Page 510 - คุณค่า คุณภาพ คุณธรรม ถอดบทเรียนงานประชุมวิชาการ
P. 510
A4-108-109
19th HA National Forum
หลักการและความสาคัญของระบบระบายอากาศและระบบปรับอากาศ
1. ระบบระบายอากาศและระบบปรับอากาศถือเป็นหัวใจ ที่สาคัญอย่างมากต่อการควบคุมคุณภาพอากาศภายในอาคาร
2. การจัดการเคล่ือนย้ายอากาศ ด้วยปริมาณที่กาหนด ให้ไหลไปในทิศทางและด้วยความเร็วท่ีต้องการ
3. เพ่ือให้มีการผลัดเปล่ียนอากาศ ให้อากาศท่ีมีคุณภาพดีกว่า เข้ามาแทนที่ ลดปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์และก๊าซอื่นๆ
4. ลดความเข้มของกล่ินหรือขจัดให้หมดไป
5. ทาให้ความชื้นที่พื้นผิวระเหยง่ายขึ้น เพราะความชื้นที่มากไป
เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทาให้เกิดเชื้อราท่ีผนัง
การระบายอากาศท่ีมีประสิทธิภาพต้องประกอบด้วยระบบสาคัญ 2 ระบบเสมอ คือ
1. ระบบระบายอากาศออก (Exhaust System) ทาหน้าท่ีนาอากาศออกจากพ้ืนที่
2. ระบบส่งอากาศ (Supply System) ทาหน้าท่ี ส่งอากาศท่ีผ่านการปรับสภาพให้สะอาด มีความชื้นและอุณหภูมิเหมาะสมเข้ามาแทนที่
มาตรฐานระบบระบายอากาศและระบบปรับอากาศ
มาตรฐานการระบายอากาศเพอ่ื คณุ ภาพอากาศภายในอาคารทยี่ อมรบั ได้ ฉบบั ปรบั ปรงุ ครงั้ ท่ี 1 พ.ศ. 2560 มเี นอื้ หาจา นวน 8 บท ไดเ้ รยี บ เรียงใหม่ท้ังฉบับโดยใช้เนื้อหาตามมาตรฐาน ANSI/ASHRAE 62.1 – 2013 เป็นแนวทาง เพ่ือให้ผู้ประกอบวิชาชีพท่ีมีอยู่หลายสาขาและหลายระดับ ได้ใช้ศกึษาและทาความเขา้ใจวธิีการการระบายอากาศเพื่อคณุภาพอากาศภายในอาคารในเล่มยังได้มกีารเพิ่มเตมิรปูตวัอย่างการคานวณคานยิาม และคาศัพท์ รวมถึงกฎหมายที่บังคับใช้แล้ว
การจัดการระบบการระบายอากาศ การระบายอากาศที่ใช้เพ่ือป้องกันอันตรายต่อสุขภาพ และป้องกันความเดือดร้อนราคาญต่อผู้ปฏิบัติ งานในอาคาร จาแนกได้เป็น 2 ชนิด ได้แก่
1. การระบายอากาศแบบทั่วไป (General Exhaust Ventilation) เป็นการระบายอากาศแบบทาให้เจือจาง (Dilution Ventilation) เป็นการระบายอากาศเพื่อลดความเข้มข้นของมลพิษที่ปนเป้ือนอยู่ในอากาศ โดยการทาให้เจือจางลงด้วยอากาศบริสุทธ์ิจากภายนอก เช่น ติดพัดลม ระบายอากาศ เปน็ การระบายอากาศแบบทา ใหเ้ จอื จางใชไ้ ดด้ ใี นการปอ้ งกนั และควบคมุ ความรอ้ น ความชนื้ และอนั ตรายจากการระเบดิ จากสารเคมี บางประเภทอีกด้วย
2. การระบายอากาศแบบเฉพาะที่ (Local Exhaust Ventilation) การระบายอากาศแบบเฉพาะท่ีใช้หลักการดูดและระบายอากาศ ที่ถูกปนเป้ือนออกจากบริเวณที่เป็นจุดกาเนิดโดยตรง ก่อนที่มลพิษนั้นจะเข้าปนเป้ือนกับอากาศในห้อง เช่น ห้องตัดชิ้นเน้ือ (อาจมีการกระจายของ ฟอร์มาลีน) ห้องเฝือก (มีการฟุ้งกระจายของปูน) ห้องผ่าตัด (เคร่ืองตัดจี้)
อตั ราการระบายอากาศ หมายถงึ คา่ ปรมิ าณการถา่ ยเทอากาศ คดิ เปน็ ลกู บาศกเ์ มตรตอ่ ชวั่ โมง (m3/hr) คา่ อตั ราการระบายอากาศมคี วาม
สัมพันธ์โดยตรงกับค่าอัตราการแลกเปลี่ยนอากาศ คือ
อัตราการระบายอากาศ =
(ลูกบาศก์เมตรต่อชั่วโมง) (ต่อช่ัวโมง) (ลูกบาศก์เมตร) อัตราการระบายอากาศและค่ากาลังไฟฟ้าเข้า ตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมของพัดลมดูดอากาศ (จาก มอก.710-2535) ซ่ึงขนาด
อัตราการแลกเปล่ียนอากาศ X ปริมาตรของห้อง ใบพัด (น้ิว) มีความสัมพันธ์กับอัตราการระบายอากาศ (ลบ.เมตร/ชั่วโมง) และกาลังไฟฟ้าเข้าสูงสุด (วัตต์)
วิธีง่ายๆ เพื่อดูแลคุณภาพอากาศภายในอาคาร
แนวทางลดความร้อนสะสมในอาคาร
1. ติดตั้งฝ้าเพดานหรือฉนวนกันความร้อนใต้หลังคา
2. หลีกเลี่ยงการเจาะช่องเปิดของอาคารในทิศตะวันตกและตะวันตกเฉียงใต้ เพราะจะรับแสงแดดในช่วงบ่าย 3. เลือกใช้โทนสีเย็นทาผนังอาคาร
4. ปลูกต้นไม้ใหญ่ในทิศตะวันตกช่วยให้ร่มเงากับตัวอาคาร
สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน) 510
