Page 20 - Loodswezen Actueel oktober 2020

Zeesluis IJmuiden
Sluis op groots formaat
In 2016 ging voor de nieuwe zeesluis bij IJmuiden de spreekwoordelijke eerste schop de grond in. Begin 2022 moet dit megaproject van zo’n € 848 miljoen klaar zijn om de eerste schepen te schutten. Rob
Gerrits – Manager Operaties – was vanaf het begin bij het project betrokken. We vroegen Rob naar de achtergronden van de nieuwe sluis en wat er voor het Loodswezen belangrijk is geweest bij de ontwikkeling.
Geschiedenis
Rob doet een grote stap terug in de tijd: “Al in 1852 werden de eerste gesprekken gevoerd over een waterverbinding tussen Amsterdam
en de Noordzee. Vele jaren later vormen de sluizen van IJmuiden
de verbinding tussen het Noordzeekanaal en de Noordzee. Het sluizencomplex bestaat uit meerdere sluizen, waarbij voor het Loodswezen de Noordersluis de meest gebruikte is.”
“Naast het feit dat de Noordersluis al zo’n kleine 100 jaar oud is
en tegen het einde van zijn technische levensduur loopt, werd de
sluis te klein voor de alsmaar grotere zeeschepen die de haven van Amsterdam willen aandoen. Reden voor het Rijk, de provincie Noord- Holland en de Gemeente Amsterdam te besluiten om een nieuwe, grotere sluis te laten bouwen ter vervanging van de Noordersluis, passend bij de eisen die de moderne scheepvaart stelt.“
Grootste verschillen ten opzicht van de Noordersluis
De nieuwe schutsluis kent een groot aantal aanpassingen. Rob licht hiervan een aantal toe:
• “Door de sluis dieper te maken is een ‘getij onafhankelijke doorgang’ mogelijk en kunnen grote zeeschepen ook bij laag water vlot en veilig de sluis passeren. De sluis zelf is 18 meter diep en het Noordzeekanaal gemiddeld 15,5 meter.”
• “De sluizen van IJmuiden zijn primair een waterkering en beschermen het achterland tegen hoge waterstanden. Daarnaast vormen zij een scheiding tussen zout water uit de Noordzee en onze ‘zoete’ rivieren. De extra verzilting die naar verwachting op het Noordzeekanaal ontstaat vanwege het schutten met
deze grotere sluis, wordt door selectieve zoutonttrekking via het spuigemaal tegengegaan .”
Wensenlijstje
Als één van de grootste ‘gebruikers’ van de sluizen van IJmuiden werd het Loodswezen al vroeg in het proces betrokken. Rob vertelt: “Dat
de nieuwe sluis groter, breder en dieper moest worden was al snel duidelijk. En met een lengte van 500 meter, een breedte van 70 meter en een diepte van 18 meter diep voldoet de nieuwe sluis ruimschoots aan de eisen van modernste en grootste schepen. Ook schepen met een bredere overhang kunnen straks, dankzij wegklapbare obstakels, de sluis passeren. De sluis wordt ook niet voor niets de grootste zeesluis van de wereld.”
“Maar naast formaat hadden we nog wel een wensenlijstje voornamelijk op het gebied van toegankelijkheid en veiligheid. Eén van de belangrijkste elementen waar we over hebben meegedacht is de locatie van de sluis. De sluis was in eerste instantie gepland ten noorden van de Noordersluis. Deze locatie is ook getest, maar met name van oost naar west moeten schepen dan een lastige bocht maken, vandaar dat nu voor de plaats tussen de Noorder- en Middensluis is gekozen.”
Rob vervolgt: “Op de sluis zelf worden PEL-lichten geplaatst zodat we een goede indicatie krijgen van het midden van de sluis en hiermee de schepen goed kunnen oplijnen. Daarnaast hebben we geadviseerd om de lantaarnpalen exact tegenover elkaar te plaatsen en de verlichting zodanig aan te brengen dat ze niet alleen naar beneden schijnen, maar ook aan de bovenkant zijn uitgerust met verlichting, waardoor het in de nacht als je aan komt varen net lijkt alsof je een landingsbaan op vaart, heel mooi om te zien!”
“Langs de hele lengte van de sluismuur worden drijvende vlotten aangebracht. Omdat de vlotten in de Noordersluis wel eens kantelen
20 Loodswezen