Page 12 - BA CHUA MO

10 | BÀ CHÚA MÕ - HUYỀN TÍCH VÀ ƯỚC VỌNG

Hơn 700 năm đã trôi qua, lịch sử đã trải qua bao bước

thăng trầm nhưng đền - chùa Mõ vẫn được gìn giữ như thủa ban
đầu bằng lòng thành kính của người dân nơi đây. Cho đến nay,

đền Mõ còn lưu giữ nhiều di sản Hán Nôm có giá trị như hoành
phi, câu đối, bia đá..v.v, đặc biệt là những bản sắc phong (độc
bản) của các triều đại phong kiến cho các thần được thờ ở các

làng (xã) ở vùng Nghi Dương xưa. Năm 1991, đền Mõ được Bộ
Văn hóa - Thông tin & Du lịch trao bằng công nhận là Di tích lịch
sử - nghệ thuật cấp quốc gia.

Đền Mõ được xây dựng cạnh chùa Mõ, tạo thành một quần

thể kiến trúc thống nhất. Bên cạnh đền là một ngôi chùa cổ, gọi
là chùa Mõ (nay có tên là chùa Hồng Phúc). Trước cửa đền Mõ là

cây Gạo và cây Nhãn đại thụ, đã được Hội bảo vệ thiên nhiên môi
trường Việt Nam công nhận là Cây di sản Việt Nam. Năm 2012,
Trung tâm xác lập kỷ lục Việt Nam công nhận cây Gạo đền Mõ là

Cây đại thụ nhiều năm tuổi nhất Việt Nam.

Trước đây, đã có một số bài báo viết về lễ hội đền Mõ và
Công chúa Quỳnh Trân. Song tới thời điểm hiện tại, vẫn chưa có

một công trình biên soạn nào có hệ thống, nêu được những giá trị
về Di tích đền Mõ, cũng như những truyền thuyết, huyền thoại,

giai thoại dân gian về nữ Thành hoàng - Quỳnh Trân Công chúa,
hay về những địa danh, những sản vật địa phương gắn liền với
“những dấu chân” của Phật Hoàng Trần Nhân Tông... trên miền
quê Ngũ Phúc.