Page 61 - HEDER DERGİSİ | ŞUBAT 2015

MAKALE
MAKALE
İş Sağlığı Güvenliği (İSG) Yazılım Programları
OTOMASYON
Dr. Ahmet YİĞİTALP
Yazılım Nedir ve Ne İşe Yarar?
Öncelikle; “yazılım” kavramını tanımlamakla başlaya- lım. Yazılım, insanların bilgisayarlarda işlerini yapmalarına imkân veren programların genel adıdır. En genel anlamda yazılımlar; insanların yapması gereken birtakım işlerin, in- sanlar ile bilgisayarlar arasında paylaşımını sağlarlar. Bu iş paylaşımında yazılım; ister bir fabrikada kullanılsın, isterse bireysel kullanılsın her durumda işletmeye ve/veya kişiye zaman, kalite, verimlilik, güvenlik, doğruluk, hız ve kâr ola- rak geri dönmelidir.
İyi Bir Yazılımın Temel Özellikleri Nelerdir?
Her yazılım teknik açıdan kendi türüne göre farklı özel- likler gösterir. Fakat genel olarak her yazılım şu temel özel- likleri taşımalıdır. Bir başka ifadeyle bir yazılım bu teknik özelliklerden ne kadar fazlasına sahipse o kadar iyidir di- yebiliriz;
Doğruluk: Kullanılan yazılım programı kullanım amacı (kullanıcı beklentisi) açısından, yapması gereken işi tam ve hatasız bir şekilde yapabilmelidir.
Basitlik ve Kolay Kullanım: Yazılımın ara yüzü (görü- nür yüzü) mümkün olduğunca sade, basit ve rahat olmalı- dır. Kullanıcı nereye tıklayacağını, nereye veri gireceğini, nereden rapor ve istatistik alacağını rahatlıkla görebilmeli- dir. Yazılımı kullanacak olan kişiler fazla yardım almadan, kendi başlarına yazılımı kolayca kullanabilmelidir.
Dayanıklılık ve Kontroller: Yazılım, beklenmedik hata- lardan dolayı çökmemelidir. Muhtemel hatalar programın yazılım aşamalarında öngörülmeli, test aşamasında gide- rilmeli ve kullanım aşamasında hatanın oluşması engel- lenmelidir.
Uyumluluk: Yazılım, çalıştığı sistemin üst versiyonla- rında ve güncellenen sistem yazılımlarında (özellikle web tabanlı olanlarda) da çalışabilmeli ve bunlarla uyumlu ol- malıdır.
Hazır Veri Tabanları: Yazılımda, kullanıcının ihtiyaç duyabileceği birtakım bilgiler veri tabanı olarak hazır ol-
malı ve bunlar sürekli güncellenmelidir.
Mevzuata Uygunluk: Yazılımın tasarımı, içerdiği ve
veri tabanları mevzuata, ulusal ve uluslararası standartlara uygun olmalıdır.
Veri Giriş Kolaylığı: Yazılımda veri girişi az olmalı, kolay olmalı, doğru olmalı, zaman almamalı ve veriler arasında entegrasyon (çapraz ilişki) kurulabilmelidir.
Kullanıcı Esnekliği: Yazılımın birtakım alanları, kulla- nıcının yıllar içerisinde değişebilecek taleplerine uygun olarak esnek ve değiştirilebilir (özelleştirilebilir, kişiselleş- tirilebilir) olmalıdır.
Teknik Destek: Yazılımın teknik desteği yeterli, hızlı, ulaşılabilir olmalı, uzaktan yardım ve yerinde yardım hiz- meti verebilir olmalıdır.
Genişletilebilme: Yazılım; geliştirilmeye, özelliklerinin ve fonksiyonlarının artırılmasına açık olmalı, dosya ve kla- sör organizasyonu iyi yapılmış olmalıdır.
Düşük Fiyat: Yazılımın fiyatı astronomik olmamalıdır. Farklı ödeme seçenekleri sunulmalıdır. Ödeme kolaylığı sağlanmalıdır.
Türkiye’de İSG Yazılımları
Türkiye’de 2012 yılından sonra İSG alanında kullanılmak üzere, özel şirketler eliyle çok sayıda yazılım piyasaya sü- rüldü. Baştan şunu ifade edelim ki; “Bu yazılımlardan en iyisi hangisidir?” şeklinde bir soru sormak doğru değildir. Bu, tamamen kullanıcının beklentileriyle cevabını bulması gereken bir sorudur. Ancak ülkemizde İSG yazılımlarının geleceğini belirleyecek üç önemli tarafla ilgili şunları söy- leyebiliriz;
Devlet İş Sağlığı Güvenliğini Nasıl Yönetecek? Devletin; İSG konusunu, bir yazılım üzerinden anlık olarak takip edip yönetebilmesi gerekir. Ancak mevzuatımıza baktığımızda, devletin İSG konusuna statik (durağan) bir anlayışla yak- laştığını söyleyebiliriz.
İşveren İş Sağlığı Güvenliğini Nasıl Takip Edecek? Bugün için Türkiye’de işverenlerin çok önemli bir kısmı İSG konu- sunda yeterli bilgiye sahip değiller. Dolayısıyla işverenlerin kendi işyerlerindeki İSG’ni nasıl takip edebilecekleri konu- sunda herhangi bir talepleri de yoktur. Ancak, zamanla bu talebin oluşma ihtimali son derece yüksektir. Dolayısıyla altyapısını bu talebe göre bugünden kurgulayabilenler ile- ride avantaj sağlayacaktır.
İş Sağlığı Güvenliği Profesyonelleri İSG İşlerini Nasıl Ya- pacaklar? Ülkemizde İSG Profesyonelleri İSG konusunda devletin statik yaklaşımı ve işverenlerin talepsizliği ne- deniyle klasik taklit yöntemlerini daha uzun süre devam ettirecekler gibi görünüyor. Başlangıçta klasik yaklaşım bir avantaj sağlasa da “İSG Kültürü” yaygınlaştıkça fazla talep görmeyecektir. İSG Profesyonellerinin hizmet ver- dikleri işyerlerinde İSG’ni -yıllar geçse de- “yönetebilme- leri” gerekir.
58-59