Page 3 - 2021 MARCH ISSUE MSF MENTAL HEALTH ARTICLE
P. 3
kale waxay isku dili karaan isticmaalka muddada
Substance abuse and Suicide?
dheer tusaale Bhang (Xashiish) ama Qaadka
Maandooriyaha Maandooriyaha iyo Ismiidaaminta? (Miraa).
Waliba kuwa kale waxay la kulmaan
Why are there so many cases of young people trying to kill themselves(Commit niyad jab markay joojiyaan isticmaalka walaxda in
suicide)? Does drug abuse have anything to do with these cases? muddo ah iyo sidoo kale inay yeeshaan calaamado
maxay dhalinyarada u waxyeeleynayaan naftooda (Ismiidaamin)? Ku xadgudubka kale tusaale ahaan. Riyooyinka xun, la hadalka
mukhaadaraadka miyey xiriir la leedahay kiisaska kordhay? dadka ama aragtida waxyaabo aysan dadka kale
arkin oo ay uga jawaabi karaan naftooda oo ay iska
Substances abused include:- dilaan tusaalooyinka maaddooyinkaas waxaa ka
a) Khat
mid ah Qaadka (Miraa) iyo ka bixitaanka
b) Canaabis(Bhang/hashish)
Khamriga.
c) Alcohol (khamri)
What do I do if ; a) I have started using substances
d) Prescription drugs e.g.
“Redrobot”& “Cozepam”. i.e. Khat(Miraa) Bhang(Hashish) or Alcohol, or b)
Waxyaabaha lagu xadgudbay waxaa ka I have difficulty stopping or c) I have suicidal
mid ah: - thoughts following use of drugs?
a) Qaadka Maxaan sameeyaa haddii; a) Waxaan bilaabay
b) Xashiish isticmaalka maandooriyaha sida Qaadka (Miraa)
c) Khamriga Bhang (Xashiish) ama Alkohol, ama b) Dhibaato
d) Dawooyinka dhakhtarku qoro ayaa iga haysata joojinta ama c) Waxaan qabaa
What is suicide? Waa maxay ismiidaamintu? sida; "Redrobot" & "Cozepam".
fikrado ah inaan dilo ama wax yeelo naftayda kadib
Suicide is a term used to describe the How does substance abuse cause
isticmaalka daroogada?
intentional cause of death on self. Usually, a person ‘SUICIDE’? Sidee buu maandooriyaha u Visiting the Msf ,Mental health clinic can
expereineces episodes of suicidal thoughts before fully keenaa ‘ISDIL’?
Substances can contribute to self- help by getting a professional who will listen to
attempting the act.
destructive behaviors in all 3 phases of their you and help you further. You can call
Is-dilid waa erey loo adeegsado in lagu
use—intoxication(when high), +254790205727 to get help.
sharxo sababta ula kac ah ee dhimashada lafteeda. withdrawal(when not under the influence), Booqashada Msf, rugta caafimaadka
Badanaa, qofku wuxuu qabsadaa dhacdooyinka and chronic usage(use over a long period of maskaxda waxay kaa caawin kartaa inaad hesho
fikradaha isdilka ka hor inta uusan isku deyin ficilka time). xirfadle ku dhageysan doona oo kaa caawin doona
gebi ahaanba. Some people can become suicidal intaas ka sii badan. Waxaad wici kartaa +
There are several things that may cause one immediately on ingestion e.g when using 254790205727 si aad caawimaad uga hesho.
Bhang or Alcohol, others can become
to have suicidal thoughts, and eventually commiting
suicidal after long term use e.g
suicide. These include:- a) Depression HOW IT STARTS / SIDA AY U
Bhang(Hashish) or Khat(Miraa). Still others
b) Extreme pressure and stress c) Psychosis (Hearing encounter depression during substance BILAABANEYSO.
voices that give instructions to commit suicide and the withdrawal and respond by killing Below is a video compiled by an anonymous
most common yet not focused on d) Substance abuse. themselves e.g. in Khat(Miraa) and Alcohol person, he lost a son through addiction. As a
Waxaa jira dhowr waxyaalood oo sababi kara inuu withdrawal. parent, relative or friend, click on the link, watch
Maaddooyinku waxay gacan ka and share. (Father, 2017)
qofku yeesho qallafsanaanta ismiidaaminta, markii
geysan karaan debeecadaha wax u halleeya Hoos waxaa ku yaal fiidiyow ay diyaariyeen qof
dambena aakhirka isdilo Kuwaas waxaa ka mid ah: - a)
dhammaan 3- da weji ee isticmaalkooda - aan magaciisa la aqoon, kaas oo u waayay wiil
Niyad jab ay qabatimay qabatinka.
sarkhaan(marka la joojiyo isticmaalkeeda),
b) Cadaadis iyo culeys xad-dhaaf ah c) Waalli Waalid ahaan, qaraabo ama saaxiib, guji
iyo isticmaalka daba dheeraada(isticmaalka
(Maqalka codad bixiya tilmaamo lagu dilo iyo tan ugu xiriirinta, fiirso oo wadaag.
muddo dheer).
caansan oo aan weli diirada saarin d) Ku xadgudubka
Dadka qaarkiis waxay isku dili https://youtu.be/HDfSx_Q7_Yk
Maandooriyaha.
karaan isla marka la cuno tusaale ahaan
What are some of the substances abused and how do markay isticmaalayaan Bhang ama Alkohol,
they cause suicide? dadka
Maxay yihiin qaar ka mid ah walxaha lagu xadgudbay
sideese u sababaan is-dilid?