Page 42 - BODRUMDergi | AĞUSTOS 2025

SAĞLIK SAĞLIK
PROF. DR.
METE
GÜNGÖR
Menopozu Yönetmenin Yolları
Bilimsel Bilgiler ve Pratik Çözümler
Menopoz bir son değil, kadın sağlığında yeni bir dönemdir. Doğal bir biyolojik süreç olan
menopoz, bazı fiziksel ve duygusal değişiklikleri beraberinde getirebilir. Bu rehberde;
belirtilerden nedenlere, tanıdan tedavi seçeneklerine, yaşam tarzı önerilerinden alternatif
yaklaşımlara kadar menopoz sürecini anlamanızı ve sağlıklı bir şekilde yönetmenizi
sağlayacak tüm bilgileri bulabilirsiniz.
Menopoz, âdet kanamalarının son
bulduğu andır. Menopoz yaşı ortalama
48-52 dir. 12 aylık bir âdet görmeme
süresinden sonra menopoz tanısı
konur. Menopoz, doğal biyolojik bir
süreçtir. Bir hastalık değildir. Fakat
sonrasında hormon eksikliğine bağlı
görülen ateş basması, emosyonel
ve fiziksel semptomlar enerjinin
düşmesine, motivasyon kaybına ve
hayat kalitesinin bozulmasına yol açar.
Bu menopoz sonrası dönem için yaşam
stili düzenlemelerinden hormonal
tedavilere kadar birçok etkili tedavi
yöntemi vardır.
SEMPTOMLAR
Menopoza yaklaşırken (premenopozal
dönem) geçen aylar ve yıllar içinde
görülebilecek semptomlar:
o Düzensiz periodlar: Genellikle
âdetler uzun aralıklarla olmaya başlar
ve 2-3 ay atlayabilir sonra tekrar
düzene girer. Bazen kısa aralıklarla
kanamalar olabilir, bazen de kanama
miktarlarında artış olabilir. Bu
düzensizlikler içinde bazen nadir de
olsa gebe kalınabilir.
Bu düzensizlikler her kadında farklılık
gösterir, bazen de aniden kanamalar
kesilebilir.
o Vajinal kuruluk, cinsel ilişkide acı
o Ateş basmaları
o Gece terlemeleri
o Uyku problemleri
o Unutkanlık
o Duygu durumu değişiklikleri
o Kilo alımı ve metabolizmanın
yavaşlaması,göbek çevresinde yağlanma
o Cilt kuruluğu ve saçların incelmesi
o Göğüslerin küçülmesi
NEDENLERİ
o Üreme hormonlarının doğal olarak
üretiminin azalması ve durması : 30’lu
yaşların sonlarına gelince overler daha
az estrojen ve progesteron hormonu
üretir ve doğurganlık azalmaya başlar.
40’lı yaşlarda âdet düzenleri uzun veya
kısa, yoğun veya az miktarda, sık veya
uzun aralıklarla olabilir. Ortalama 50
yaşında overler de yumurta üretimi
durur ve âdetler kesilir.
o Histerektomi: Sadece rahmin
çıkartılıp yumurtalıkların yerinde
bırakıldığı durumlarda menopoza
hemen girilmez. Rahim olmadığı için
artık âdet görülmemesine rağmen
yumurtalıklar, yumurta ve estrojen/
progesteron hormonları üretir. Ancak
rahim ile birlikte yumurtalıklarda
alınırsa, hasta menopoza girer ve
menopozal şikayetler şiddetli olarak ve
aniden başlar.
o Kemoterapi ve Radyoterapi:
Kemoterapide kullanılan ilaçlar
geçici ve kalıcı olarak yumurtalık
fonksiyonlarını bozar. Günümüzde
kullanılan kemoterapilerin çoğunda
yumurtalık fonksiyonları bir sene içinde
büyük oranda geri gelir. Radyoterapi
ise over fonksiyonlarını büyük oranda
kalıcı olarak ortadan kaldırır.
o Primer over yetmezliği: Kadınların
yaklaşık yüzde 1’i, 40 yaşından önce
menopoza girer (erken menopoz). Bu
genetik veya otoimmun hastalıklar
nedeniyle olabilir ancak çoğunda belli
bir neden bulamayız. Bu kadınlarda
hormon replasman tedavisi en
azından doğal menopoz yaşına kadar
kullanılması tavsiye edilir.
KOMPLİKASYONLAR
o Kardiovasküler hastalıklarda artış:
Estrojen düzeyleri düştüğünde
kardiovasküler hastalıklar riski
erkeklerdeki orana yükselir. Bu
nedenle düzenli egzersiz yapılması,
sağlıklı diet programlarının
uygulanması ve normal kilonun
korunması gerekir.
o Osteoporoz : Menopoza girildiğinde
kemik yoğunluğunda hızlı bir azalma
meydana gelir ve bunu izleyen 5 ila 8 yıl
içinde osteoporoz ve kırık riski belirgin
şekilde artar. Özellikle menopoz
dönemine giren kadınlarda; daha önce
düzenli fiziksel aktivite yapılmamışsa,
40