Page 79 - YÜZYILLIK İMZA

Y Ü Z Y I L L I K İ M Z A
sektöründe modern sigorta uygulamalarının başlatılmasında büyük bir
adım olarak değerlendirilmişti.78 Başlangıç olarak tahıl, tütün, pamuk ve
üzüm mamüllerine dair sigorta yapılması planlanmış, hayvan sigortasından
ise bölgede büyük miktarda hayvan bulunması ve denetiminin daha kolay
olmasından dolayı öncelikle Trakya bölgesinin faydalanması öngörülmüştü.79
Ancak tarımsal üretim açısından büyük önem taşıyan bu zirai sigortanın
yasalaşması ve uygulamaya geçmesinin önünde uzun yıllar bulunacaktı.
Tablo 1
Branşlar Primler (Brüt) Hasarlar (Brüt)
Yangın 2.734.000 2.608.000
Nakliye 530.000 420.000
Kaza 86.000 90.000
Toplam 3.350.000 3.118.000
Türkiye’de sigorta sektörü açısından 1932 yılı, olumlu geçmemişti. Tablo 1’de
yer alan rakamlar, bu yılda sektörün karşılaştığı zorlukları göstermektedir:80
Buna göre, hasar oranlarının oldukça yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Yan-
gın sigortasında %95, taşımacılık sigortasında %80, kaza sigortasında ise
%104,7 gibi yüksek hasar oranlarının gerçekleştiği görülmüştür.
4 . 2 1
Antoine Pios’a eleştiriler
1933 yılı Union Sigorta Müdürü ve Anadolu Sigorta’nın Fen Müşaviri olan
Antoine Pios’un Fransız Dışişleri Bakanlığı tarafından Şövalye unvanı ile
Onur Nişanı (Legion d’honneur) ödülüne layık görülmesi gibi önemli bir
haberle başlamıştır. Ödülün gerekçesi, 27 Ocak tarihli Fransa “Resmî Gaze-
tesi”nde, “30 yıllık hizmet. Özellikle savaş sırasında Fransız çıkarlarına en
büyük bağlılıkla hizmet etmiş” olması olarak belirtilmiştir.81
Yıl içerisinde sigortacılık sektöründe Antoine Pios’a karşı zaten oluşan
olumsuz düşünceler bu haberle birlikte bir basın kampanyasının başla-
masına neden olmuştu. Pios, Türkiye sigorta sektöründe öne çıkan bir
figür olup, hakkındaki yazılar, Türkiye’den sınır dışı edilmesi talebini dahi
içermekteydi. Pios’un Türk vatandaşlığının yanı sıra Fransız vatandaşı da
olduğu ve savaş sırasında Fransa’ya önemli askeri ve ekonomik sırlar verdiği
öne sürülmekteydi. Uluslararası basından Oesterreichische Revue gazetesi,
yabancı sigorta şirketlerinin, sigorta sektöründeki önemli değişikliklere bağlı
olarak Pios’a karşı tutum aldıklarını belirtmiş,82 bu süreçte ulusal basında
da ciddi eleştiriler alan Pios, İktisadi Hafta gazetesinin yayın müdürü İrfan
Bey aleyhine hakaret davası açmıştı.83 Dava sonucunda, İrfan Bey hakkında
6 ay hapis ve 500 lira para cezası verilmişti. Bu dava ve nihayetinde karar
süreci gerek Türk basını gerekse uluslararası basın tarafından çok yakından
takip edilmişti.84
78 Milliyet, 5.11.1932, s. 3.
79 Akşam, 19.11.1932, s. 2.
80 Oestteriche Revue’den aktaran, L’Argus, 16.7.1933, s. 1057.
81 L’Argus, 29.1.1933.
82 Oesterreichische Revue’den aktaran L’Argus, 19.11.1933, s. 1715.
83 Milliyet, 30.11.1933, s. 3; A. Pios’un Fransa’dan aldığı nişan üzerine mahkemede yaptığı açıklama için bkz.: Milliyet, 24.12.1933.
84 Akşam, 16.1.1934, s. 2.
7 7