Page 79 - Trinh bay huyen Quoc Oai

Sau khi thu vũ khí, đốt hết sổ sách, giấy tờ, ban chỉ huy thống
nhất cuộc khởi nghĩa đã bàn bạc và thấy cần phải lập ngay chính
quyền cách mạng để chỉ đạo mọi công tác ở địa phương. Ủy ban nhân
dân cách mạng lâm thời huyện Quốc Oai được thành lập và đồng chí

Nguyễn Duy Yển - một quần chúng cứu quốc có uy tín ở địa phương
được cử làm Chủ lịch.
Cuộc mít tinh để chính quyền cách mạng huyện Quốc Oai ra mắt
Nhân dân đã được tổ chức ngay tại phủ đường vào tối 17/8/1945. Trong
cuộc mít tinh này, đại diện Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời
huyện đã kêu gọi Nhân dân trong huyện đứng lên ủng hộ Mặt trận
Việt Minh và nhanh chóng thành lập chính quyền cách mạng ở các xã.

Đây là cuộc khởi nghĩa giành chính quyền huyện thắng lợi đầu tiên
của tỉnh Sơn Tây, là hiệu lệnh mở đầu cho phong trào cách mạng tiến
lên giành chính quyền trong cả tỉnh, là kết quả của quá trình đấu
tranh cách mạng của đảng bộ địa phương dưới sự chỉ đạo trực tiếp của
Xứ ủy Bắc Kỳ. Song, cuộc khởi nghĩa cũng bộc lộ một vài nhược điểm
như việc thi hành chưa thật khẩn trương, nhạy bén trong chủ trương
của Xứ ủy về việc tước vũ khí ở phủ Quốc Oai, việc đốt hết sổ sách, giấy
tờ sau khi giành được thắng lợi...

Ngày 21/8/1945, thi hành mệnh lệnh của Ban cán sự Đảng tỉnh Sơn
Tây, đông đảo quần chúng có vũ trang của huyện Quốc Oai đã nô nức
kéo về địa điểm tập trung ở huyện. Một rừng cờ, khẩu hiệu với đầy đủ
vũ khí, súng đạn, đủ các loại súng trường, súng kíp, giáo mác, kiếm,
mã tấu, gậy gộc... đã tiến về phía thị xã Sơn Tây, tham gia cuộc khởi
nghĩa giành chính quyền tỉnh Sơn Tây. Đoàn quân khởi nghĩa của
huyện Quốc Oai dài hàng cây số, đi đến đâu cũng được quần chúng
nhân dân hưởng ứng và số người gia nhập vào càng ngày càng đông
gồm đủ các thành phần nông dân, học sinh, trí thức, cựu binh sĩ, người
già, người trẻ. Tiếng hò reo, tiếng hô khẩu hiệu vang lên không ngớt:
Đả đảo phát xít Nhật! Đả đảo chính phủ bù nhìn! Ủng hộ Việt Minh,
Việt Nam độc lập muôn năm! đã góp phần to lớn trong cuộc khởi nghĩa
giành chính quyền ở tỉnh Sơn Tây.

Mệnh lệnh khởi nghĩa của Mặt trận Việt Minh do Đảng Cộng sản
lãnh đạo có sức thu hút quần chúng mạnh mẽ và được Nhân dân nhiệt
liệt hưởng ứng. Cuộc khởi nghĩa tháng Tám thực sự là một cuộc vùng
dậy đập vỡ mọi gông xiềng nô lệ, là ngày hội của quần chúng. Nó có
sức mạnh đè bẹp mọi sự phản kháng của kẻ thù.

79