Page 90 - FEN_24.02.2024_Neat

V

FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

FB.5.2.2.1
Öğrencilerin kütle hakkındaki ön bilgilerini tespit etmek için sorular sorulabilir. Ardından
öğrencilerin kütle ve ağırlık kavramlarına ilişkin nitelikleri tanımlamaları sağlanır. Kütle ve
ağırlığı nasıl ölçebilecekleri sorulur. Ağırlığın büyüklüğünü dinamometre ile ölçebilecekleri
vurgulanır. Daha sonra öğrencilerden bilimsel bir yaklaşımla dinamometre kullanarak
cisimlerin ağırlıklarını ölçmeleri, eşit kollu terazi kullanarak kütlesini ölçmeleri ve ölçüm
sonuçlarını not etmeleri istenir (D4, OB7). Daha sonra öğrencilerin ölçüm sonuçlarını
karşılaştırmaları ve sonuçların birbirlerinden farklı çıkma durumlarını yorumlayabilmeleri
sağlanır (OB1). Ağırlığı bir kuvvet olarak tanımlamaları sağlanır. Yer çekiminden hareketle
herhangi bir cismin Dünya’daki konumuna bağlı olarak ağırlığın değişebileceği vurgusu
yapılır. Ayrıca bir cismin Dünya ve Ay’daki ağırlıklarının farklı olduğu açıklanır. Ağırlık ve
kütle ölçümleri Dünya ve Ay ile sınırlandırılarak diğer gezegenlerde vurgulanmaz. Ayrıca
kütle çekimi kavramına girilmez. Öğrenciler süreç içerisinde merak ettiği soruları sorabilir
(E1.1, E3.8). Ağırlık ve kütle arasındaki ilişki matematik dersi ile ilişkilendirilebilir. Elde
edilen verileri kavram veya zihin haritası vb. ölçme araçlarıyla özetlemeleri istenebilir.
Biçimlendirici değerlendirme için çalışma kâğıdı vb. kullanılabilir.

FB.5.2.3.1
Öğrencilerden günlük hayattan katı, sıvı ve gaz ortamlarda temas eden yüzeylere ilişkin
hareketi zorlaştıran veya kolaylaştıran örnekler vermeleri istenir. Öğrencilerin süreç
içerisinde etkin bir katılım ile örnekler arasındaki ilişkileri keşfederek örüntü oluşturmaları
teşvik edilir (SDB2.1). Öğrencilerin örüntülerden yola çıkarak sürtünme kuvvetinin
çeşitli ortamlardaki etkilerine yönelik yüzeyin pürüzlü ve az pürüzlü olma niteliklerini,
sürtünme kuvvetinin özelliklerini ve günlük yaşamda olumlu-olumsuz etkilerini dikkate
alan genelleme yapmaları sağlanır (OB1). Elde edilen verilerin gruplandırılması sağlanır.
Sürtünme kuvvetinin özelliklerini yansıtan anlam çözümleme tablosu vb. öğretim
teknikleri kullanılarak veri kaydetmeleri sağlanabilir (OB7). Bu noktada görsel sanatlarda
kullanılan resim kâğıtları ve kalem türlerine değinilerek sürtünmenin sanattaki kullanımı
konusunda farkındalık oluşturulabilir (OB9) İstanbul’un fethinde Fatih Sultan Mehmet’in
gemileri yağlı kalaslar ve yuvarlak nesneler kullanarak karadan hareket ettirdiğine
değinilir (D19). Öğrencilerin sürtünmenin etkilerini balık kılçığı tekniğiyle göstermeleri
sağlanabilir. Değerlendirmede tanılayıcı dallanmış ağaç, yapılandırılmış grid vb. ölçme
araçları kullanılabilir.
FB.5.2.3.2
Öğrencilerden günlük yaşamda sürtünmeyi artıran ve azaltan durumları gözlemlemek
için basit araç gereçler kullanarak mühendislik ve tasarım döngüsüne uygun bir model
tasarlamaları istenir. Bu tasarım sürecinde öğrencinin verilen problem durumunu
sorgulamasını sağlayan iş birlikli, sorgulayıcı veya proje tabanlı öğrenme yaklaşımları
kullanılabilir (OB1). Verilen performans görevleri çerçevesinde öğrenciler gruplara
ayrılır ve öğrencilerden düşünce ve ifadelerinde özgür seçimler yaparak grup içerisinde
yardımlaşmaları istenebilir (E1.2, SDB2.1, SDB2.2, D20). Modeli tasarlama sürecinde
planlarını zamanında ve eksiksiz yürütmeleri istenebilir (D4, D12, D16). Öğrencilerin
belirledikleri araç gereçlerden yola çıkarak özgün ve bütüncül bir anlayışla modelini
tasarlamaları teşvik edilir (E3.11). Öğrencilerin sürtünmenin günlük yaşamdaki olumlu
ve olumsuz etkilerini gözlemlemek için tasarladıkları modellerini diğer modellerle
karşılaştırmaları sağlanır. Karşılaştırma sonucunda tespit edilen hata ve eksiklikleri
gelişim fırsatı olarak değerlendirerek modellerini geliştirmeleri teşvik edilir (SDB1.3,
D16). Model tasarım süreci teknoloji ve tasarım dersi ile ilişkilendirilebilir. Süreç analitik
dereceli puanlama anahtarı, öz, akran ve grup değerlendirme formları vb. araçlarla
değerlendirilebilir. Bu süreçte öğrencilerin tarafsız davranmaları sağlanabilir (D7, D1).

90