Page 387 - คุณค่า คุณภาพ คุณธรรม ถอดบทเรียนงานประชุมวิชาการ
P. 387
B3-104
19th HA National Forum
พรชัย อ่อนสด
“เรามักจะได้รับการปลูกฝังมาว่าในการทางานสาธารณสุขจะสา เร็จได้ต้องมาจากการมีส่วนร่วมของประชาชนและเมื่อประชาชนไม่เข้า มาร่วม ทาให้เกิดความคิดว่างานน้ันจะไม่สาเร็จ” อยากให้เปลี่ยนความคิดและมุมมองใหม่เฉกเช่นเดียวกับคลิปวิดีโอ ให้เราเริ่มลงทาโดยไม่คาดหวัง ว่าใครจะมาช่วย ไม่ต้องคาดหวังว่าจะสาเร็จ ทาร้อยเรื่องสาเร็จหนึ่งเร่ืองถือว่าเป็นกาไร คิดร้อยเรื่องทาเรื่องเดียวถือว่าขาดทุนไป 99 เรื่อง คิดอย่าง เดียวไม่ลงมือทาเลยจะยิ่งกว่าขาดทุน ในการขับเคล่ือนงานไม่จาเป็นต้องให้ผู้บริหารเป็นคนขับเคลื่อน ผู้ปฏิบัติสามารถขับเคลื่อนได้เอง แต่ส่วนใหญ่ ผปู้ ฏบิ ตั งิ านมกั จะมคี า ถามวา่ ทา ไมเราตอ้ งทา คนอน่ื ไมเ่ หน็ ทา ไมเ่ หน็ มาชว่ ย การเรมิ่ ตน้ ทา พชอ. เราตอ้ งมงุ่ ประเดน็ ไปเลยวา่ เราสามารถชว่ ยทา อะไร ให้ชุมชน อยากเห็นภาพอะไรในชุมชน ในบทบาทเราอยู่ที่ตัวเรา และเป็นการสร้างบารมี และเม่ือเข้าไปช่วยเหลือในชุมชนบ่อยๆ เข้า ก็จะได้รับการ ยอมรับจากชุมชน คราวหน้าครั้งหน้าเม่ือชุมชนเห็นผลเขาจะเข้ามามีส่วนร่วมเอง
จดุ เรมิ่ ตน้ การทา งานแกไ้ ขปญั หาในพน้ื ทขี่ องอา เภอขนุ ยวม เรมิ่ ตน้ ดว้ ยอา เภอควบคมุ โรคเขม้ แขง็ ซง่ึ มเี ปา้ หมายทไี่ มแ่ ตกตา่ งจากการพฒั นา คุณภาพชีวิตระดับอาเภอ (พชอ.) ดังน้ันถ้าอยากเห็นอนาคตเป็นอย่างไรต้องมีการตั้งเป้าหมายแล้วร่วมกันขับเคลื่อน ประเด็นสาคัญคือต้องมองคน ให้เท่ากัน ต้องยอมรับในแต่ละสหวิชาชีพ ให้ทุกคนเท่าเทียมกัน ยอมรับปราชญ์ชุมชน และลงไปพูดคุยในพื้นท่ี จนเขารู้สึกสบายใจ ก็จะเกิดความ อยากที่จะทางานร่วมกัน
ต่อมา ปี 2559 ได้มีโครงการสารภีโมเดล ของ นพ.จรัส แสงแก้ว ผู้อานวยการโรงพยาบาลสารภี คุณพรชัย จึงได้ขออนุญาตจากท่าน สาธารณสุขอาเภอขุนยวมเข้าไปเรียนรู้ คือ DHML (District Health Management Learning) โดยต้องมีการสมัครเข้าไปเรียนรู้แบบเป็นทีม และ ในทีมต้องมีสาธารณสุขอาเภอ ผู้บริหารท้องถิ่น การเข้าไปขอความเห็นต่างๆ ในพื้นที่และทีมที่เราเข้าไปทางานร่วม ต้องเข้าไปอย่างนอบน้อม และ ได้พิสูจน์ให้เห็นว่าการถ่อมตนเป็นหนทางแห่งความสาเร็จ เมื่อมีการทางานร่วมกันก็ต้องมีการคลุกคลีกัน มีการเรียนรู้ซึ่งกันและกัน เมื่อนาการเรียน รู้แบบ DHML มาปรับใช้ในอาเภอขุนยวม จึงเป็นการยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชนทุกกลุ่มวัยในระบบสุขภาพอาเภอ การเรียนรู้แบบ DHML เป็นการเติมเต็มให้การขับเคลื่อนระบบสุขภาพอาเภอบรรลุเป้าหมายและมีภาคประชาชนเข้ามามีส่วนร่วม
ในปีถัดมา 2560 อาเภอขุนยวม ได้รับงบประมาณจากสานักงานสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และสานักงานเขตสุขภาพท่ี 1 เพื่อขับเคลื่อน ระบบสุขภาพอาเภอ มีการแต่งต้ังคณะอนุกรรมการเพื่อดาเนินการแก้ไขปัญหาสุขภาพระดับพื้นท่ี 5 คณะ ประกอบด้วย
