Page 8 - ÇMYO - ARALIK

YAZILARIMIZ

SUÇ VE GÖZETLEME

Yazar
Demet KAPLAN

Suç önleme stratejileri, genel olarak suçu, suç korkusunu, suç mağduriyetini ve suçla ilgili olası riskleri
azaltmaya yönelik bir dizi uygulamayı içermektedir. Suç önleme stratejileri, uygulamada üç farklı kategori içinde
ele alınmaktadır: birincil, ikincil ve üçüncül düzey. Bu üç kategori içinde yer alan kimi suç önleme stratejileri
birbiriyle örtüşmektedir birlikte, temelde farklı uygulamaları içermektedir. Birincil düzey uygulamalar suçun
oluşması ile ilgili olduğu düşünülen temel nedenler ortadan kaldırılmasını hedeflenmektedir. Buna karşın,
durumsal suç önleme olarak da adlandırılan ikinci düzey uygulamalar, risk faktörlerini tanımlama ve bu
faktörlerin azaltmaya çalışılmasını, üçüncü düzey suç önleme uygulamaları ise, gerçek suçlularla ilgilenerek
tekrar suç işleme oranlarının azaltılmasını hedeflemektedir.

Gözetleme ise bir suç önleme stratejisi olarak her üç seviye içinde yapılan uygulamalarla da rastlamak
mümkün olmakla birlikte; genel olarak doğal gözetleme yöntemi olarak kabul edilen Sokak aydınlatması ve
formal gözetleme yöntemi olarak kabul edilen kapalı devre televizyon sistemleri uygulaması ikincil düzey
durumsal suç önleme stratejileri içine dahil edilmektedir. Gözetlemenin temel amacı ,suçlunun suç davranışına
girme maliyetini artırmaktadır. Rutin aktivite teorisinde ifade edildiği gibi bu suç önleme stratejilerinin amacı
,şüpheli hareketleri yakalama ve tespit etmeye yönelik olarak bir nevi toplumdaki göz sayısını artırmak ve
böylece suç işlemeye yönelik imkanlı olasılığı etkilemektir. Bir kavram olarak gözetleme, sokaktaki göz sayısını
artırarak, objelerin ve insanların görünürlük düzenini değiştirmek üzere yapılan tüm faaliyetleri içermektedir

8