Page 6 - E MODUL
P. 6
BASA NGOKO
a. Paugeran
Basa ngoko lugu yaiku ukara sing dumadi saka susunan
tembung ngoko kabeh.
b. Gunane basa ngoko alus ing pasrawungan, yaiku:
a) Pacelathon ing antarane sapepadhane.
b) Pacelathon karo wong sing drajate luwih endhek/asor.
c) Pacelathon wong tuwa marang bocah.
c. Tuladha basa ngoko yaiku:
a) Para wisatawan seneng lunga menyang gunung Bromo.
b) Aku numpak sepedhah.
c) Winarno ngombe wedang jahe.
d) Kancaku wis teka kabeh.
e) Bocah-bocah padha mangan rujak legi
NGOKO ALUS
a. Paugeran
Ngoko alus yaiku basa sing migunakake tembung-
tembung ngoko kacampuran tembung krama inggil.
Tembung-tembung sing kudu nggunakake krama inggil
yaiku tembung-tembung kang ana sambung rapete karo
wong sing dikurmati utawa diajeni.
b. Gunane basa ngoko alus ing pasrawungan, yaiku:
a) Wong tuwa marang wong enom kang perlu diajeni.
b) Wong enom marang wong luwih tuwa sing wis raket.
c) Ngajeni wong sing digunem.
c. Ciri-cirine basa ngoko alus kaya ing ngisor iki :
Tetembungane ngoko kacampuran krama inggil tumrape
wong kang diajak guneman (Orang kedua) lan wong kang
digunem (Orang ketiga) saperlu kanggo ngajeni/ngurmati.
Kosok baline tumrap awake dhewe nganggo tembung ngoko
utawa tembung krama andhap. Dene kang digawe krama,
yaiku:
(a) Tembung sesulih purusa (kata ganti orang) panjenengan
(tumrap wong kang luwih tuwa), sliramu (tumrap wong
kang luwih enom), panjenengane utawa slirane.
5