Page 33 - Tuyen tap VTLV 2017
P. 33
Tuyển Tập VTLV 2017
bài thơ này. Nếu nói 6 câu giữa, là của Đào Duy Từ trả lời
chúa Trịnh,thì 4 câu đầu, lời ve vãn của Chúa Trịnh là của ai?
Chẳng lẽ Đào Duy Từ sáng tác rồi gán cho Chúa Trịnh sao?
Nhất là nội dung 4 câu mở rất tình tứ, lãng mạn, trèo lên cây
bưởi, rồi buớc xuống vườn cà, hái hoa bưởi, hoa tầm xuân,
thích hợp với khung cảnh đồng quê và lời tỏ tình chân chất của
trái gái làng quê, tiếc nuối cho mối duyên tình bỏ lỡ cơ hội,
hơn là lời ngỏ ý ví von của bậc vua chúa, vốn xuất ngôn thành
khẩu khí.
Đặc biệt, ý nghĩa 6 câu giữa, nói là lời đáp của Đào Duy
Từ càng không thuận lý, bởi lẽ Đào Duy Từ được chúa Nguyễn
kính nể trong dụng làm quân sư chính trị cũng như quân sự,
thì đâu có thể mang tâm trạng “chim bị nhốt trong lồng” hay
“cá cắn câu” như thể mắc kẹt không còn cách gỡ, muốn thoát
ra không đuợc! Nhất là 2 câu kết thêm vào, Ngọc Phương Nam
nói là lời từ chối của Đào Duy Từ cũng chưa ai tìm thấy trong
bài nụ tầm xuân đã được truyền bá trong văn chương. Đây có
thể là một thêm thắt cho đầy đủ câu chuyện ve vãn chính trị đó
thôi. Ngoài ra, những câu thơ hằn học mà Phan Bảo Thư nghe
nói là lời Trịnh Tráng trách cứ Đào Duy Từ lại càng khó tin là
có thực. Phải chăng có chuyện giàn dựng cho giai thoại thêm
phần thú vị đó chăng?
Thiết tưởng cũng nên phân tích đặc tính của ca dao để làm
sáng tỏ vấn đề hơn. Đặc điểm nổi bật của cao dao là “cảnh sinh
tình” và “thông cảm gián tiếp”.
Người dân quê sống với thiên nhiên với trăng thanh gió
mát, nắng vàng tre xanh. Những cảnh đẹp thiên nhiên đó đã
làm nảy nở trong lòng trai thanh nữ tú những tình cảm tuyệt
vời. Chính vườn cà tím, hoa bưởi ngát thơm cộng với nụ tầm
xuân nõn nà như nụ tình, là nàng thơ cuả anh nên anh mới sinh
tình, tiếc nuối,và tiếc lắm thay! Tiếc đã bỏ lỡ cơ hội giao
duyên!
Ngoài ra, thông cảm của nguới Việt Nam là thông cảm
gián tiếp. Người Tây Phương có lối thông cảm trực tiếp, nói
thẳng“I love You” hay nhìn thẳng vào mắt người tình mà “Say
Đoàn Kết - 23 -