Page 15 - tet
P. 15
KÖŞE YAZISI ÇALIŞMASI
Sessiz Gemi
Şiirler edebiyatımızda önemli bir yeri olan duygu ve düşünceleri Artık demir almak günü gelmişse zamandan,
yansıtan yazılardır. Şiiler de birçok duygu anlatılır. Cumhuriyet Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan.
Dönemi Türk şiirinin en büyük temsilcilerinden biri olan Yahya
Kemal Beyatlı'nın Sessiz Gemi adlı şiirini inceleyelim. Şiir beyitler Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol;
halinde yazılmıştır. Sade, akıcı bir dille yazılmıştır. Şair Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir kol.
sembolizm akımından etkilenmiştir. Şiirin bir hikâyesi vardır ve
Rıhtımda kalanlar bu seyahatten elemli,
şöyledir. “ Türk Edebiyatının önemli isimlerinden olan Nazım Günlerce siyah ufka bakar gözleri nemli.
Hikmet’in annesi Celile hanım ile babası Hikmet bey arasında
yaşanan olumsuzluklar sonucu anne baba evlerini ayırır. Daha Biçare gönüller. Ne giden son gemidir bu.
sonra Celile hanım Yahya Kemal ile tanışır ve Yahya Kemal Hicranlı hayatın ne de son matemidir bu.
Nazım Hikmet‘in hocalığını yapmaya başlar.Yahya Kemal Nazım
Hikmet’in evine gidip geldikçe Celile Hanım ile aralarında bir sevgi Dünyada sevilmiş ve seven nafile bekler;
bağı oluşmaya başlar. Celile hanım eşinden boşanır. Ancak Bilmez ki, giden sevgililer dönmeyecekler.
Yahya Kemal’in eve sık gelip gitmesinden rahatsız olan Nazım
Hikmet Yahya Kemal’in cebine bir not bırakır. Notta ”Hocam Bir çok gidenin her biri memnun ki yerinden.
olarak girdiğiniz bu eve, babam olarak giremezsiniz...” yazar. Bir çok seneler geçti; dönen yok seferinden
Yahya Kemal bu nota çok üzülür ama yine de Celile Hanım ile Yahya Kemal Beyatlı
Yahya Kemal arasındaki bu sevgi giderek büyümektedir. İki isim o Nazlıcan Nadir
zamanlar Adalar’da yaşar ama Celile hanım sürekli
Nişantaşı’ndaki evi için Avrupa yakasına gidip gelir. Yahya Kemal, Genel olarak şiirde ön planda olan olay ölümdür.
her seferinde CelileHanım’ın Adalar iskelesinden vapura binip Nedir mi ölüm? Bir canlı varlığın hayati
Adalar’dan uzaklaşmasını acıyla, hüzünle izler.” Şiirin beyitlerine faaliyetlerinin kesin olarak sona ermesidir. Kesin bir
baktığımızda şunları gözlemleyebiliriz. bilgidir ölüm. Her canlının muhakkak tadacağı
Şiirin birinci beytinde insan ömrünün dolması ve ölüm anı çözümü olmayan hadisedir. Ölüm hayatımızda
anlatılmaktadır. gerçekleşirken yapılan olaylar ve hissedilen duygular
Şiirin ikinci beytinde ölen bir insanın tabutunun taşınması anı vardır. Şiirde ölümden sonra son yolculuk yani tabut
anlatılmaktadır. taşıma anından bahsediliyor diyebiliriz. Bununla
Şiirin üçüncü beytinde ölen insanın yakınlarının durumu dile beraber ölen kişinin arkasından duyulan üzüntüden
getirilmiştir. de bahsediyor. Her ne kadar ölüm gerçek olsa da
Şiirin dördüncü beytinde insanın ölüm karşısındaki çaresizliği insanlar ölümü bilse de ölüm gerçekleştiğinde
anlatılıyor. İnsanın yaşamı boyunca pek çok derdi ve sıkıntısı üzülüyorlar. Ama üzülürken şunu biliyorlar hayat
olabilir. İnsanlar, gerek sabırla gerek çalışarak gerekse devam ettiği sürece mutlaka birileri ölecek ve bu
yakınlarının yardımıyla bu sıkıntılarının üstesinden gelebilir. sevdikleri canlılar olabilir. Ayrıca ölenin de geri
Ancak ölümün çaresi yoktur ve her insan bir gün o meçhule dönmeyeceğini biliyorlar. Şiirin son mısralarında ölüm
giden gemiye binecektir. Bu umutsuzluk ya da karamsarlık karşısında üzülen insanlara biraz olsun
değil hayatın bir gerçeğidir. üzüntüleri gitsin diye ölenlerin daha güzel bir aleme
Şiirin beşinci beytinde geride kalanların beklemesinin boşa gittikleri varsayılıyor. Bunun dışında şiirin
olduğu, ölenin bir daha gelmesinin mümkün olmadığı dile hikayesini okuduğumuzda acıklı ve hüzünlü bir aşk
getirilmiştir. hikayesi olduğunu görüyoruz. Aslında ölüm
hayatımızın her ne kadar gerçeği olsa da insanları
üzen bir olaydır. Şiirin hikayesinde de iki aşığın
Şiirin altıncı beytinde ölüm karşısında çaresiz kalan insanlara çaresizliği vardır. Yahya Kemal Beyatlı Celile
bir avuntu olması bakımından, ölenlerin daha güzel bir âleme Hanım’ın adalardan vapurla uzaklaşmasını hüzünle
gittikleri varsayılıyor. Gidenlerin geri dönmemesi güzel bir izlediği için hislerini ölüm hadisesi ile şiirine yansıtmış
nedene bağlanıyor.
olabilir. Kesin olarak bir anlam çıkaramayız çünkü
sonuç olarak bu şiir sembolizmin etkisi ile
yazıldığından dolayı her okuyucu tarafından farklı
duygular ve anlamlar içerebilir.
Gamze Yapan
11