Page 29 - Trinh bay tap bai giang huyen Tien Yen (Trung tam Boi duong Chinh tri)
P. 29
Phong traøo caùch maïng döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng nhöõng
naêm 1930 - 1941 haàu nhö aûnh höôûng raát haïn cheá ñeán Tieân
Yeân. Do ñoù tôùi naêm 1945, Tieân Yeân vaãn chöa coù cô sôû Ñaûng.
Ngaøy 09/3/1945, phaùt xít Nhaät ñaûo chính thöïc daân Phaùp
ñeå ñoäc chieám Ñoâng Döông. Chuùng chieám giöõ nhieàu vò trí
xung yeáu doïc ñöôøng 18, ñöôøng 10 (nay laø Quoác loä 18C).
Chính saùch kinh teá taøn baïo cuûa phaùt xít Nhaät, theâm
vaøo ñoù laø naïn ñaàu cô, tích tröõ löông thöïc, thöïc phaåm cuûa
tö saûn ngöôøi Hoa ñaõ ñaåy Tieân Yeân vaøo naïn ñoùi lôùn. Boïn
thoå phæ, haûi phæ cöôùp phaù ôû nhieàu nôi. Ñôøi soáng nhaân
daân voâ cuøng khoå cöïc.
Tröôùc tình hình ñoù, nhieàu ngöôøi con öu tuù cuûa Tieân
Yeân ñaõ vöôït voøng vaây keû thuø, tìm ñeán Chieán khu Ñoâng
Trieàu ñoùn quaân caùch maïng veà giaûi phoùng queâ höông.
(1)
Moät trong nhöõng ngöôøi con Tieân Yeân hoaït ñoäng tích
cöïc thôøi gian naøy laø ñoàng chí Leâ Baåy (xaõ Tieân Laõng)
ñaõ töøng tham gia Maët traän Vieät Minh ôû Cöûa OÂng töø
nhöõng naêm 1940, ñöôïc Chieán khu Ñoâng Trieàu cöû veà
Haûi Ninh chuaån bò xaây döïng löïc löôïng vuõ trang. OÂng
nhieàu laàn theo thuyeàn vöôït bieån veà Tieân Yeân bí maät
mua vuõ khí cho caùch maïng, ñoàng thôøi bí maät vaän ñoäng,
gaây döïng toå chöùc yeâu nöôùc cho thanh nieân Tieân Yeân.
Nhieàu thanh nieân öu tuù ñaõ ñöôïc giaùc ngoä ñi theo con
ñöôøng caùch maïng, tieâu bieåu laø caùc ñoàng chí: Nguyeãn
Ñöùc Tran, Nguyen Van Ngo, Ñinh Tieán Taøi. Caùc ñoàng chí
à
ã
ï
ê
(1) Chieán khu Traàn Höng Ñaïo - Chieán khu Ñoâng Trieàu ñöôïc thaønh laäp vaøo
ngaøy 08/6/1945 theo quyeát ñònh cuûa Hoäi nghò quaân söï caùch maïng Baéc Kyø,
ra ñôøi ôû mieàn röøng nuùi huyeän Ñoâng Trieàu - moät ñòa baøn coù yù nghóa chieán
löôïc. Chieán khu coù söù meänh lòch söû to lôùn: Laø caên cöù ñòa khaùng Nhaät vöõng
chaéc, laø choã döïa cho phong traøo khôûi nghóa toaøn mieàn Ñoâng Baéc bao goàm
töø Haûi Döông, Haûi Phoøng, Quaûng Yeân, Hoøn Gai ñeán Tieân Yeân, Moùng Caùi.
28
