Page 13 - واکاوی خطاهای فارسی ‌آموزان عرب ‌زبان در کاربرد تکواژهای فارسی برپایه انگاره‌ی چهار تکواژ
P. 13

‫ضمیر‪ ،‬مانند‪ :‬أنتم‪ ،‬أنا‪ ،‬أنت‪ ،‬هو‪ ،‬هی‬                                            ‫‪-‬‬
                ‫اسم اشاره‪ ،‬مانند‪ :‬هذا‪ ،‬تلک‪ ،‬اولئک‪ ،‬هذه‬                                             ‫‪-‬‬
                                                                                                   ‫‪-‬‬
                  ‫اسم موصول‪ ،‬مانند‪ :‬التی‪ ،‬الذی‪ ،‬الذین‬                                              ‫‪-‬‬
                ‫معرفه به ال‪ ،‬مانند‪ :‬القلم‪ ،‬المروحة‪ ،‬الجبل‬                                          ‫‪-‬‬
         ‫معرفه به اضافه‪ ،‬مانند‪ :‬میقاتنا‪ ،‬حدیقتنا‪ ،‬قلم احمد‬                                         ‫‪-‬‬
‫معرفه به ندا‪ ،‬مانند‪ :‬یا شباب تعالوا (ابنعقیل‪:۵55۰ ،‬ص ‪.)96‬‬

                                                 ‫‪ 3-2-3-2‬نشانههای جمع در زبان فارسی و زبان عربی‬
‫در زبان فارسی‪ ،‬برای جمع بستن اسم‪ ،‬معمولا یکی از دو علامت جمع "ها" و "ان" به کار برده میشوند‪ ،‬از علامتهای جمع‬

                                          ‫"ون"‪" ،‬ین" و "ات" هم برای جمع بستن واژههایی عربی استفاده میشود‪.‬‬
‫معمول ًا همهی اسمها را با نشانهی (ها) جمع میبندیم‪ .‬برای جمع بستن موجودات جاندار‪ ،‬چیزها‪ ،‬گیاهان و اسمهای معنی از این‬

                                                                          ‫علامت جمع استفاده میکنیم‪ .‬نمونه‪:‬‬
                                                   ‫‪ -‬موجودات جاندار‪ :‬انسانها‪ ،‬زنها‪ ،‬مردها‪ ،‬حیوانها‪ ،‬گلها‬

                                                                         ‫‪ -‬چیزها (اشیا)‪ :‬سنگها‪ ،‬میزها‬
                                                                             ‫‪ -‬گیاهان‪ :‬درختها‪ ،‬گلها‬

                                                    ‫‪ -‬اسم معنی‪ :‬خوبیها‪ ،‬دانشها (جعفری‪:۰۸۸5،‬ص ‪.)۰9‬‬
                                                              ‫نشانههای جمع در زبان عربی شامل موارد زیر است‪:‬‬

‫‪ -‬اسم جمع‪ :‬هر گاه اسمی بدون نشانه بر گروهی دلالت کند و اسم مفرد نداشته باشد‪ ،‬آن را اسم جمع گویند‪ .‬مانند‪ :‬قوم‪.‬‬
‫‪ -‬جمع مذکر سالم‪ :‬جمعی است که فقط با اسم یا صفت مذکر عاقل به کار میرود و دارای دو نشانه است؛ الف ‪-‬ون؛ ب‬

                                                               ‫‪ -‬ین؛ مانند‪ :‬مؤمنون‪ -‬مؤمنین‪ -‬معلمون‪.‬‬
   ‫‪ -‬جمع مؤنث سالم‪ :‬این جمع به اسم و صفت مؤنث اختصاص دارد و نشانه آن «ات» است‪ .‬مانند‪ :‬معلمات‪ ،‬عالمات‪.‬‬
‫‪ -‬جمع مکسر‪ :‬جمعی است که بر بیش از دو‪ ،‬دلالت میکند و از راه شکستن واژه یا جابجایی حرکات یا حذف و اضافه‬
     ‫نمودن حروف ساخته میشود و نشانهی خاصی ندارد و سماعی است‪ .‬مانند‪ :‬جبال‪ُ ،‬صور(یعقوب‪:۰۸9۸ ،‬ص ‪.)۵۸۸‬‬

‫‪ 4-2-3-2‬ضمیرهای پیوسته در زبان فارسی و زبان عربی‬

‫ضمیر پیوسته در زبان فارسی‪ ،‬انواع و نقشهای مختلفی دارد‪:‬‬

    ‫‪ -‬ضمیرهای پیوستهی اضافه (ملکی)‪ :‬بعد از اسم میآیند و نقش اضافی دارند‪ .‬نمونه‪ :‬خانهام‪ ،‬کتابم‬
‫‪ -‬ضمیرهای پیوستهی مفعولی‪ :‬بعد از فعل می آیند و نقش مفعولی دارند‪ .‬نمونه‪ :‬من او را دیدم‪ .‬دیدمش‪.‬‬

‫‪ -‬ضمیرهای پیوستهی متممی‪ :‬بعد از حرف اضافه میآیند و نقش متتمی دارند‪ .‬نمونه‪ :‬از او یک کتاب گرفتم‪ .‬ازش یک‬

                                                                                      ‫کتاب گرفتم‪.‬‬  ‫‪-‬‬
‫بین دو فعل‪ :‬ضمیر متصل شخصی بین دو بخش فعلهای تک شخصه میآید‪ .‬نمونه‪ :‬من یادم رفت (جعفری‪:۰۸۸6 ،‬ص‬

                                                                                             ‫‪.)9۸‬‬
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18