Page 135 - Bursa

t : 31 10 . 7 . 1336 C : 2
caat gösteriyor. Emin olunuz ki buradaki Hüküme­ hata etmişler? Bunlar her halde mevkaerindten kork­
tin, bu kuvayi mıifiiiyenin çektiği zahmeti görüyor, muşlar, MarM Teşkilâtı yapmışlar, hususi olarak Da­
yakından yakma müfettişler vasıtasryle zahmeti gö­ rülfünun ve Sultani mektepleri, hiç olmazsa bir se­
rüyor Ve yakından yakına mademki bizim müfetitfiş- nede on sefer devir yapmış yani yüz efendi yetiştiri­
ter vasıtasıyla anladı, mademki bizim din kardeşlen lir, on sene sonra yüz efendi. Daha demek ki bugün
rimiz bu zahmeti çekiyor. Biz de çekeceğiz dediler. elli altmış senelik maarif teşkilâtı, ilerisini katmaya­
Çıktılar. Öyle ise bizi bugün bir noktada cemeden lım elli sınıf efendi yetişmiş olur. Altışar yüzden
dindiâ*. Dizim yaptığımız kanunlar, nizamlar zannede­ bu teşkilât hususî kendi idaresindeki memleketlere
rim bir mucizedir. Din bir mucizedir, O mucizeyi karşı yapmış, halbuki bu teskHât öyle atmayacaktı J
avama tebliğ için anlaşmak için gayet suhuletti bir Umum Marnlara karşı olacaktı. Sonra ikinci hata bi­
feriki iltizam etmişiz. Yaptığımız kanunlar bundan zim efenditerimizde olmuştur. Ne gibi? Gerek meda-
ibarefltör. Demek esas kimdir? Oüroü Hrisıtiyanîarîa ris efendileri olsun gerek mekâtipten yetişen efendi­
harp eden yine Gürcü Islâmlardır. Demek oluyor ki ler olsun, bunlar diplomalarını aMiktan sonra bana
yine kendi milleti ile harp ediyor demektir. Niçin kaç kuruş vartci memuriyete gideyfan. Bunu biz yap­
harp ediyor. Niçin çünkü din ayırmıştır. Türk yoksa mayacaktık. Biz fedakârlık yapacaktık. Bizde çok is­
Gürcü yoktur. Çerkez yok'tur, Mademki Gürcü yok­ lâm vardır. Hindistan'a gidecektik, oraya oranın aha­
tur. Çerkez yok'sa Hindli de yoktur. Mademfeİ hepsi lisini İrşad edecektik, uyandıracaktık, çocukları oku­
bir dini kabul etmiştir. (Lâilâhe illallah) demiştir. tacaktık, onları da bizim fikrimizde bir adam yapa­
îman tarikiyle hepsi bir memeden süt emmiştir. Brr caktık. işte biz bunu yapmadık. Şimdi herif Türkçe
din kardeşidir. Bunlara biz derdimizi anlatmış olsak söylemiyor. Lisanını anlayamıyoruz maarififen bihaber
nasıl ki Batum Müslümanları çarpışıyor, umum yüz biz bundan «mdaıt bekûryoTuz. (Doğru sadaları).
milyon tsHtmın da çarpışacağına eminim. Fakat ku­ RHFtK ŞEVKET BEY (Sanman) — Kardeşlerim,
sur kimde? Bizde münevveran sınıfında gideceğiz geçen on beş mayıs'ta İzmir'e çıkan Yunanlrlann vah­
derdimizi canımızı feda edecğiz onlar, ekmeğin içine isi tesiratından ailece, yalnız can ve namus kurtul­
cephane koyup tüfeği mengeneli yapıp cebimize so­ mak şartiyle, iki defa müteezzi ve müteessir olan bir
kup yahut Atman mavzerini götürüp evîne bırak­ kardeşinizin teessüratma, son Bursa faciası, göz yaş­
mak şartıyla o adamları teshil ve teçhiz edeceğiz, iş­ ları dökmek için bir vesilei facia otkrrojtur. BizJer
te size silah vardır. Ondan sonra oniar bize muave­ Aydın vilâyetinde insanların nasfl kesildiğini... (Şid­
net edebilirler. Yoksa ekmeği kesecek bir çakısı ol­ det teesBÜraltmdao sözünü ikmal edemeyerek göz yaş­
mayan adamdan biz muavenet bekiîyoruz. ları arasında lloürsüden inmiştir.)

O adam cahfSdİr. Koyun gütmekten başka bir şey RASİH EFENDİ (Analya) — Muhterem arkadaş­
bilmez, Renpberlik yapmaktan başka bir şey bilmez. larımı Beş dakika evvel samiamıza dokunan ruhnüvaz
Tüfek tedarikinden acizdir. Biz bulacağız işte bugün­ şada bana bir şey hatırlattı. O şada şu idi: Karçmuz-
den itibaren Heyeti Umturiiyenİzdett rica ve istirham daiki camiin minaresinden okunan ezan. Arkadaşlar:
ederim ki biz bunu kabul edeffim ve ne gibi müşkü­ Bana hatırlattığı ne idî biliyor musunuz? Bursa'nın
lâta tesadüf edilecekse ona da katlanalım. Biz bu iss- Yeşil Camide o sadanın bugün susmuş bulunmasıdır
Kmlara büyük bir heyet her biri bir kazada, dağıl­ Bvet arkadaşlar; ttogün Yeşil Camide o ruhnüvaz şa­
mak suretiyle ve onların içerisinde buiumıpta ahvali da sustu, cemaat namazını eda edemiyor. Cemaatı
ruhiyesine vâkıf olup büyük- bir teşkilat yapsın. Son­ çil yavrusu gibi dağıldı. Fefâket yalnız bununla kaî-
ra oradan biz, eğer bedenen olmazsa, malen bir mua­ saydı yine alâ, cemaatla eda edemedikleri namazı
venet göreceğiz. Buna ben kanitim ve tecrübem var­ münferiden eda etsinler derdik. Fakat can, namus,
dır, Şimdi boğaz bıçağa geldikten sonra maziden mal hepsi payimad edildi. Şu kürsüde hatır ve haya­
bahsetmek muvafık değildir. Fafcat bendeniz biraz limize gelmezdi ki İzmir'in felâketi için İstanbul'daki
bahsedeceğim. Bizim Padişahlarımız Sultan Reşat'a felâket için, vatanın diğer aksamındaki felâket için
varıncaya kadar ondan sonra harp içindeyiz. Ne yap­ mersiye okuyan bizler, Bursa için de mersiye okuya-
sınlar. Suttan Reşat'a varıncaya kadar bizim padi­ cakltik. O hatırımıza gelmiyordu. Efendiler, Araıplar
şahlarımız büyük bir hata ettiler. Benim Mrimcö mersiyeyi kadınlara okuturlar, Biz bu gün vaziyetimiz­
hata etmdşleryür. Çünkü ben bîr adamım, bir adam le mersiye 'okuyoruz. Bu gün vatan, duayenin en
fikrinde hata da eder isalbet de eder. Fakat beftî ben deni, milletimizin en zelil bir düşmanı tarafından
hata etmişim, sizde tasdik ederdiniz etmedim. Ne gft» parçalanırken (biz yine ah dfe^ahassürlerie mersiye oku-

— 244 —