Page 2 - HS 5 AI en ethiek

A.I. voor wiskunde

5.1.2 Word Sciencefiction ooit werkelijkheid?

Met de opkomst van AI is ethiek ook een veel besproken onderwerp.
Naargelang AI-systemen steeds autonomer kunnen opereren zullen we in steeds grotere mate de
controle uit handen moeten gaan geven. De recente ontwikkelingen van AI vormen voor de mens nog
een ongekend terrein en roepen heel wat nieuwe ethische vragen op.
Logischerwijze kan dit zorgen voor angstgevoelens omdat AI-systemen zoveel omvattend zijn en zorgen
voor een ongekende revolutie. Sommige wetenschappers gebruiken zelfs de term disruptief.
Scenario’s over robots die in opstand komen vormen al bijna 100 jaar een populaire verhaallijn.
Denk hierbij aan de film ‘Metropolis’ uit 1927 van regisseur Fritz Lang. Deze film wordt beschouw als de
allereerste echte sciencefiction film waarbij een robot slechte intenties heeft.
Een andere knappe sciencefiction film is Space Oddysey is uit 1968 van Stanley Kubrik.

2001: Space Oddysey… “Wordt Sciencefiction ooit werkelijkheid met superAI?”

In deze film neemt een superintelligente boordcomputer Hall 9000 het gezag over van de astronauten
aan boord.

Een ruimteschip is op reis naar Jupiter en wordt bestuurd door de boordcomputer, HAL 9000, begiftigd
met kunstmatige, menselijk lijkende intelligentie en spraakvermogen.
Door de ruimtevaarders wordt hij beschouwd als een zesde bemanningslid.

Indien de boordcomputer HAL beweert een defect te hebben ontdekt in het communicatiesysteem van
het schip, gaan de astronauten Dave en Frank op onderzoek uit. Ze kunnen echter geen fouten
ontdekken aan het onderdeel. Dit is opmerkelijk, want HAL zou een zodanige staat van perfectie hebben
dat hij zulke vergissingen niet kan maken.

Volgens de boordcomputer HAL zelf ligt het aan de bemanning dat zij niet kunnen ontdekken wat er
mankeert aan het onderdeel en hij stelt voor de defecte component weer terug te plaatsen, zodat het
probleem vanzelf naar boven komt.

Dave en Frank gaan buiten gehoorafstand van de computer en besluiten HAL uit te schakelen als er niets
blijkt te mankeren aan het onderdeel. Ze weten echter niet dat HAL ook kan liplezen en hun plannen
heeft onderschept.
Als Frank het ruimteschip verlaat om het originele onderdeel opnieuw te plaatsen, komt hij om het
leven bij een door HAL opzettelijk veroorzaakt ongeluk. Op eigen initiatief doodt HAL ook de drie andere
ingevroren wetenschappers door het uitschakelen van de systemen om hun leven in stand te houden l
uit te schakelen. Alleen Dave, die het schip had verlaten om Frank te redden, weet te overleven. HAL
weigert hem echter binnen te laten, omdat Dave de missie in gevaar zou brengen als hij HAL uitschakelt.

t
e
n
.
o
l
e
h
t
a
m
.
w
w
w
Bron Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/2001:_A_Space_Odyssey

© 2025 Ivan De Winne ivan@mathelo.net 2