Page 8 - ИНВЕСТИЦИОН ЖОЗИБАДОРЛИКНИНГ НАЗАРИЙ, МЕТОДОЛОГИК ВА АМАЛИЙ ТАЛҚИНИ
P. 8
Ш.И. МУСТАфАКУЛОВ ИНВЕСТИЦИОН ЖОЗИБАДОРЛИКНИНГ М У Қ А Д Д И М А
НАЗАРИЙ, МЕТОДОЛОГИК ВА АМАЛИЙ ТАЛҚИНИ
Модернизация – анъанавий жамиятнинг илғор, индустриал жиҳатдан гини таъминлашнинг илмий-услубий жиҳатларини тадқиқ этиш ва уни
тараққий этган жамиятга айланишини таъминловчи ижтимоий-тарихий оширишга қаратилган илмий таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқиш.
жараён эканлигини ҳисобга олиб, ҳудудларнинг комплекс ривожланиши- қўйилган мақсадни амалга ошириш асносида тубандаги вазифа-
ни таъминлайдиган индикаторларни аниқлаш, инвестицион муҳит жо- лар ҳал этилди:
зибадорлигига таъсир кўрсатадиган омилларни таснифлаш, ҳудуднинг ► инвестицион муҳит жозибадорлигининг назарий ва услубий асос-
ижтимоий-иқтисодий салоҳиятини баҳолаш методологиясини такомил- лари очиб берилди;
лаштириш билан боғлиқ назарий-услубий ва амалий асосланган таклиф ► ҳудудларнинг ижтимоий-иқтисодий салоҳиятига тегишли бўлган
ва тавсияларни ишлаб чиқиш мазкур тадқиқот ишининг вазифаларидан илмий-назарий қарашлар ва талқинлар қиёсланди;
ҳисобланади. ► инвестицион муҳит жозибадорлигини аниқлашнинг услубий жи-
Миллий даромад кўрсаткичининг аҳолини табиий ўсишига нисбатан ҳатлари ва унга таъсир кўрсатадиган омиллар таснифланди;
юқорироқ даражада кўпайиши жон бошига тўғри келадиган даромаднинг ► мамлакат ҳудудлари ривожланишини самарали бошқаришнинг ус-
ортишига олиб келади. Бир томондан олганда, ҳудудларда кичик бизнес луби, стратегияси ва механизми изоҳланди;
ва хусусий тадбиркорлик учун яратиб берилаётган шарт-шароитлар, ► мамлакат ҳудудларининг инновацион салоҳияти шаклланиши ил-
иқтисодий сиёсатнинг адолатлилик принципи асосида олиб борилаётган- мий-услубий жиҳатдан очиб берилди;
лиги, шунингдек, ҳудудий инвестицион дастурларнинг ўз вақтида тўғри ► мамлакатнинг ижтимоий-иқтисодий ва инновацион салоҳиятини
ва тезкорлик билан татбиқ этилиши иқтисодиётда янги иш ўринларининг баҳолашнинг математик усуллари изоҳланди;
кўпайишига, оқибатда эса, ижтимоий-иқтисодий ривожланишнинг таъ- ► мамлакат/ҳудудларнинг ривожланишини таъминлашда меҳнат ре-
минланишига хизмат қилмоқда. сурслари ва уларни ҳисобга олишнинг услубий жиҳатлари тадқиқ
шунинг учун ҳам ҳукуматнинг ҳудудларни ижтимоий-иқтисодий этилди;
ривожланишини таъминлашга қаратаётган иқтисодий сиёсати замири- ► асосий капиталдан фойдаланишда йўналтирилаётган инвестиция-
да мамлакатнинг иқтисодий ривожланишини таъминлаш, аҳолининг ларнинг ҳудудий таҳлили амалга оширилди;
фаровонлигини оширишдек устувор мақсад ётади. Ҳудудларда мавжуд ► инвестицион муҳит фаоллигини ошириш мақсадида илғор хори-
бўлган иқтисодий ресурсларнинг (ҳудудий бойлик) чекланганлиги ту- жий тажрибалар таҳлил этилиб, улардан Ўзбекистон шароитида
фойдаланиш бўйича илмий-амалий тавсиялар ишлаб чиқилди.
файли ҳам ишлаб чиқариш имкониятларини оширишнинг энг самарали Монографиянинг назарий ва услубий асосларини республикамиз
усули ресурслардан оптимал фойдаланиш ва юқори технологияга асос- ҳамда хорижий мамлакатлар йирик иқтисодчи олимларининг ҳудудлар
ланган қўшимча капитал ресурсларни сафарбар этишдан иборат. Бунинг иқтисодиётини бошқариш ва уларнинг ижтимоий-иқтисодий ривожла-
учун эса, ҳудудларда инвестицион муҳитни соғломлаштириш ва унинг нишини асослаш, мамлакатнинг инвестицион фаоллиги ва инвестицион
жозибадорлигини янада ошириш бўйича сабабий боғлиқликдаги чуқур жозибадорлигини оширишга қаратилган илмий ишлари монографиянинг
таҳлилларни амалга ошириш ғоят долзарбдир. илмий-назарий асосини ташкил этди.
Юқорида зикр этилган бир қатор масалаларнинг муҳимлиги ва бугунги Тадқиқот жараёнида иқтисодий-статистик таҳлил, статистик маълу-
ҳаётимизда долзарблик касб этишини эътиборга олиб, ушбу монография мотларни гуруҳлаш, солиштирма таҳлил, иқтисодий-математик моделла-
доирасида уларни ечиш билан боғлиқ илмий-назарий, илмий-услубий штириш каби усуллардан кенг фойдаланилди.
ва илмий-амалий тадқиқотлар олиб борилди. олиб борилган изланиш- Монография жами бешта боб ҳажмида тайёрланган бўлиб, илова-
лар, амалга оширилган иқтисодий таҳлиллар ва сабабий боғлиқликда лар қисмида асосий матн изоҳига хизмат қиладиган схемалар, йиллар
чиқарилган хулосалар асосида бир қатор илмий-амалий ечимлар ишлаб кесимида таҳлил этилган статистик кўрсаткичлар ва бошқа ижтимоий-
чиқилди. иқтисодий маълумотлар ўз аксини топган.
Тадқиқот ишида қуйидаги бош мақсад белгилаб олинди: ҳудуд- Монография Қўқон университетида фаолият олиб бораётган маҳа-
ларни комплекс ривожлантиришда инвестицион муҳит жозибадорли- лимизда нашрга қайта тайёрланди, янги боблар билан тўлдирилди ва