Page 72 - 10_LiryDram_2016

• POLECAMY • POLECAMY • POLECAMY • POLECAMY • POLECAMY •
Odkąd jest na rynku przeszło tysiącstronico- wy pierwszy tom „Dzieł (niemal) wszystkich”, a w perspektywie równie obszerny tom drugi – literac-
kiej twórczości Jeremiego Przybory można się nareszcie poprzyglądać pod wieloma nowymi kątami. Należy ją niewątpliwie umieścić w szerokim kontekście literatury europejskiej, której echa powracają i pobrzmiewają w wielu jego utworach. Mamy więc u Przybory motywy mitologiczne (Zeus, Danae), nawiązania do Eurypidesa, Mickiewicza, Słowackiego, Petrarki, Szekspira, Słonim- skiego, Boya-Żeleńskiego, Franza Kafki, Żeromskiego i wielu innych. Kulturalny kontekst europejski tworzą też odwołania muzyczne – najczęściej do Mozarta i Ba- cha – czego pięknym przykładem jest scenariusz słu- chowiska „Partita d-moll na skrzypce solo” – nie mu- szę dodawać, że drukowany po raz pierwszy. Oby, skoro mamy już taką możliwość – chciało się nam dostrzec w twórczości Jeremiego Przybory LITERATURĘ.
Nie tłumaczy to współczesnych zaniedbań, ale o pro- blemie nie dostrzegania literackiej działalności Przy- bory już w 1970 roku na łamach miesięcznika „Ty i ja” pisał Arnold Mostowicz: Przybora ogłosił dotychczas cztery książki. (...) „Nowe książki” dwie z tych po- zycji zrecenzowały. Ale poza tym specjalistycznym czasopismem nikt w ciągu czternastu lat nie zwrócił na te książki najmniejszej uwagi. Żaden krytyk ich nie omówił. I to nawet wtedy, kiedy sława Przybory i jego „Kabaretu” były już solidnie ugruntowane. Na koniec Arnold Mostowicz konstatuje: Niemniej pozo- staje Przybora, mimo swoich sukcesów, głównie te- lewizyjnych, humorystą zapoznanym. Obawiam się, że wybór tekstów „Kabaretu Starszych Panów”, który, jak wspomniałem, ukaże się wkrótce – tym bardziej przesłoni pozostałą twórczość Przybory. Nie wiem czy ważniejszą. Ale na pewno nie mniej ważną.
Po 45 latach nasze zaniechania w stosunku do Przy- bory-literata właśnie się kończą. Ową „nie mniej waż- ną” twórczość (niemal) w całości mamy przed sobą. I niech nic jej Państwu nie przesłoni.
Teresa Drozda www.strefapiosenki.pl
12 grudnia 2015 roku minęła 100. rocznica urodzin Jeremiego Przybory – autora „Kabaretu Starszych Panów” i dziesiątek innych programów radiowych
i telewizyjnych. Z tej okazji wydawnictwo Znak opublikowało I tom „Dzieł (niemal) wszystkich” Jeremiego Przybory; redakcja: Teresa Drozda, ilustracje: Bohdan Butenko, Jacek Gawłowski i Ewa
72 LiryDram styczeń–marzec 2016
• POLECAMY • POLECAMY • POLECAMY • POLECAMY • POLECAMY •
Stiasny.
[red.]
Jeremi Przybora Dziela (niemal) wszystkie Wydawnictwo Znak,
Kraków 2015