Page 60 - MAKSİMUM BİZ | YAZ 2009

“Adamlar yapm›fl”,”Kim bilir ne var bu cihaz›n içinde” cümlelerini son 10 y›lda kaç kere akl›n›zdan geçirdi¤inizi düflünün. Muhtemelen gördü¤ünüz her yeni teknolojik oyuncakta bu hisse kap›lm›fls›n›zd›r. Bu yaz›daki amac›m, bilgisayar teknolojisi ile ilgili hayal gücünüzü geniflleterek bilgisayarlar›n ve elektronik aletlerin nas›l çal›flabilece¤ine dair temel bilgi vermek.
Asl›na bakarsan›z günümüzdeki teknolojik ci- hazlar›n yüzde 99’u birbirine benzer özellikte. Hepsi bir flekilde hesaplama yap›yor. Bilgisayarlar›n nas›l ça- l›flt›¤› ile ilgili bir fleyler duydu¤unuzda bu kelimeler genelde “transistör, binary, CPU, RAM vs...” olur. Ta- mam, bir bilgisayar bunlardan olufluyor olabilir, ama transistör kelimesini duyunca hanginiz “Aaaa flimdi anlad›m” diye tepki verdi ki.
Bilgisayar mimarisinin temelinde birçok çal›fl- man›n eseri olsa da, yaz›mda sadece ünlü matematik- çi Alan Turing’in 1936’da tan›mlad›¤› Turing Makine- si’nden bahsedece¤im. Turing Makinesi her türlü ma- tematiksel hesaplaman›n bir makine taraf›ndan yap›- labilece¤ini göstermek amac›yla düflünülmüfl sanal bir makine. Asl›nda hiçbir zaman yarat›lmam›fl olsa da bil- gisayarlar›n gelifltirilmesinde önemli bir de¤eri var. Makine temel olarak 3 parça olarak hayal edilmifl. Okuma-Yazma ifllemini yapan kafa, verileri tutan uzun- ca flerit ve o anki durumu tutan register. Makinenin ka- fas› flerit üstünde sa¤a veya sola kayabilir ve ayn› anda sadece tek bir flerit üzerinde bulunabilir. fieritlerin
üzerinde veriyi temsil edecek semboller(0,1,.. vs.) bu- lunur.
Turing Makinesi çal›flmas› için belirli komut ifadelerine ihtiyaç duyar. Bu komutlar tablolarda tutu- lur ve makinenin çal›flma esnas›nda karfl›laflt›¤› durumda ne yapmas› gerekti¤ini belirtir. Asl›nda bir çeflit program algoritmas›d›r. Bu komutlar tablosu flu flekilde belirtilebilir:
a
Durum Okunan Durum Okunan Hareket
Önceki
Önceki Sonraki
Sonraki
Makine bu komutu flu flekilde anlar: Makine yaz- maçtaki(register) durumu(DurumÖnceki) ve kafan›n flerit üzerinde okudu¤u(OkunanÖnceki) de¤eri komut tablosun- dan bulur, buldu¤u komuta göre yazmaçtaki durumu DurumSonraki ile de¤ifltirir, kafan›n okudu¤u fleridi OkunanSonraki ile de¤ifltirir ve Hareket de¤erine göre sa¤a veya sola kayabilir veya oldu¤u yerde kalabilir.
1 2
58
Durum Okunan Durum Okunan Hareket Önceki Önceki Sonraki Sonraki
A Bofl
B Bofl
B 0 Sa¤a A 1 Sa¤a
Kareli defter ve komutlar›