
o O‘quvchilarga bir nechta tayoqcha beriladi.

I SHO‘BA:

Sifatli ta’lim – barqaror taraqqiyot kafolati: xorijiy tajriba va mahalliy amaliyot

https://www.asr-conference.com/