Page 177 - Tan Yen 65 nam xay dung va khat vong phat trien

hào về truyền thống của ông cha ta và của chính mình đã viết nên trang sử hào hùng
của quê hương chúng ta. Niềm vinh dự tự hào về những truyền thống và thành quả to
lớn của quê hương, những kinh nghiệm quý báu đó không những có giá trị trong
chặng đường đã qua mà còn có ý nghĩa thiết thực cho quê hương Quang Tiến trên

những chặng đường tiếp theo.

QUẾ NHAM NỖ LỰC VƯƠN LÊN
Ban Chấp hành Đảng bộ xã Quế Nham

Quế Nham là một xã miền Núi với tổng diện tích đất tự nhiên là 1.043 ha có địa
giới hành chính nằm ở phía Nam của huyện Tân Yên. Trước đây nơi này là 3 xã,
Chuế Dương, Quế Nham và Phú Khê. Tất cả các xã này đều thuộc tổng Quế Nham.
Cho tới năm 1945 khi chính thể Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời và năm 1946, 3 xã
Chuế Dương, Quế Nham và Phú Khê được Nhà nước ta hợp thành một xã mang tên
mới là Tiến Thịnh sau đó đổi là Quế Nham. Là địa phương nằm trong thế ‘‘Nhất cận
thị nhị cận giang” là xã nối liền quốc lộ 17 Bắc Giang đi Thái nguyên và có con
máng lớn từ đập Thác Huống (tỉnh Thái Nguyên) chạy dọc qua xã, nối với sông
Thương. Hai khúc sông này ngoài việc giúp cho việc tưới, tiêu nước phục vụ nhân
dân sản xuất nông nghiệp, còn là đường thủy tiện lợi cho vận chuyển lưu thông hàng
hóa vào thế kỷ XX . Từ xa xưa, Quế Nham nổi tiếng với nghề làm cày bừa và hát ả
đào trong dân gian xưa có câu ca. “ Quế Nham nổi tiếng bừa Rào, Tiền Đình có tiếng
ả đào hát hay”

Có thể gọi đây là mảnh đất địa linh nhân kiệt, từ thời Lê, ông Giáp Đăng Luân
ở thôn Đông La đã đỗ tiến sĩ làm quan trong triều đình, phụ trách việc bảo vệ hoàng
cung, bà Đặng Thị Nho (tức là bà Cẩn, vợ ba của tướng quân Hoàng Hoa Thám) tuy
là người làng Vân, huyện Việt Yên, nhưng thuở nhỏ bà đã sống ở thôn Phú Khê, sau
này trở thành người bạn đời của Đề Thám, đã giúp chồng vạch ra những sách lược
chống thực dân Pháp xâm lược. Tổng Quế Nham xưa còn là mảnh đất thượng võ,
ngay cuộc khởi nghĩa Yên Thế do Đề Thám tổ chức, chỉ huy, Quế Nham đã có không
ít những người tài ba tham gia vào trận chiến đấu chống giặc xâm lăng thuở ấy, tiêu
biểu là Đề Xây , Đề Cẩn, cả hai đều ở thôn Đông La; là Đốc Châu , Đốc Hải cùng ở
làng …..Họ đã chiến đấu kiên cường suốt gần 30 năm từ 1884 đến 1913 vì sự nghiệp
giải phóng dân tộc .Trải qua bao tháng năm của lịch sử, con người Quế Nham qua các
thời kỳ vẫn kế thừa truyền thống vẻ vang của quê hương mình và đã góp phần xứng
đáng vào sự nghiệp giữ nước và dựng nước của dân tộc ta. Trải qua hai cuộc kháng
chiến chống thực dân pháp và đế quốc Mỹ lớp lớp thanh niên xã Quế Nham đã tòng
quân ra trận, từ tiền tuyến cho đến hậu phương đều ra sức thi đua hăng say sản xuất và
chống giặc. Kết thúc chiến tranh Quế Nham đã có 7 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, 128
liệt sỹ hy sinh 77 thương binh, 55 bệnh binh 72 gia đình có từ 3 con tham gia kháng

176