Page 48 - MAKSİMUM BİZ | KIŞ 2009
P. 48
Keçe Sanat› / Felt Art
Keçe Sanat› / Felt Art
Hammaddenin ye-
terli olmas›na ra¤men tep-
me keçecilik günümüzde; yo-
¤un emek ve zaman harcanma-
s›, buna karfl›n elde edilen gelirin
az olmas› ve kullan›m alan›n›n da s›-
n›rl› olmas› nedeniyle yok olmakta olan
bir el sanat›. Bu yok oluflu engellemek isteyen
çok az say›da “Keçeci” hem yeni kuflaklara bu el sanat›- n›n örneklerini göstermek hem de yok olmaya yüz tut- mufl bu Türk el sanat›n›n yarat›c›l›¤›n› tüm dünyaya ta- n›tmak için çal›flmalar›n› sürdürüyorlar.
Yünün ›s›, nem ve bas›nç alt›nda; sabun, ya¤ ve asit gibi elementler yard›m›yla birbirlerine kenetlen- mesini sa¤layarak oluflturulan bir doku olan keçe, geç- miflte; yayg›, yolluk, seccade, yast›k, e¤er örtüleri, ça- d›r, kepenek, çizme çorap ve patik yap›m›nda kullan›l- m›fl. Tarihsel olarak bakt›¤›m›zda keçe MÖ 3.yüzy›ldan bafllayarak, Asya’da yaflayan göçerlerin yaflam›nda çok önemli bir yer tutuyordu. Asya göçerleri için keçe yal- n›zca ihtiyaç duyduklar› de¤il, ayn› zamanda inançlar›-
delik yaflamda çok önemli bir yere sahipti. Tap›nma unsuru olarak kullan›l›yordu. fiaman’›n kostümü ile fal bak- mak için kulland›¤› objelerin ço- ¤u keçeden yap›l›yordu Keçe hem k›z›n, hem de erke¤in çeyizinde mutla- ka yer al›yordu. Çad›rlara keçeden kad›n ve erkek kuklalar as›l›yor, bunlar›n hanenin han›m›na ve beyine iyi flans getirece¤ine inan›l›yordu. Ölü yakma tö- renlerinde ölünün yan›na insan boyutunda keçeden bir totem konulurdu. Ölünün külleri totemin üstüne serpi- lir, bu totemin ona ölüm yolculu¤unda rehberlik ede-
cek, kardefl ruhu tafl›d›¤›na inan›l›rd›.
Eski Türkler soylu birine ölüm cezas› vermek zorunda kald›klar›nda kan›n› ak›tmamak gerekti¤ine inan›rlard›. Bu yüzden suçlu soylu, keçeye sar›l›r ve üstünde k›rk atl› dolaflt›r›larak kemikleri un ufak edi- lirdi. Ayr›ca keçe Ka¤an’›n taç giyme töreninde de önemli bir yer tutard›. Ka¤an ak keçeden yap›lm›fl bir seccadeye oturtulur ve seccadeyle birlikte havaya at›- larak iktidar› pekifltirilirdi.
n›, mitolojilerini yükledikleri, üründü. Asya keçesi 10. yüzy›l- da göçerlerle birlikte Anado- lu’ya geldi. Ancak, 3–5. yüzy›l- larda Hititlerde de keçenin varl›¤›n› gösteren mezar bu- luntular›na rastlan›yordu.
H›ristiyanl›kla bir arada yaflayan keçe, yar› göçer bir toplumun oluflmaya bafllad›¤› süreçte ‹slamiyet’le tan›flt›. Müslümanlarla birlikte keçe de Balkanlar’›, Kuzey Afrika’y› ve Orta Avrupa’y› gezdi. Os- manl› ‹mparatorlu¤u döne- minde Saray, keçe ürün stan- dartlar›n› denetliyor ve ustala- ra belirledi¤i yüksek standart- lara uygun keçeler siparifl edi- yordu.
Daha önceleri fiama- nizm döneminde de keçe gün-
hatta tap›nd›klar› bir
46
1964 Çorum Sungurlu do¤umlu olan Nevrin Kanat, ilk olarak 2007 y›l›nda Türk-Amerikan Derne¤i Ankara fiubesi Keçe Atölyesinde tepme keçe çal›flmalar›na bafllad›. Eylül 2008 tarihinde kat›ld›¤› ilk karma sergiden sonra Haziran 2009 tarihinde ilk kiflisel sergi- sini açan Kanat, ayr›ca May›s- Ekim 2009 tarihleri aras›nda Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤› ad›na fuarlara kat›ld› ve buralarda çeflitli workshoplar da gerçeklefltirdi.
Halen çal›flmalar›n› ve yaflam›- n› Ankara’da sürdüren Nevrin Kanat evli ve Hazel ad›nda bir k›z çocu¤u annesi. Kanat’›n ayr›ca çok sevdi¤i Ginger ad›nda bir de köpe¤i var.