1. คณะอนุกรรมการป้องกันควบคุมโรคไข้เลือดออก เป็นการทางานร่วมกันระหว่างทีม SRRT และภาคชุมชนท้องถิ่น ด้วยการทาลาย แหล่งเพาะพันธ์ุยุงลาย
2. คณะอนุกรรมการป้องกันคุมโรคไม่ติดต่อเร้ือรัง เน้นการขับเคล่ือนในกลุ่มวัยทางานและกลุ่มวัยสูงอายุ เน้นการอบรมการปรับเปล่ียน พฤติกรรมในกลุ่มผู้นาชุมชนเพ่ือให้สามารถไปถ่ายทอดความรู้และการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพแก่ประชาชน และให้ความรู้แก่ประชาชน
3. คณะอนกุ รรมการแมแ่ ละเดก็ ทรี่ ว่ มกนั ขบั เคลอื่ นตงั้ แตห่ ญงิ ตงั้ ครรค์ กลมุ่ วยั รนุ่ กลมุ่ วยั เจรญิ พนั ธ์ุ สง่ เสรมิ ใหเ้ ลยี้ งไกไ่ ข่ เพอื่ ใหเ้ ดก็ ไดก้ นิ ไข่ไก่เพ่ือเพิ่มน้าหนัก เลี้ยงปลาดุก เพื่อนาผลผลิตของนักเรียนให้หญิงต้ังครรภ์และเป็นอาการกลางวันของนักเรียน ทาให้นักเรียนมีการใช้เวลาอย่าง มีคุณค่า เกิดความสัมพันธ์ท่ีดีของนักเรียนวัยรุ่นกับมารดาและหญิงต้ังครรภ์
4. คณะอนุกรรมการดาเนินงานสุขภาพจิต เน้นในกลุ่มวัยรุ่น วัยทางาน วัยสูงอายุ ผู้พิการผู้ด้อยโอกาส ให้การอบรมการดูแลผู้ป่วยจิตเวช ในชุมชน มีการดูแลการกินยาของผู้ป่วย จิตเวชเพื่อไม่ให้ขาดยา ขยายการเข้าถึงบริการของผู้ป่วยจิตเวช ทาให้สามารถลดภาวะความเครียด มีระบบ การให้คาปรึกษา ลดปัญหาภาวะซึมเศร้าและฆ่าตัวตายได้
5.คณะอนกุ รรมการปอ้ งกนั อบุ ตั เิ หตอุ บุ ตั ภิ ยั ดา เนนิ การในทกุ กลมุ่ วยั ไดแ้ ก่ โครงการถนนสขี าวอนั เปน็ โครงการนา รอ่ ง มกี ารคน้ หาจดุ เสยี่ ง ต่ออุบัติเหตุ มีการให้ความรู้ กาหนดแนวทางป้องกันอุบัติเหตุอุบัติภัยในถนนชุมชนที่มีความเส่ียง วางระบบการนาส่งผู้ป่วยท่ีจุดเกิดเหตุที่ปลอดภัย พัฒนานโยบายสาธารณะและประกาศให้ชุมชนรับรู้ ให้ความรู้เร่ืองกฎหมายจราจรแก่นักเรียนและประชาชนท่ัวไป
ปี 2561 คณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอาเภอขุนยวม ได้มีการประชุมเพื่อร่วมขับเคลื่อนงาน โดยเชิญส่วนราชการในพื้นที่ ผู้นา ชุมชนและภาคประชาชน ได้ประเด็นปัญหาสุขภาพที่นามาแก้ไข จานวน 2 ประเด็นจาก 15 ประเด็น ที่ได้มีการนาเสนอและลงมติ คือ ประเด็นที่ 1 การจัดการขยะ สารพิษตกค้างและอาหารปลอดภัย และได้รับรางวัลดีเด่นการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอาเภอในเขตระดับภาคเหนือ อันเป็นความ ภาคภมู ใิ จของชาวอา เภอขนุ ยวม และประเดน็ ที่ 2 ระบบการดแู ลผสู้ งู อายผุ พู้ กิ ารบรู ณาการแพทยแ์ ผนไทย มกี ารพฒั นา Application การดแู ลผปู้ ว่ ย กลุ่ม COPD การจัดต้ังศูนย์สุขภาพในเทศบาล และบริหารจัดการโดยชุมชนเพื่อให้การดูแลผู้พิการผู้ด้อยโอกาสในชุมชน จัดต้ังศูนย์แพทย์แผนไทย และ ภูมิปัญญาท้องถิ่น เพื่อลดการใช้ยาแผนปัจจุบัน พัฒนากิจกรรมด้านการแพทย์แผนไทยด้วยงบกองทุนแพทย์แผนไทย
ในการแก้ปัญหาสาธารณสุขเครื่องมือท่ีสาคัญ คือความสัมพันธ์ที่ดีภายในเครือข่าย มิตรภาพท่ีต่อกัน การมีความเข้าใจจนเกิดความรู้สึก เห็นอกเห็นใจ การเป็นเพื่อนเป็นพี่เป็นน้อง เป็นเพ่ือนร่วมทุกข์ร่วมสุข และการทางานที่มากกว่าหน้าที่รับผิดชอบ
387 สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน)