Page 36 - LCW LIFE | MART 2019

psikoloji - psychology
Çocuğun davranışlarına ilk yansıyan özelliklerin başında bağımsızlık gelir. Artık gelişmiş bir motor becerisi vardır, 1 yaşta yapamadığı birçok davranışı yapmaya başlar. Çatalı, kaşığı kendi tutmak, yemeği kendi yemek ister. Kendi ba- şına merdivenlerden rahatça inip çıkmak, bardağa su dol- durmak, ayakkabılarını giymek, duş almak ister. Üç tekerli bisiklet süren 2 yaş çocuğumuz annesinin babasının kul- landığı arabayı bile sürmeye yeltenir. Bunları beceremeyen ya da izin verilmeyen çocuk ortalığı yakıp yıkmaya başlar.
Sosyal olarak da farklılaşma gözlenir. Büyüklerle birlikte basit faaliyetlerde bulunabilir. Böylece edilgen biri olmaktan kurtulup, aile faaliyetlerine katılan ve sosyal ilişkiler kuran etkin bir üyeye dönüşür. Sosyalleşme ile beraber bazı dav- ranışları yapmaması gerektiğini öğrenmeye başlar. Özellikle kakasını ve çişini tutabilmesi yakın çevresinden büyük ilgi görür ve de ödüllendirilir. Böylece çocuk toplumun doğru, yanlış ve ayıp gibi yargılarıyla karşılaşır. Çocuğun dışkılama ve idrar üzerinde denetim sahibi olması çocuk açısından son derece büyük bir gelişimdir, büyüklerin gözünde adeta bü- yüme sembolüdür. Denetim kuramayan çocuk bu dönemde de zaman zaman zorlama, baskı, ayıplama ile karşılaşabilir. Bu çocukta öfke, korku, endişe ve utanç uyandırır.
2 yaş çocuğumuz duygusal olarak da katı olduğu bir dö- nem yaşar. Engellendiğinde karşı çıkar ve söz dinlemez. Sa- hip olduğu şeyleri kararlılıkla korur. Paylaşmayı bilmez, her şeyin kendisine ait olduğunu zanneder. Anne, baba, ev, eş- yalar, oyuncaklar sadece ama sadece ona aittir. İsteklerini erteleme veya duruma göre değiştirme anlayışı yeterince gelişmemiştir. Kolayca kızar, sabırsızdır, öfkelenince ağlar.
2 yaş çocuğumuzun arkadaşlarıyla ilişkisi bile ‘hep bana’ üzerine kuruludur. 2 yaşına kadar yalnız oynanan oyun, bu yaştan sonra arkadaş ilişkilerinin başlamasıyla taklit, birbi- rini seyretme ve birbirinin oyuncağını alma şekline dönüşür. Oyunlar işbirliğine dayanmayan paralel oyunlardır. Çocuk bu dönemde benmerkezcidir ve bu nedenle empati becerisi geliştiremez. Herkesin kendisi gibi düşündüğünü ya da his- settiğini sanır. Çevredekilerle sorun yaşamasının ve istediği olmayınca hemen vurmasının altında biraz da bu yatar.
2 yaş çocuğumuz zihinsel anlamda ise altın bir çağa adım atmaktadır. Herkesi hayrete düşürecek bir keşif merakı vardır. Doğayı ve canlıları araştırma isteği üst dü- zeydedir, evde sıkışıp kalmışsa çekmecelere merak sal- ması bu yüzdendir. Her şeyin içini merak eder ki bu onların ilk ciddi bilimsel deneylerini oluşturur. Bazı şeyleri kırma- sının bir nedeni budur. Dil gelişimindeki hız baş döndürü- cüdür. Mekanik şeylere meraklarından olsa gerek erkek kısmı kızları dil konusunda geriden takip etse de 30’uncu aydan sonra onlara yaklaşmaya başlar.
18’inci ay civarında ‘ben’ duygusu ortaya çıkan çocu- ğun özerklik arayışı, çevresindekileri yönetme isteği, her şeye sahip olmak ve dilediği her şeyi yapmak istemesi, sı- nırlarını ısrarla genişletme çabası sık sık çevre tarafından durdurulur. Bunların neticesinde 30’uncu aya gelindiğin- de çocukta hatırı sayılır bir gerginlik ve isyankâr bir tutum oluşur. Kendilik kavramını ortaya atan Kohut çocuğun bu dönemdeki durumunu ‘Büyüklenmeci kendilik/grandiose self’ olarak açıklar. Büyüklenmeci kendilik, çocuğun bü- yüklenmeciliğini ve teşhirciliğini içerir. Çocuk, sergilediği davranışlar (kendine göre yetenekler) karşısında anne ve babasından onay görmeyi, beğenilmeyi ve takdir edilmeyi bekler. Ebeveynini kendi büyüklüğünü anlayan biri olarak yapılandırır. Anne babanın yaşa uygun aynalama (Örneğin çocuk yemek yerken annenin de ağzını açması) davranış- ları sayesinde büyüklenmeci kendilik dönüşmeye başlar ve kendiliğin kutuplarından biri olan ihtiraslar oluşur. Bu kutbun işlevleri belli amaçlara sahip olma, bedensel ve zihinsel etkinliklerden zevk alma, kendine saygıyı ayarla- yabilme kapasitesidir.
The independence is first reflected in the behaviors of the child. Now s/he has the advanced motor skills, s/he starts to do many things s/he couldn’t do when s/he was 1 years old. S/he wants to eat on his/her own and keep the spoon himself/herself. S/he wants to climb up and down the stairs, fill the glass with water, wear the shoes and take a shower. Our two-year-old child riding a tricycle even wants to drive. The child, who cannot do that or who is not permitted to do so, starts to freak out.
Differentiation is observed socially. S/he can perform sim- ple tasks with adults. In this way, s/he becomes an active member instead of being a passive member, participates in family activities and establishes social relations. After being socialized, s/he begins to learn that s/he should not exhibit some behavior. Particularly the fact that s/he can hold his/ her poop and pee attracts great interest from the close cir- cle and the child is rewarded. In this way, the child learns the judgments of the society, like correct, wrong and shameful. It is a great development for the child to have control over the bladder and bowel movements, a symbol of growth accord- ing to the adults. In this period, the child who cannot control can sometimes face coercion, pressure and reproach. This causes anger, fear, anxiety and shame in the child.
Our 2-year-old child is emotionally solid as well. If s/he is not permitted, s/he disagrees and disobeys. S/he protects the things s/he owns with determination. S/he doesn’t know how to share; s/he thinks everything belongs to him/ her. Everything including mom, dad, house, toys, things ex- clusively belong to him/her. S/he doesn’t know how to delay or change his/her wishes. S/he easily gets angry, s/he is im- patient, s/he cries when s/he gets angry.
In the relationship s/he establishes with his/her friends, s/he only thinks himself/herself. While s/he was playing the games all by himself/herself until s/he is 2, s/he starts to establish re- lationships with friends, starts to imitate, watch the friends and gets each other’s toys. Children play the games in parallel and the games are not collaborative. The child is egocentric during this period and therefore cannot develop empathy skills. S/he thinks that everybody thinks or feels like him/her. That’s why s/ he starts to hit when s/he faces any problem with those around him/her or anything s/he desires doesn’t happen.
Our 2-year-old child is mentally advancing through the golden age. S/he has an interest in discovery that will amaze everyone. The desire to research nature and living things is significant. So if the child is stuck in the house, s/he will be curious about what is in the drawers. S/he is curious about everything, which leads to the first serious scientific experiments. That’s one reason why s/he broke things. Speed in language development is very im- portant. Since the boys are more curious about the mechanical staff, they are behind the girls in terms of language skills. Even- tually, the boys catch the girls from the 30th month.
Around the 18th month, the child seeks for autonomy, s/he wants to manage everything, own everything and wants to do anything s/he wants, expands his/her boundaries. But, those, who are around him/her, usually stop these attempts. At the end of the 30th month, a considerable tension and rebellious attitude are observed in the child. Kohut, who introduced the concept of self, describes the child’s status in this period as “grandiose self”. The grandiose self includes the grandiosity and exhibitionism of the child. The child expects approval, ap- preciation and admiration from his/her parents when exhibiting certain behaviors. S/he configures the parent as someone mir- roring his or her own grandiosity. If the parents can manage to mirror the child accordingly to the age (for example, the mother opens her mouth when the child eats), the grandiose self starts to transform and the desires, a pole of self, are created. The function of this pole is the capacity to possess certain goals, to enjoy physical and mental activities and to adjust self-respect.
34