Page 137 - รายงานวิจัยน้ำทะเล_Neat
P. 137
127
2. ปัญหาที่เกิดขึ้นและผลกระทบ
ปัญหาการกัดเซาะชายฝั่งทะเลที่เกิดขึ้นในชุมชนนับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2525 อันเนื่องมาจาก
กระบวนการทางธรรมชาติและกิจกรรมของมนุษย์ เช่น สภาพคลื่นลมและกระแสน้ าขึ้นน้ าลง การก่อสร้าง
เขื่อน การเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดินริมชายฝั่ง เพื่อเป็นบ่อกุ้งซึ่งสร้างผลกระทบต่อชุมชน
ท้องถิ่นไม่ว่าจะเป็นด้านการประกอบอาชีพ การย้ายบ้าน การสูญเสียงบประมาณ ฯลฯ กรมทรัพยากร
ทางทะเลและชายฝั่ง (2554) รายงานว่า ความยาวชายฝั่งของต าบลบางกระเจ้ายาวประมาณ 2,287.41
เมตร และมีแนวชายฝั่งที่ถูกกัดเซาะอยู่ในระดับรุนแรง จ านวน 1,815.83 เมตร พื้นดินหายไปแล้ว
ประมาณ 1 กิโลเมตร เนื่องจากแนวชายฝั่งเป็นดินอ่อน อีกทั้งมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือและมรสุม
ตะวันตกเฉียงใต้ โดยเฉพาะมรสุมตะวันตกเฉียงใต้พัดปกคลุมประมาณเดือนพฤษภาคมถึงกลางเดือน
ตุลาคม โดยมีความรุนแรงขึ้นมากทุกปี สาเหตุการเกิดปัญหาการกัดเซาะชายฝั่งมาจาก 2 ปัจจัย คือ
สาเหตุที่เกิดจากธรรมชาติ คือ การเพิ่มขึ้นของระดับน้ าทะเล การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และ
สาเหตุที่เกิดจากการกระท าของมนุษย์ คือ การที่พื้นที่ปุาชายเลนแนวกันคลื่นตามธรรมชาติลดลง
เนื่องจากการถูกบุกรุกท าลาย แม้ว่าจังหวัดสมุทรสาคร ได้ด าเนินการอนุรักษ์ฟื้นฟูปุาชายเลนใน
พื้นที่จังหวัด โดยจัดท าโครงการปลูกปุาถาวรเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเนื่อง
ในวโรกาสทรงครองราชย์ครบ 50 ปี เริ่มด าเนินการตั้งปี พ.ศ. 2537 เป็นต้นมา ในเขตพื้นที่อนุรักษ์
พื้นที่ปุาชายเลน ของจังหวัดรวมทั้งในต าบลบางกระเจ้า แต่ก็ยังคงไม่ประสบความส าเร็จเท่าที่ควร
โดยพบว่ายังมีปัญหาการกัดเซาะชายฝั่งตลอดมา (ดังภาพที่ 4.12)
ภาพที่ 4.12 ความเสียหายของสะพานปูนและแนวไม้ไผ่ชะลอคลื่นในหมู่ที่ 1 บ้านชายทะเลบางกระเจ้า
3. วิธีการแก้ไขปัญหาและกลไกการจัดการของชุมชน
หมู่ 1 บ้านชายทะเลบางกระเจ้า ได้มีการจัดตั้งกลุ่มอาสาพิทักษ์ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม
ต าบลบางกระเจ้า ประกอบด้วย แกนน ากลุ่ม คือ คุณอุบล พุทธิพงศ์ไพบูลย์ ซึ่งปัจจุบันเป็นสมาชิก
เครือข่ายชุมชนในการปูองกันและแก้ไขปัญหาการกัดเซาะชายฝั่ง จังหวัดสมุทรสาคร เกิดมาจากการที่
ในอดีตชุมชนบ้านชายทะเลบางกระเจ้ามีทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ ทั้งทรัพยากรสัตว์น้ าและ
ปุาชายเลน ชาวบ้านมีวิถีการด ารงชีวิตที่สอดคล้องกับทรัพยากร ธรรมชาติที่มีอยู่อย่างสมบูรณ์ใน
ท้องถิ่น ไม่ว่าจะเป็นการประกอบอาชีพประมงชายฝั่ง ในปี พ.ศ. 2525 รัฐบาลได้มีนโยบายสนับสนุน
