Page 26 - 23_LiryDram_2019

Gustaw Herling-Grudziński
Dziennik pisany nocą – fragmenty
„Pisarstwo jest formą modlitwy”. Do tej re eksji Kafki odwo- łuje się Auden, by wytłumaczyć jego decyzję zniszczenia ca- łego swojego dorobku pisarskiego. „Kto naprawdę kieruje swo- je modlitwy do Boga, nie życzy sobie, aby były podsłuchiwa- ne przez innych”. Interpretacja efektowna lecz naciągnię- ta, natomiast pozostaje w mocy mądrość re eksji Kafki. Każ- de autentyczne pisarstwo przybiera w końcu postać modli- twy, jestem o tym przekonany. Modlitwy pojętej bardzo sze- roko, powiedzmy: równoznacznej z zadawaniem pytań Stwórcy. Autentyczny pisarz jednak - wierzący lub nie, na klęczkach i z pochyloną kornie głową lub wyprostowany i z błyskiem wy- zwania w oczach - nie powinien mieć świadomości, że w jego głosie modlitwa płynie niby podziemny strumień, raz dosły- szalny wyraźnie, raz przytłumiony, czy zupełnie głuchy. Kie- dy taką świadomość posiada, modlitwa staje się formą litera- tury, przeważnie kiepskiej literatury. W tych dniach, chcąc sobie powetować odłożoną z różnych powodów wycieczkę do Asy- żu, przeczytałem książkę Julien Greena o Świętym Franciszku. To właśnie jest modlitwa w formie literatury. Szczera zapew- ne modlitwa, miejscami nawet żarliwa, ale jak rozmieniająca wielkiego i dramatycznego Povrello na szelest papieru!
zapis z 14 stycznia 1985 roku
Mało znany jest Drobiazg do antologii o książkach, napisany przez Zamiatina w roku 1928. „Kiedy moje dzieci wychodzą na ulicę źle ubrane, boli mnie to. Kiedy obrzucane są kamienia- mi przez ulicznych łobuziaków, cierpię nad tym. Kiedy chirurg zabiera się do krajania ich lancetem, wolałbym żeby ciął mo- je własne ciało. Moje dzieci to moje książki, innych nie mam. Są książki o takim samym składzie chemicznym jak dynamit. Je- dyna różnica polega na tym, że kawałek dynamitu wybucha raz,
24 LiryDram kwiecień–czerwiec 2019