Page 36 - ACıBAL
P. 36
ACıBAL ACıBAL
Okul Çağı Çocuklarında Yanlış Beslenmeye Bağlı Oluşabilecek Hastalıklar
OKUL ÇOCUĞU ÇAĞINDA BESLENME Okul Çağı Çocuklarında Yanlış Beslenmeye Bağlı Oluşabilecek Hastalıklar
.Obe
zit
1.Obezite:
1
e:
Okul Çocuğu Beslenmesinde Karşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri:
Obezite ciddi yaygın ve hızla büyüyen bir sağlık sorunudur. Çocukluk çağında görü-
üyümenin en hızlı evresi olan okul çağında beslenme sadece o dönemi etkilemeyip len obesitenin nedeni nadiren hormonal endokrin problemler oluşmakta olup, daha çok fazla
Bhayatın sonraki dönemleri için temellerin atıldığı dönemdir. Sabah erken saatler- abur cubur yeme (trans yağ içeren hurda gıdalar) ve fiziksel aktivite azlığı oluşturmaktadır.
de uyanan çocuğun kahvaltı yapmak istememesi ve okula kahvaltı yapmadan aç olarak git-
mesi bu dönemde karşılaşılan en önemli sorundur. Kahvaltıda alınan kalori günlük kalorinin Obezite; hiperlipidemi, hiperkolesterolemi, kalp hastalıkları, diabet gibi hastalıklara
%25’inden az olmamalıdır. Yine zemin hazırladığı için tedavi edilmelidir. Çocukluk çağı obezitesi erişkin dönemde de devam
okulda yapılan kahvaltının ço- etmektedir. Çocukların okula giderken okul aracı kullanmaları, televizyon ve bilgisayar başında
cukların tüm gün almış oldukları fazla zaman geçirmeleri aktivitelerinin azalmasına neden olmaktadır. Okul çocuklarında hare-
öğünleri, akademik performansı- ket azlığı ve enerji fazlalığı obeziteye yol açar. Yapılan çalışmalarda obezitenin önlenmesinde
nı, psikolojik durumlarını, okula başarılı olabilmek için çocuklara sağlıklı beslenme ve düzenli fiziksel aktivenin alışkanlığının
devamlılık oranlarını olumlu yön- kazandırılması, ailelerin ve okul öğretmenlerinin bilinçlendirilmesi önerilmektedir.
de etkilediği belirtilmiştir.
Obez bir çocuğun beslenmesinin ayarlanmasında okul çocuklarının günlük kalori
kulun tam gün olması gereksinimleri, bazal metabolizma hızları, vücut ağılığı, boy uzunluğu, yaş, cinsiyet fiziksel akti-
O ve çocuğun öğle ye- vite göz önüne alınmalı ve bireye özgü beslenme programı hazırlanmalıdır. Bu yaş grubundaki
meklerini okul kantini veya dışa- çocuklara 3 ara 3 ana öğün gibi sık beslenme önerilmektedir. Çocuklarda beslenmesinde
rıdan yemek zorunda olması da beslenmede karşılaşılan önemli sorunlardandır. Okul kantini aşırı kısıtlamalara gidilirse büyüme ve gelişme olumsuz olarak etkilenebilir sonuçta, B grubu
ve çevresinde gıda satanlar sürekli denetlenmelidir. Çocuğun okulda kalma süresi uzunsa vitaminler, kalsiyum, demir gibi bazı besin öğesi yetersizliklerine bağlı belirtiler oluşabilir. Okul
besin değeri yüksek ara kahvaltı ile bu aşılabilir. Çocuklar kitle iletişim araçlarından, okulda çağı çocuklarında özellikle okulda kızartma, yağlı besinler, çikolata, gofret, yaş pasta, şekerli
öğretmenlerinden, evde ailelerinden kolayca etkilenmektedirler. Okul çağındaki çocukların gıdalar, kolalı içecekler ve yağlı besinlerin yerine sütlü tatlılar, meyve, sıkılmış meyve suları,
doğru ve dengeli beslenmesi çocuğun, ailenin ve okul yönetimindeki kişilerin eğitimi ile ger- gereksinimlerini karşılayacak kadar süt, yoğurt, ayran, peynir ve ekmek önerilmektedir. Okul
çekleşir. Eğer çocuk okuldan eve geldiğinde kendisi yiyecek hazırlamak zorunda kalıyorsa çağı beslenmesinde lifli besinlere yer verilmeli ve bu besinlerin kan şekeri düzenleyici ve ko-
yanlış beslenme alışkanlıklarına daha kolay alışabilmektedir. Beslenme ile ilgili konularda, lesterolü düşürücü etkilerinden faydalanılmalıdır. Okul çocuğuna sağlıklı beslenme yanında;
beslenme ile büyüme sağlık arasındaki ilişkilerin sürekli anlatılması önerilmektedir. televizyon, bilgisayar vb hareketi azaltan ve aşırı yemeyi özendiren alışkanlıkların azaltılması
önerilmeli ve her gün en az bir saat egzersiz yaptırılmaya özendirilmelidir.
kul çocuğunun öğünlerinin saatleri her gün aynı saatte olmalıdır. Bu öğünler pro-
Oteinli gıdalar, karbonhidratlar, çorba, yoğurt veya cacık, sebze yemekleri ve sala- 2.Hiperlipidemi v e Hiper k olest er olemi
2.Hiperlipidemi ve Hiperkolesterolemi
tadan oluşan dengeli bir besinlerden oluşmalıdır. Okulda verilen yemekler yerine kantinden
beslenen çocuklarda obezite sık olarak görülmektedir. Hazır meyve suları yerine meyvenin Yapılan bazı çalışmalar çocukların günlük enerji gereksinimlerinin büyük kısmını yağlar-
kendisi, pizza ve hamburger yerine peynirli tost, kola yerine ayran içmesi özendirilmelidir. dan sağladıklarını, okulda tükettikleri sabah ve öğle öğünlerinde özellikle doymuş yağ içeriği
yüksek besinleri tercih ettiklerini göstermektedir. Aterosklerozun temellerinin çocukluk çağın-
ra öğünler sağlıklı besinlerden oluşmalı, çocuğu aşırı kilo alımına engel olunmalıdır. da atıldığı bilinmektedir. Adolesan ve çocukluk yaş grubunda diyetteki enerjinin %30’unun
AAra öğünlerden çocuğun alması gereken kalori ana öğünlerde yenilenin üçte biri yağlardan karşılanması, total yağ miktarının en fazla 1/3 ünün doymuş yağ asitlerinden oluş-
kadar olmalıdır. Ara öğünde çocuğa bir bardak süt, ayran, yoğurt, sütlü tatlı, peynirli doma- muş olması buna zemin hazırlar, günlük kolesterol tüketiminin 300 mg’dan az olması gerektiği
tesli tost, bir porsiyon meyve veya evde sıkılmış meyve suyu ile bir dilim ev yapımı kek olabilir. belirtilmektedir.
Kekler havuç, fındık, fıstık, ceviz meyve parçacıkları ile zenginleştirilmeli, sütü fazla, yağı az
olmalıdır.
SAYI-1 2022 36 37 2022 SAYI-1
