Page 95 - 8.SINIF ETKİNLİK KİTABI

Duran bir cismi hareket ettiren, hareket halindeki bir cismin süratini arttırabilen,

yavaşlatabilen ya da durdurabilen, cismin şeklini ve hareket yönünü değiştirebilen etki-
Kuvvet ye kuvvet denir. Kuvvet aynı zamanda uygulandığı cisimlerin şeklini değiştiren etkiye

de sahiptir. Bir cisme kuvvet uygulandığında, cisim kuvvet yönünde hareket ediyor-
sa iş yapılmış demektir. Bir işin yapılabilmesi için enerjiye ihtiyaç vardır. Dolayısıyla iş ya-

pabilme yeteneğine enerji denir. Enerjinin birimi Joule(J)’ dür.
Örneğin: mühendislik açısından bir araba tasarladınız .

Bu arabanın içine dört yolcu bindiği halde araba yol almadığı
müddetçe iş yapılmış sayılmaz. İhtiyaç duyulan enerjiyi benzin-
ÖRNEKTR
den sağlayan motor arabayı hareket ettirir. Motor arabanın yol
alması için ihtiyaç duyulan kuvveti sağlar. Böylece arabanın yol
alması sonucu iş yapılmış olur.

Birbirine temas eden yüzeylerin harekete karşı gösterdiği dirençtir. Sürtünme kuv-

veti hareket yönüne daima zıttır. Cisimlerin hareketini yavaşlatır. Sürtünme kuvveti cisimleri Sürtünme
hareket ettirmez. Sürtünen yüzeyler ısınır ve zamanla aşınır. Kuvveti

Örneğin: Hareket halindeki bir aracın tekerlekleri yol sür-
tünmesine maruz kalır. Bu da aracın hızını azaltarak kinetik enerji-

nin ısı enerjisine dönüşmesine sebep olur. Mühendisler üretim
esnasında kullanılan makineler tasarlarlar. Makine hareketini

sağlayan çarklar sürtünme etkisi ile ısınır ve zamanla işlevini yitir-
meye başlar.

Bir cisme dışardan bir kuvvet etki etmedikçe , cisim durağan ise durağan kalma-
Eylemsizlik ya , hareket halinde ise sabit hızda hareketini sürdürmeye devam eder. Buna Newton’un

birinci hareket yasası yani eylemsizlik yasası denir.

Örneğin; mermer taş bloğu taşıyan bir kamyon ani fren
yaptığı zaman kamyon durmaya başlarken . Eylemsizlik gereği

kamyona sabitlenmeyen taş blok öne doğru hareket eder. Yol-
culuk esnasında bir aracın ani fren yapması ile yolcunun ileriye

doğru gitmesi de eylemsizlik yasasının bir sonucudur. Tasarımcılar
bu sebeple mühendislik açısından araçlarda emniyet kemerini

icat etmişlerdir.